Nederlands trede 6, lees- en schrijfvaardigheid deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Trede 6, lezen 2 en schrijven 

Welkom!

Lieve leerlingen,

Welkom in de online les Nederlands! Vandaag gaan we aan de slag met leesvaardigheid en een klein beetje schrijven. In deze digitale les vind je uitleg en oefeningen. Ben je klaar? Dan kun je verder oefenen in de portal. Heel veel succes!

Groetjes,

Mevrouw Sloterdijk

Dit gaan we doen

- Hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen

- Onderwerp, deelonderwerp en alinea's

- Opbouw van een tekst

Eerst even terugblikken naar vorige week. Welke tekstdoelen kun je nog noemen?

Hoofd- en bijzaken

Elke tekst gaat ergens over. Het heeft een bepaald onderwerp.

Alle belangrijke informatie in de tekst over dat onderwerp noemen we hoofdzaken.

De minder belangrijke informatie noemen we bijzaken.

Wat heb je aan hoofdzaken?

Hoofd- en bijzaken

Waar kun je hoofdzaken vinden?

1. In de titel en de tussenkopjes. 

2. In de belangrijkste zinnen van een alinea. Deze staan vaak vooraan of achteraan in een alinea.

Kijk eens naar de volgende video.

Waar vind je dus de hoofdzaken in een tekst?

Koppen dicht in de coupé!

Op de volgende slide zie je een link naar deze tekst. 

Waar zou de tekst over kunnen gaan denk je?

Lees de tekst en beantwoord daarna de vragen.

https:

Wat is het onderwerp van de tekst?

Lees alinea 3 onder het kopje '120 decibel'.
Schrijf een bijzaak op uit deze alinea.

Lees deze tekst. Wat zijn de hoofdzaken? Plak die in het tekstvak hieronder.
Volgens de NS is een oplossing verzinnen alleen niet zo makkelijk. Het spoorwegbedrijf beweert dat er altijd herrie om de stiltecoupé is. Een enquête die de vervoerder hield, concludeerde dan ook dat reizigers het wel wéten dat ze in een stiltezone zitten, maar het vertikken om hun mond te houden. Daar kan de NS weinig aan veranderen, dus zal de reiziger zélf medepassagiers aan moeten spreken. Dat wordt dan toch maar door de trein schreeuwen of de jongen zijn geluid wat zachter wil zetten. Stiltecoupé of niet.

Kopieer uit elke alinea (1 t/m 5) een zin met daarin een bijzaak.

Kernzinnen

Een kernzin is de belangrijkste zin in een alinea. Het is de kern van wat je wilt zeggen. 

Na de kernzin volgt meestal een uitleg of een voorbeeld.  

De kernzin is meestal de eerste, de tweede of de laatste zin van een alinea.

Een kernzin kun je die meestal vinden in de ...

1. eerste zin van een alinea
2. tweede zin van een alinea
3. laatste zin van een alinea
4. de titel van een tekst

Je gaat zo een tekst lezen over 'straatwervers'. Wat weet jij al over dit onderwerp?

Help, daar heb je weer zo'n straatwerver!

Op de volgende slide zie je een link naar deze tekst. 

Lees de tekst en beantwoord daarna de vragen.

https:

Lees de eerste alinea. Wat is de kernzin?

1. Ongeveer vier maanden geleden besloot ik dat het tijd was om een baantje te zoeken.
2. De jaren daarvoor zat ik maar op de bank naar mijn rekeningen te kijken.
3. Die moesten betaald worden, en heel snel!

Lees de derde alinea onder het kopje 'Vervelend, opdringerig, lastig'.
Wat is de kernzin? Kopieer en plak die zin hieronder.

Lees alinea 4 onder het kopje 'Babbel de babbel'.
Wat is de kernzin? Kopieer en plak die zin hieronder.

Hieronder is alinea 6 gekopieerd. Kopieer en plak de kernzin.
Let op: de kernzin is opgebouwd uit twee delen!

In die drie maanden tijd ben ik meer te weten gekomen. Over de wereld. Maar ook over katten die schijnbaar deels vloeibaar zijn (voordat het op Facebook stond) en over de mensen die in mijn geliefde stad (Haarlem!) rondlopen. En dat allemaal omdat de mensen lekker terugbabbelden.

Goed bezig!

Als het goed is weet je nu wat hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen zijn. 

Geef jezelf een hoge vijf! 

Kijk als beloning een filmpje of doe even iets voor jezelf. 

We gaan zo weer verder!

Extra uitdaging

Wil je een uitdaging of oefenen met signaalwoorden?

Ga dan nu naar de portal! Klik op trede 6 -> 'dat is duidelijk!' -> niveau wit en maak de opdrachten!

Schrijven

We gaan nu verder met schrijfvaardigheid. 

We gaan gaan het hebben over de opbouw van een tekst.

Bekijk het volgende filmpje.

Uit welke drie onderdelen bestaat een tekst? En welke info komt waar?

Samenvatting

Inleiding 

In de inleiding maak je duidelijk wat het onderwerp van de tekst is.Je schrijft de inleiding op zo'n manier dat je de lezer nieuwsgierig maakt naar de rest van de tekst.  Voorbeeld: Afgelopen donderdag ben ik naar Wildlands geweest. In zal je schrijven over wat ik deze dag allemaal heb beleefd.  

Middenstuk 

Hier schrijf je over verschillende deelonderwerpen. 

  Slot 

In het slot herhaal je meestal het belangrijkste uit de tekst. Je geeft een korte samenvatting, maar je kunt ook je mening geven. Voorbeeld:  Ik vond het een zeer leerzame dag. Ik wist niet ...

Als je een tekst moet schrijven, hoe pak je dat dan aan? Hoe begin je?

Schrijven

Voor je kunt beginnen, moet je eerst een plan maken voor je tekst. 

Dit kun je doen door:

1 Een schema

2 Een mindmap

Schrijven

Hiernaast zie je zo'n schema. Daarin noteer je in steekwoorden wat je waar wilt vertellen in de tekst. 

Een mindmap ken je inmiddels!

Schrijven

Je gaat een tekst schrijven over de situatie in Nederlands.

De scholen zijn dicht en je hebt nu thuis les. Daar ga je iets over vertellen. Hoe ziet jouw week er bijvoorbeeld uit? Je schrijft de tekst in stukjes. 

Begin met het maken van een plan. Maak een mindmap of schema. De tekst bestaat uit alinea 1: inleiding, alinea 2+3: middenstuk, alinea 4: slot

Plaats hier een screenshot/foto van de mindmap of het schema dat jij hebt gemaakt.

Inleiding

Schrijf nu de inleiding.

Hierin komt:

1. Waar gaat deze tekst over?

2. Wat ga je ongeveer vertellen?

Typ je inleiding op het volgende scherm.

Schrijf nu de inleiding.
Maak hele zinnen en let op spelling.

Middenstuk

Het middenstuk bestaat uit 2 alinea's. Hierin geef jij de belangrijkste informatite. 

Typ je middenstuk op het volgende scherm.

Typ hier je middenstuk
Maak 2 alinea's

Slot

Tijd om de tekst af te sluiten!

In het slot herhaal je wat je hiervoor hebt verteld. Het is dus een soort samenvatting.

Typ het slot in de volgende slide.

Typ hier het slot

Welke onderdelen heeft je tekst nog nodig om er een mooi geheel van de maken?

Schrijven

Er ontbreekt nu natuurlijk nog een titel. Ook zou je tussenkopjes en plaatjes kunnen gebruiken.

Kijk maar eens naar het voorbeeld hierna.

https:

Goed gedaan!

Dat was het voor deze week!

Je kunt nu verder werken in de portal, maar dat hoeft niet.

Ga daarvoor naar trede 6: quizmaster. Maak daarvan:

- Dat is duidelijk!

- Vorm en inhoud

- Duidelijke taal

Heel veel succes! Heb je nog vragen? Stuur mij een chatbericht in Hangout.

Groetjes!