5.3: Reformatie (vwo)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Reformatie/

Hervorming

De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke Kerk in West-Europa tot gevolg had. 

Lezen

Lees paragraaf 5.3 t/m "Luther: van hervorming naar splitsing"

Geef een beschrijving van de rol van de kerk in de middeleeuwen, zowel op religieus als wereldlijk vlak

Jullie kennen waarschijnlijk de naam Maarten Luther, maar hij wordt niet als eerste criticus op de kerkelijke gewoonten genoemd. Wie worden er in het boek genoemd, wanneer leefden zij en welke rol hebben zij dus gespeeld binnen de reformatie?

Filmpje

Bekijk de eerste vier minuten van het filmpje op de volgende slide en beantwoord daarna de vragen

https:

Leg uit dat het benoemen van de fouten zoals in dit fragment past bij de term "humanisme"

Groei van kritiek

In de middeleeuwen was de kerk erg invloedrijk geworden. Op de gewoonten, de rijkdom en de rol van de kerk kwam steeds meer kritiek in de 14de en 15de eeuw. Ook hadden humanisten zoals Erasmus (-->) de bronnen uit de oudheid bestudeerd. Zij ontdekten allerlei fouten in de vertalingen. Kortom, de tijd was rijp voor een hervorming van de kerk: terug naar de eenvoud, terug naar het ware geloof.

Filmpje

Bekijk het filmpje verder (link weer op volgende slide), vanaf minuut 4 tot 8:35

https:

Leg aan de hand van het filmpje uit welke kritiek Luther had op de verkoop van aflaten

Leg uit waarom het ontstaan van het protestantisme een ONBEDOELD gevolg is van de kritiek van onder andere Luther op de kerk.

Luther

De paus en de keizer waren niet zo blij met Luther: hij vormde een bedreiging voor het geloof en de eenheid binnen het rijk! Toen hij zijn ideeën niet terug wilde nemen, werd hij uit de kerk gegooid en vogelvrij verklaard. Iedereen mocht hem ongestraft doden. Zijn volgelingen besloten dat het tijd werd om een nieuwe kerk te stichten.

Ontstaan protestantisme

Hoewel het dus niet de bedoeling was, leidde de kritiek van Luther tot de stichting van een nieuwe stroming binnen het christendom: het protestantisme. Aanhangers wilden terug naar de kern van het geloof: het woord van God.  Daarom moesten mensen zelf de Bijbel kunnen lezen, in hun eigen taal. Priesters had je hier niet meer voor nodig. Ook moesten kerken sober zijn. Al die beelden leidden alleen maar af en waren dus overbodig. 

Lezen

Lees p. 108 + 109

Op p. 108 worden politieke spanningen beschreven die in deze tijd heersten in het Heilige Roomse Rijk (het rode gebied op de afbeelding). Omschrijf deze spanningen.

Waarom kozen veel steden en vorsten voor het lutheranisme? Geef zowel een religieus als 'minder religieus' motief

Calvijn

In Frankrijk en ook in Nederland werden vooral de ideeën van Johannes Calvijn populair. Ook hij was een hervormer, maar had net weer wat andere kritiek en ideeën dan Luther

- Noem twee verschillen tussen de ideeën van Luther en Calvijn.
- Leg uit waarom Calvijn als 'radicaler' wordt gezien dan Luther.

Maak opdracht 1 in deze slide of in je schrift en upload een foto

Tot slot

Maak uit je boek:

- Opdracht 1 (iedereen)

- Opdracht 1 en 3 (de leerlingen die een onvoldoende staan)

- Opdracht 1, 3 en 5 de leerlingen die op vrijdag 1 maart de LessonUp niet hadden gemaakt.

Zijn bekering tot het katholicisme om de Franse troon te kunnen bestijgen, wordt vaak samengevat in zijn beroemde uitspraak: "Parijs is wel een mis waard." Deze uitspraak wordt vaak aangehaald om zijn pragmatisme en bereidheid om zijn religieuze overtuigingen opzij te zetten voor politiek gewin te illustreren.

Contrareformatie