Les 4

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 1

Ontwikkelingspsychologie

Les 4 - De Peuter

Planning

• Terugblik vorige les
• Gezamenlijke opdracht
• Theorie + filmpjes
• Toets 11 november 2021 over Baby, hechting, peuter en kleuter

Lesdoel

Na de les weten jullie wat de ontwikkeling van de peuter is.

Welke factoren zijn van invloed op de ontwikkeling?

1. Interne factoren
2. Interne en externe factoren
3. Externe factoren
4. Interne, externe factoren en zelfbepaling

Een reflex valt onder de lichamelijke ontwikkeling

1. Waar
2. Niet waar

Wat houdt exploratiedrang in?

Hechtingsproblematiek vs. hechtingsstoornis

• Kind/jongere die niet goed gehecht is heeft niet meteen een hechtingsstoornis. 
  
  
• 25 - 30 % van de Nederlandse bevolking is niet volledig veilig gehecht.
  
  
• 1 % van de Nederlandse bevolking heeft een hechtingsstoornis. 

Risicofactoren tijdens het hechtingsproces

Beschermende factoren tijdens het hechtingsproces

Welke kinderen lopen risico?

• Adoptie kinderen/ pleegkinderen
• Ongewenste kinderen
• Verwaarloosde, mishandelde kinderen
• Kinderen uit gebroken gezinnen
• Kinderen van ouders die zelf niet goed gehecht zijn
• Kinderen van ouders met psychische problemen / verslavingsproplematiek

Elly gaat een paar dagen bij kennissen slapen, omdat haar ouders wegens een sterftegeval weg moeten. Elly is nog nooit ergens gaan logeren en ze is dan ook ontroostbaar wanneer haar ouders weggaan. Uiteindelijk houdt het huilen op, maar ze blijft lusteloos en reageert ongeïnteresseerd. Wanneer de ouders van Elly haar weer komen ophalen reageren ouders verbaasd als Elly zich woedend en huilend op hun stort. Als moeder Elly probeert te troosten slaat Elly moeder met haar handjes in haar gezicht.

1. Veilige hechting
2. Onveilige hechting

Lichamelijk/ motorische ontwikkelingsgebied

Grove motoriek:​

Klimmen, springen, rennen ​

en van alles uitproberen​

Bewegingsvrijheid ​

Zelf aan en uitkleden​

​Fijne motoriek:​

torens bouwen, krassen, ​

tekenen, papier vouwen

Cognitief ontwikkelingsgebied

• Exploratiedrang (dreumes) : de behoefte om de wereld te ontdekken​
  
• ​Taalontwikkeling​: van 2 woorden zinnen naar korte zinnen​
• ​Concreet denken (wat tastbaar is)​De peuter kan nog geen onderscheid maken tussen fantasie en werkelijkheid

Cognitief ontwikkelingsgebied

Magisch denken:​

Een peuter kan nog geen onderscheid maken tussen wat leeft en wat niet leeft, tussen werkelijkheid en fantasie. Hierdoor gaat hij zelf verklaringen bedenken voor wat hij niet begrijpt.

​Animistisch denken: ​

Menselijke eigenschappen toekennen aan ​ levenloze voorwerpen​. Hij heeft nog geen inzicht in oorzaak en gevolg.

​

​

Hoe verklaarde jij de wereld met fantasie?

Taalontwikkeling

Leren door de omgeving na te bootsen. Na de geboorte imiteert een baby de mondbewegingen van zijn moeder en reageert op haar stem. 

Tweewoordzinnen en Driewoordzinnen!

Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling

Pas vanaf 1,5 a 2 jaar gaat een peuter begrijpen dat hijzelf een vast gegeven is, los van wat er om hem heen gebeurt.

Een peuter kan nog niet echt goed samenspelen: hij is nog niet in staat om zich in de anderen te verplaatsen.

• Parallel spel: is een manier van spelen bij een peuter waarbij hij niet met, maar naast de ander speelt.
• Bewegingsspel: is een spelsoort waarbij de motorische activiteiten op de voorgrond staat.
• Imitatiespel: is de spelvorm waarin het nabootsen van gedrag centraal staat.
• Constructiespel: is een spelsoort waarbij het opbouwen of maken van iets centraal staat. 

Emotionele ontwikkelingsgebied​

Verlatingsangst:​

Dreumes is verdrietig als de ouders weg gaan> Hij kan nog niet bedenken dat zijn ouders terugkomen. Hij heeft het gevoel dat hij aan zijn lot wordt overgelaten.

Emotioneel ontwikkelingsgebied

Ik besef : ​

De peuter ontdekt dat hij een eigen onafhankelijk persoontje is, een eigen wil heeft en zelf besluiten kan nemen. ​

​

Egocentrisme​:

Peuter is nog niet in staat om rekening met anderen te houden en stelt zichzelf op de 1e plaats​

​

Koppigheidsfase: In deze fase wil de peuter alles zelf doen

Angsten

Een peuter kan geen onderscheid ​

maken tussen fantasie ​

en werkelijkheid

Denkbeeldige vriendjes

Soms bedenken peuters een vriendje die ze helpt om de wereld beter te begrijpen.​

​

Maar deze kan soms ook de zondebok zijn wanneer dit goed uitkomt.

Seksueel ontwikkelingsgebied

Zindelijk worden​

​

Anale fase: beleeft plezier aan alles wat met ontlasting te maken heeft.

Tot volgende week!

Leon (12) woont sinds 2 jaar in een pleeggezin, omdat zijn moeder niet voor hem kan zorgen wegens een verslavingsproblematiek. Hij maakt weinig contact en gaat liefst zijn eigen gang. Toch merkt zijn pleegmoeder Sanne dat hij geniet van de interacties in het gezin. Dit weekend gaat Leon voor het eerst sinds lange tijd naar zijn moeder. Sanne brengt Leon naar zijn moeder. In de auto is Leon stil en teruggetrokken. Opeens zegt Leon: "Sanne, ik vind het niet zo fijn om weer naar huis te moeten en daar voel ik me rot over."

1. Onveilige vermijdende hechting
2. Onveilige-afwerende hechting
3. Veilige hechting
4. Gedesorganiseerde hechting

Libby gaat met haar 3 zussen een paar dagen logeren bij haar tante. Hier verheugd ze zich erg op. Op de derde avond van de logeerpartij komt Libby maar niet in slaap. Dan heeft ze weer dorst, dan moet ze weer plassen en dan denkt ze weer aan iets engs. Wanneer tante bij haar komt zitten geeft Libby aan dat haar buik aangeeft dat ze heel erg naar mama verlangt. Tante geeft haar een dikke knuffel en geeft aan dat mama er morgen weer is.

1. Onveilige vermijdende hechting
2. Onveilige -afwerende hechting
3. Veilige hechting
4. Gedesorganiseerde hechting

Isa (9) is geboren in China. Toen ze 1,5 jaar was is ze te vondeling gelegd voor de deur van een weeshuis. Ze werd geadopteerd door een Nederlands gezin toen ze 3 jaar was. De omstandigheden in het weeshuis waren slecht. Isa heeft behoorlijke hechtingsproblemen. Wanneer iets haar niet lukt of ze ervaart stress, wordt ze agressief naar andere kinderen en gooit ze hun spullen kapot.

1. Onveilige vermijdende hechting
2. Onveilige-afwerende hechting
3. Veilige hechting
4. Gedesorganiseerde hechting