Herhalen criminaliteit

Examentraining Maatschappijkunde

Examen

• Neem 2 pennen, potlood, gum + markeerstiften mee. 
• Neem een woordenboek en rekenmachine mee.

• Start: Kijk hoeveel vragen je moet gaan beantwoorden. 
• Noteer dingen die je lastig kan onthouden op je kladpapier. 
• Lees de vragen goed door.

Examen

• Begin eventueel met de AMV
• Sla een regel tussen de vragen over! 
• Weet je een vraag niet? Zet een rondje om de vraag zodat je weet wat je nog moet maken.  Vraag later alsnog ingevuld? Streep het rondje door...
• Check regelmatig de nummering

Werk netjes! 

Examentip  

Zorg dat je criminaliteit kunt verklaren

•  Criminaliteit wordt gezien als een maatschappelijk probleem, zodoende van belang om te weten waarom en hoe het probleem ontstaat >  er zijn zowel individuele verklaringen als maatschappelijke verklaringen zijn voor criminaliteit. 
• Je moet verschillende theorieën over criminaliteit kennen. Zorg dat je kunt verklaren waarom iemand in een bepaalde situatie een strafbaar feit pleegt.

Theorieën om criminaliteit te verklaren

Individuele omstandigheden

Wetenschappers hebben veel onderzoek gedaan naar crimineel gedrag. In dit hoofdstuk behandelen we theorieën die crimineel gedrag kunnen verklaren:

• De persoonlijkheidstheorie
• De bindingstheorie
• De aangeleerd-gedrag-theorie
• De etiketteringstheorie
• De gelegenheidstheorie
• Neutraliseringstheorie
• De anomietheorie

Een theorie is een verklaring voor dingen die om ons heen gebeuren.

Maatschappelijke omstandigheden 

Naast persoonlijke kenmerken zijn er ook maatschappelijke omstandigheden die crimineel gedrag kunnen versterken:

1. Slechte leefomstandigheden (buurt/hoge werkloosheid etc) 

2. Minder strenge normen.

3. Minder sociale controle.

Examentip 

Zorg dat je weet hoe een rechtszitting verloopt

Een rechtszitting is een bijeenkomst in de rechtbank waarbij een strafbaar feit door de rechter wordt beoordeeld. Een rechtszitting verloopt in een bepaalde volgorde. 

Je  moet  weten wat een pleidooi, requisitoir, aanklacht en het vonnis zijn. Daarnaast hebben verdachten, officieren van justitie, rechters, getuigen, deskundigen, advocaten en slachtoffers verschillende rollen tijdens een strafproces. Zorg dat je die rollen kent.

Zet het verloop van een rechtszaak in de goede volgorde

Uitspraak/ Vonnis

Pleidooi

Verhoor getuigen

Aanklacht

Opening +  gegevens controleren 

Verhoor verdachte

Requisitoir 

Laatste woord verdachte

Tekst 25

Tbs-maatregel

Als verdachte verminderd of helemaal niet toerekeningsvatbaar is, is de verantwoordelijkheid voor het gepleegde misdrijf minder groot. Dat valt te lezen in het Wetboek voor Strafvordering, waarin details over straffen en

maatregelen beschreven worden. Door deze regel kan het gebeuren dat een verdachte geen gevangenisstraf krijgt. Wel kan TBS opgelegd worden.

naar: De Verslaggever van 16 mei 2015

Welke bewering over tbs is juist?

1. Tbs is gericht op behandeling van de verdachte
2. Tbs kan alleen worden opgelegd als er ook een hoofdstraf bij opgelegd is
3. Tbs valt onder de bijkomende straffen
4. Tbs wordt uitgezeten in een Huis van Bewaring

Examentip Maatschappijkunde  

Zorg dat je weet wat het verschil is tussen repressief en preventief beleid

De overheid kan criminaliteit op verschillende manieren bestrijden. Zo kunnen ze bijvoorbeeld focussen op het aannemen van meer politie-agenten of juist focussen op het aanpakken van de maatschappelijke oorzaken van criminaliteit.

Tekst 2

Enkelband wordt steeds vaker als straf opgelegd

De enkelband wordt in Nederland steeds vaker als straf opgelegd. In 2012 werd de enkelband 900 keer als straf opgelegd, maar in 2016 was dat 1759 keer. De straf wordt vooral opgelegd bij zaken als overvallen en delicten die met drugs te maken hebben. Volgens Reclassering Nederland is de enkelband vaak goedkoper dan iemand opsluiten in de gevangenis. Bovendien kunnen veroordeelden wel hun relatie, werk of opleiding behouden wat …........ zou voorkomen.

naar: www.nu.nl van 4 januari 2017 

Welk begrip moet op de puntjes in tekst 2 worden ingevuld?

1. eigenrichting
2. klassenjustitie
3. recidive
4. vergelding

Examentip  

 De media hebben verschillende maatschappelijke functies. 

1. Zo geven ze mensen informatie over zaken

2. Opiniërende functie > meningsvorming (en beinvloeding) 

3. Daarnaast hebben media ook een amuserende functie 

4. een socialiserende functie (opvoedende taak)

5. Media kan misstanden/taboes  aan de kaak stellen  

5. De media kan invloed uitoefenen op de politieke agenda. 

6. De controlerende functie.  Ze controleren de politiek.

Examentip  

Bestudeer de analyse maatschappelijk vraagstuk

Zorg dat je:

• de vier kenmerken kent
• de invalshoeken van een maatschappelijk vraagstuk kent
• dat je weet wat normen en waarden zijn
• dat je de machtsmiddelen zijn 
• wat belangen, belangentegenstellingen en belangengroepen zijn
• dat je goed oplet of je moet citeren. 

Tekst 6

Waar kan ik een klacht over de overheid indienen?

Als u een probleem heeft met de overheid, kunt u een klacht indienen. Stuur uw klacht naar de gemeente of de overheidsorganisatie waarover u de klacht heeft. Als u te lang moet wachten op een antwoord of u bent niet tevreden over het antwoord, dan kunt u contact opnemen met … .

naar: www.rijksoverheid.nl van januari 2017 

Welke instantie moet op de puntjes in tekst 6 worden ingevuld?

1. de Nationale Ombudsman
2. de reclassering
3. het ministerie van Justitie
4. slachtofferhulp