Herhaling 5.1 t/m 5.3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Herhaling 5.1 t/m 5.3

De huid 

De huid bestaat uit 3 lagen:

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuidsbindweefsel.

Zintuigen in je huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

wat zijn de functies van de huid?

1. Beschermt het lichaam
2. Neemt de omgeving waar
3. Helpt je temperatuur te regelen

Temperatuur regeling

Wanneer je het warm hebt:

• bloedvaten worden wijder
• zweetklieren produceren meer zweet
• De huid wordt rood

5.2 Indringers

Wat leeft er op je huid?

• Micro-organismen > niet met blote oog zichtbaar > bacteriën en schimmels
• Huidflora > miljarden bacteriën op je huid
  - Blijvende bacteriën > bacteriën altijd op de huid > hierdoor geen plaats voor ziekmakende bacteriën > blijvende huidflora beschermd tegen infecties 
  - Tijdelijke bacteriën > ‘nieuwe’ bacteriën op huid > tijdelijke huidflora
  - bijvoorbeeld op plaatsen waar veel huidschilfers en afvalstoffen uit zweet zitten (oksels)
  - kunnen ziekteverwekkende bacteriën zijn en infecties veroorzaken
• Hygiëne > verspreiding van ziekteverwekkers tegen gaan
  - wassen verwijderd tijdelijke huidflora & desinfecterende zeep doodt bacteriën

Nuttige & schadelijke indringers

Nuttige bacteriën:

- gezond

- vertering

Nuttige schimmels:

- voedsel

Nuttige & schadelijke indringers

Schadelijke bacteriën en schimmels:

- ziek door voedselbederf

- ziek door infectie

5.2 Indringers

Hoe krijg je puistjes?

• Acne
  - Huid maakt in puberteit extra talg aan
  - Talg > een vettige stof, beschermt je huid tegen uitdroging
  - Te veel talg kan zorgen voor jeugdpuistjes (acne)
• Ontstaan
  - Talg komt via poriën naar buiten (kleine gaatjes in de huid)
  - Talgklieren maken extra veel talg aan
  - Door te veel talg raken poriën verstopt, zwarte puntjes zijn mee-eters
  - in de verstopte porie groeien bacteriën, porie gaat ontsteken, er ontstaat een puistje

5.2 Indringers

Hoe krijg je voetschimmel en wratten?

• Huidinfectie > schadelijke ‘indringer’ in de huid
  
  
• Voetschimmel > ook wel zwemmerseczeem genoemd
  - Sommige schimmels tasten de hoornlaag van de huid aan
  - makkelijk op te lopen op vochtige plaatsen (zwembad, douche)
  - goed drogen tussen de tenen kan voetschimmel voorkomen

5.2 Indringers

• Wratten > infectie met het wrattenvirus
  - de virussen dringen de cellen van de kiemlaag binnen, deze cellen gaan extra snel delen > een ophoping van cellen ontstaat
  - wratten verdwijnen als het lichaam het virus vernietigt
  - je kunt wratten ook laten behandelen bij de huisarts

5.3 Infectieziekten

Virus of bacterie soms schimmel

Gebruik je antibiotica dat werkt alleen tegen bacteriën

5.3 Infectieziekten

Hoe verloopt een infectieziekte?

1. Besmetting / infectie > ziekteverwekker dringt in je lichaam
2. Incubatietijd > eerst merk je nog niets, ziekteverwekker vermeerderd zich
3. Symptomen > als er veel ziekteverwekkers in je lichaam zijn ga je je ziek voelen. Je krijgt symptomen van de ziekte (bijv. hoofdpijn, koorts of vlekjes.)
4. Diagnose > vaststellen welke ziekte je hebt, dit kun je zien aan de symptomen.
5. Genezing > door rust en soms medicijnen gaat de ziekte weer over.
   - de ene ziekte duurt langer dan de andere > griep duurt bijv. langer dan verkoudheid en je voelt je ook zieker
   - als er veel mensen tegelijk ziek zijn > epidemie > bijv. corona

Hoe word je weer beter?

Witte bloedcelen

Vreetcellen

Afweerstoffen maken

Afweerstoffen:

deze stoffen schakelen de ziekteverwekkers uit

Dit noem je antistoffen

Aan de slag

Maak de oefentoets in het boek

Maak slim stampen

Maak oefentoets op Socrative

Roomname: PASTOORS