Par. 6.3 De kerkhervorming

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

De Reformatie

Leerdoel

Welke kritiek hadden Luther en Calvijn op de kerk?

Humanisme: de mens staat centraal!

- Niet God, maar de mens centraal in het denken.

- Humanisme

- Erasmus schreef in zijn boeken veel kritiek op de manier van leven van de geestelijken in de hoop dat zij zouden veranderen

De Reformatie: Kritiek op de kerk

- 1517, Maarten Luther 

- Schrijft in 95 stellingen op wat er mis is in de kerk, o.a.:

•   geestelijken leven in luxe
•   aflaathandel
•   bijbel  moet in eigen taal 

Hervormers

Hervormen: dingen willen veranderen

Twee hervormers: Luther en Calvijn

- Veel volgelingen in Duitsland en de Nederlanden

- De katholieke kerk was niet langer de enige kerk.

Maarten Luther

• Hij wilde de kerk verbeteren. 
  
• Moest bij keizer Karel V sorry voor zijn kritiek zeggen, maar dat wilde Luther niet.
• Omdat Karel V heel gelovig was, was deze heel boos. 
• Luther werd door Karel V vogelvrij verklaard. 
• Luther mag bij een Duitse vorst de Bijbel vertalen in het Duits. 

      "Alleen door oprecht te geloven kon je met Gods genade de hemel in."

Calvijn en het calvinisme

Een andere hervormer was Johannes Calvijn.

Verschil met Luther:

• Volgens Calvijn stond vóór iemands geboorte al vast of hij naar de hemel of hel ging (predestinatieleer).
• Volgens Calvijn mocht je in opstand komen als de heerser niet het juiste geloof had
• Vanaf 1540 verspreidde het calvinisme (protestantse leer van Calvijn) zich vooral in de Nederlandse gewesten.

Calvijn

- Niet voor iedereen plek in de hemel
- Men hoeft de overheid niet te gehoorzamen als een bevel in strijd was met Gods wil.

Luther

- Mensen komen in de hemel door de Bijbel te lezen en door oprecht in God te geloven. 
- Vorsten waren door God aangesteld. 

De boekdrukkunst

• Rond 1450 uitvinding boekdrukkunst.
• Voordeel: sneller en meer boeken verspreiden
• Bijbel ook in volkstalen

Protestanten worden vervolgd

• Volgers van de hervorming noemen we protestanten.

• Sommige vorsten (zoals Karel V, de koning van Spanje en ook van de Nederlanden) waren erg streng voor deze protestanten en vervolgden deze groep.

• Karel V wilde dat al zijn onderdanen dezelfde godsdienst hadden.
• Karel V en zijn zoon Filips II lieten deze ketters zwaar vervolgen, martelen en soms zelfs doden.

Karel V

Filips II

Zelf maken

1,2,3,4, 6, 9, 10 paragraaf 6.3 blz. 207-209