Les 11/04/2022

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Grammatica woordsoorten les 2

10 minuten lezen

Leg je huiswerk (opdracht 2 en 4 blz 121) op de hoek van je tafel. 

Wat gaan we vandaag doen?

- Wat weet je nog? + herhaling theorie

- Huiswerk bespreken  

- Werken in Nieuw Nederlands online 

Je vingerafdrukken blijken door de jaren heen heel langzaam te veranderen

1. vingerafdrukken = zn
2. veranderen = hww
3. blijken = zww
4. de = olw

New Yorkers kunnen straks gratis internetten bij speciale WiFi-prullenbakken.

1. New Yorkers = bn
2. kunnen = zww
3. internetten = zww
4. prullenbakken = blw

Veel jongeren willen tijdens hun campingvakantie graag lekker barbecueën.

1. jongeren = bn
2. willen = zww
3. campingvakantie = bn
4. barbecueën = zww

Herhaling theorie 

• Zelfstandig naamwoord (zn): Een woord voor mensen, dier, plant ding of gevoel -> kat, huis, winkel  
  
  
• Bepaald lidwoord (blw): de & het 
  
  
• Onbepaald lidwoord (olw): een 
  
  
• Bijvoeglijk naamwoord (bn): Verteld iets over een zelfstandig naamwoord -> het mooie huis 

Herhaling theorie 

• Zelfstandig werkwoord (zww): Als er één werkwoord in de zin staat is het altijd een zelfstandig werkwoord -> ik fiets vanaf school naar huis
  
  
• Hulpwerkwoord (hww): Komt voor in zinnen met meer dan één werkwoord. Ze helpen het gezegde te maken -> ik heb een nieuwe telefoon gekregen

• Als er meerdere werkwoorden in de zin staat, staat het zelfstandig werkwoord meestal achter in de zin. 

Wat zijn de aanwijzende voornaamwoorden? (10 woorden)

Aanwijzend voornaamwoord

Een aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw) wijst een mens, dier of een ding aan. 

• Bijvoorbeeld: deze vrouw, dat paard, die fiets

De aanwijzende voornaamwoorden zijn:

• deze, die, dat, dit, zulk(e), zo'n, dergelijk(e), zelf, hetzelfde dezelfde 

Aanwijzend voornaamwoord 

Het aanwijzend voornaamwoord kan voor een zelfstandig naamwoord (zn) staan, maar het kan ook alleen staan.

Als het alleen staat, kan je het zelfstandig naamwoord er soms wel achter bedenken. 

• Deze rode fiets vind ik mooier dan zo'n zwarte (fiets). Vind jij dat ook?

Aanwijzend voornaamwoord

Belangrijk om te weten:

• De woorden dat en die behoren tot meerdere woordsoorten. Dat en die zijn alleen aanwijzende voornaamwoorden als je ze kunt vervangen door dit en deze. 
• Woorden die een plaats of een richting aangeven (daar, daarheen, daarover, daarlangs) zijn geen aanwijzende voornaamwoorden.

Wat zijn de vragend voornaamwoorden? (4 woorden)

Vragend voornaamwoord

Er zijn vier vragende voornaamwoorden (vr.vnm)

• wie, wat, welk(e), wat voor (een)

Ze staan meestal aan het begin van een vraag:

• Wie van jullie wil even een boodschap voor mij doen?
• Naar welk land gaat je vriendin op vakantie?

Vragend voornaamwoord

Soms staat een vragend voornaamwoord aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag:

• Hij vroeg wie van ons even een boodschap voor hem wilde doen. 

Leer de vragend voornaamwoord goed uit je hoofd!

Vragend voornaamwoord

Belangrijk om te weten:

• Wie en wat zijn geen vragen voornaamwoorden als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord:
  - Die leuke jongen over wie je me zojuist vertelde, loopt daarginds. 
• Woorden als waar, waarheen, wanneer en hoe zijn geen vragende voornaamwoorden. 

Mijn broer heeft geen idee wie zijn kapotte cd-speler kan maken.
Wat is 'wie'?

1. aanw.vnm
2. vr.vnw

Die jongen zoekt een vriendin op wie hij echt kan rekenen.
Wat is 'die'?

1. aanw.vnm
2. vr.vnm

Hij houdt niet van zulke grapjes.
Wat is 'zulke'?

1. aanw.vnm
2. vr.vnm

Huiswerk: opdracht 2 & 4 blz 121

Werken aan de opdracht

Wat? Maak de extra opdrachten in Nieuw Nederlands online. Je mag zelf kiezen welk onderdeel je wilt oefenen. 

Hoe? Zelfstandig en stil 

Tijd? 10 minuten

Vragen? Wacht met stellen totdat ik langs loop

Klaar? Werk verder aan ander huiswerk of lees uit je leesboek

Huiswerk

Geen huiswerk in verband met Pasen