Theorieles par 5+6+7

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Leerdoel

deze les

Hoe is het Nederland uiteindelijk gelukt om een consumptiemaatschappij te worden? 

GEVOLGEN INDUSTRIALISATIE

SOCIAALECONOMISCHE VERANDERINGEN

• bevolkingsgroei
  
• verstedelijking
• economische groei
• ongelijke verdeling van de welvaart
• verslechtering leef- en werkomstandigheden

GEVOLG: VROUW- EN KINDERARBEID

SOCIALE KWESTIE

sociale lagen

sociale mobiliteit

Eind 19de eeuw  ontstaan emancipatiebewegingen:

• Socialisten komen op voor de arbeiders
• Feministen komen op voor de vrouwen

Aletta Jacobs

• De eerste vrouwelijke Nederlandse arts
  
• Feministe

• Aletta Jacobs heeft een enorme betekenis gehad voor de emancipatie van vrouwen (vrouwenbeweging) 

Periode na 1945

De Wederopbouw

Marshallplan

• Marshallplan: Hulpplan voor wederopbouw na tweede wereldoorlog
• geld en goederen vanuit de VS > Europese economie weer op gang geholpen.
  Ook gunstig VS zelf > weer spullen verkopen aan Europa.

Waarom?

• De schade in Nederland was groot: er was veel kapot en geplunderd in WOII

•  Veel infrastructuur, zoals bruggen, wegen en spoorwegen vernield. Ook waren huizen, fabrieken en gebouwen vernietigd of beschadigd.
• 
  

In Nederland zelf (1)

• De schouders eronder!

• Harmoniemodel: samenwerking tussen werkgevers, werknemers en regering
  

• Geleide loonpolitiek: lonen en prijzen blijven laag. Als jouw prijzen laag zijn, stijgt de export van jouw producten!

In Nederland zelf (2)

• Eerste Industrialisatienota: samenvoegen (fuseren) van kleine bedrijven in één groot bedrijf

• De sociaaldemocraten (PvdA) komen in Nederland aan de macht: opkomen voor de zwakkeren

• Ontdekking van aardgas in Slochteren (Groningen) in 1959.

Het lukt!

• Enorme welvaartsgroei

• Prijzen en lonen worden losgelaten en mensen krijgen eindelijk weer meer loon (maar ook: hogere prijzen...)

• Nederland wordt een consumptiemaatschappij: ook het kopen van luxe wordt belangrijk.

Een auto, vakantie en een sigaar...

...wat een luxe!

Na de oorlog ook...

• Gastarbeiders uit Marokko, Turkije, Spanje, Italië, en ontstaan pluriforme samenleving

• Toenemende verstedelijking en massaconsumptie

Multinationals

Vrijemarkteconomie

Massaconsumptie!

Begrippen!

• Sociale lagen
• Klassen
• Industrialisatienota
• Geleide loonpolitiek
• Schaalvergroting
• Multinationals
• Verstedelijking
• Vrijemarkteconomie
• Consumptiemaatschappij