12. V6B Literatuur 25 - deel 2

Welkom V6B!
1 / 39
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 39 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Welkom V6B!

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Programma van de les
  • Terugblik 
  • Aan de slag (15 minuten)
  • Bespreken (5 minuten)
  • Literatuur 25, De tijden veranderen - deel 2 (20 minuten)
  • Afsluiting en vooruitblik - 10 minuten
Lesdoelen:
Je kunt minstens drie eigenschappen van de literatuur tussen '40 en '60 noemen.
Je weet wie de Vijftigers zijn.

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Hoe zat het ook alweer?
A
Vernietiging & vernietiging/De tijden veranderen/Vorm of vent
B
Vorm of vent/De tijden veranderen/Vernietiging & vernieuwing
C
Vorm of vent/Vernietiging & vernieuwing/De tijden veranderen
D
De tijden veranderen/Vorm of vent/Vernietiging & verandering

Slide 3 - Quiz

This item has no instructions

Wat droeg bij aan de immense populariteit van Jan Cremer?

Slide 4 - Open question

This item has no instructions

Aan de slag
  • Bekijk de literatuurlessen (9 t/m 11) en lees paragrafen 23 en 24. 
  • Maak opd. 1 en 2 op blz. 194 (Werkboek) + opd. 5 op blz. 198 (werkboek) 
  • Je hebt hier vijftien minuten de tijd voor

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

1A Waarom vormt het interbellum de bakermat voor de vele vernieuwingen?

Slide 6 - Open question

This item has no instructions

1B Waarom voldoen realisme en naturalisme niet meer?

Slide 7 - Open question

This item has no instructions

1C Welke negatieve en positieve boodschappen gaan eruit van het nihilisme?

Slide 8 - Open question

This item has no instructions

1D Het vooroorlogse impressionisme en symbolisme zijn te 'vlak' voor deze roerige periode. Welke nieuwe stroming is daar een reactie op?

Slide 9 - Open question

This item has no instructions

2A Wat bedoelde Marsman met zijn uitspraak 'Grootsch en meeslepend wil ik leven'?

Slide 10 - Open question

This item has no instructions

2B Wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen vitalisme en de romantiek?

Slide 11 - Open question

This item has no instructions

2C Waarom verklaart Marsman uiteindelijk het vitalisme dood?
A
De romantiek bleek toch krachtiger weer te geven wat hij voelde.
B
Hij voelde zichzelf niet meer zo levendig, aangezien hij last van jicht kreeg.
C
Er is na '29 steeds meer pessimisme + dreiging van Nazi-DLD
D
In '36 heerste er een donkere tijd, hij scheidde van zijn lerares Nederlands

Slide 12 - Quiz

This item has no instructions


Slide 13 - Open question

This item has no instructions

5B Verklaar de titel

Slide 14 - Open question

This item has no instructions


Slide 15 - Open question

This item has no instructions

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

25 - Deel 2
Babyboomers aan het roer!
  • Brede protestbeweging 
  • Optimistische toekomstvisie 
  • Zetten zich op ludieke wijze af tegen de gevestigde orde, 
  • Doorbreken taboes doorbreekt en 
  • experimenteren met nieuwe levenswijzen ;-)

'Love, peace and understanding' --> op naar een betere samenleving!

Slide 17 - Slide

Babyboomers: de geboortegolf die in veel West-Europese landen en de Verenigde Staten optrad vlak na de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog.
Culturele revolutie
Thema's

  • democratisering van de macht
  • seksuele vrijheid
  • liberalisering van softdrugs
  • gelijke kansen voor iedereen
  • (internationale) solidariteit
  •  minder milieuvervuiling
  • antikapitalisme en antimilitarisme

Slide 18 - Slide

Babyboomers: de geboortegolf die in veel West-Europese landen en de Verenigde Staten optrad vlak na de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog.
Democratisering en commercie 
  • Goedkope pockets en paperbacks (i.p.v. luxe gebonden edities) 

  • Het maakt literatuur betaalbaar en minder elitair. 

  • Het succes van Ik, Jan Cremer is misschien vooral te danken aan deze verandering: niet een kostbare gebonden uitgave, maar een betaalbare paperback.


Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Democratisering en commercie 
Literatuur wordt een booming business: 
  • welvaart
  • groeiende bevolkingsaantal
  • hoger opleidingsniveau 

Democratisering literatuur:
  • Radio en tv geven maar wat graag zendtijd aan excentrieke schrijvers die geen blad voor de mond nemen. 
  • De auteurs zien op hun beurt dat al die media-aandacht zorgt voor hoge verkoopcijfers.


Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Seksuele revolutie

Andere kijk op seksuele omgang en de seksuele moraal. 
In de jaren '60 - '80 van de 20e eeuw. 

In het verlengde hiervan ligt de genderideologie.
  • individuele beleving in plaats van op huwelijk en gezin

Seksuele omgang werd...
  • losgemaakt van de voortplanting

  • losgemaakt van het huwelijk

  • niet beperkt tot één partner

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Vernietiging en vernieuwing
De tijden veranderen
Existentialisme
Seksuele revolutie
De Grote Drie
Paperbacks

Slide 22 - Drag question

This item has no instructions

Seksuele revolutie Literatuur
  • MANNEN

  • Jan Wolkers, Jan Cremer, Gerard Reve en Remco Campert

  • Seksuele taboes

  • Hun kijk op seksualiteit is expliciet mannelijk

  • Vrouwen en mannen zijn NIET gelijk


Slide 23 - Slide

 Pas in de jaren '8o, als er een nieuwe generatie jonge vrouwelijke auteurs aan
het woord komt, krijgt ook de vrouwelijke
seksualiteit een stem.
Emancipatie jeugdliteratuur ('60/'70)


  • Annie M.G. Schmidt - de Staatsprijs Voor kinder- en jeugdliteratuur. 

  • Erkenning van jeugdliteratuur als literair genre.

  • Verbeelding, stijl en literaire techniek in de jeugdliteratuur doen niet langer onder voor die voor volwassenen.

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Emancipatie jeugdliteratuur 

  • Het Schrijverscollectief: (o.a. Willem Wilmink)  vernieuwende liedjes en gedichten over seksualiteit, pesten, oorlog, discriminatie, echtscheiding en milieuvervuiling.

  • Kortom, over het leven. 

  • Betutteling. 

  • Jongeren steeds meer benaderd als volwaardige en autonome personen.

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Meerstromenland in de poëzie
Vanaf jaren '60 geen hoofdstroom, maar meerdere naast elkaar. 
- Autonomische poëzie: De Vijftigers gaan door met experimenteren            steeds abstracter en moeilijker te doorgronden (Kouwenaar en Favery)
- Daarnaast voortzetten symbolische poëzie van voor WOII, vraagt ook veel van de lezer (o.a. Gerlach en Jellema)

Haaks op deze twee stromingen: dichters die tegen de 'vage woordgoochelarij' van de Vijftigers zijn, doel            poëzie uit isolement halen en toegankelijker maken voor breed publiek



Slide 26 - Slide

This item has no instructions

1. Neorealisme

  • Eigen tijdschrift 'Barbarber' (Schippers en Bernlef)
  • Radicaal realisme - wars van beeldspraak
  • Inspirator is Duchamp: als bekende dingen hun vanzelfsprekendheid verliezen, dan ervaar je de werkelijkheid opnieuw




  • Vroman neemt aparte plaats in, sluit zich niet aan bij Barbarber. Zij zien hem echter wel als hun 'peetvader', gedichten waarin aandacht voor het alledaagse gepaard gaat met droom en verbeelding
  • Buddingh sluit zich later ook aan, ook hij zorgt dat je alledaagse zaken anders ervaart en je erover verwondert

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

2. Neoromantiek - overeenkomsten met neorealisten:

  • Inspiratiebron de alledaagse werkelijkheid
  • Voorkeur voor alledaagse taal
  • Combinatie nuchtere waarneming van het gewone en verwondering


Neoromantiek - verschillen met neorealisten:
  • Gevoel uitdrukken: melancholie, verlangen en ontroering
  • Gevarieerder gebruik van stijlmiddelen: ironie, beeldspraak understatement + woordspelingen
  • Bereiken wél een groot publiek

Auteurs: Rutger Kopland, Neeltje Maria Min, Dorresteijn


Slide 28 - Slide

This item has no instructions


A
Neorealisme
B
Neoromantiek

Slide 29 - Quiz

This item has no instructions

neorealisme of neoromantiek en waarom?

Slide 30 - Mind map

This item has no instructions

Schrijvers
  1. Jan Wolkers
        Was een Nederlands schrijver, beeldhouwer en schilder. (Terug naar Oegstgeest en Turks                fruit). Hij weigerde verscheidene prijzen. De holocaust en het oorlogsgeweld spelen dan 
        ook een prominente rol in zijn oeuvre.

  1. De grote drie: 
  • Harry Mulisch
       Naoorlogse schrijvers. Voelde zich zeer betrokken bij de grote veranderingen die de                           maatschappij doormaakte.

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Schrijvers
2. De grote drie: 
  • Gerard Reve
       Was een Nederlands schrijver en dichter. Zijn bekendste werken zijn De avonden. De auteur            raakte nogal eens in opspraak en gaf vaak aanleiding tot publieke debatten. Hoewel zijn                  literaire kwaliteiten altijd min of meer onomstreden zijn geweest, werd Reve juist om zijn                thematiek en provocaties door velen verguisd en door vele anderen bewonderd.
  • Willem Frederik Hermans
       Is toch zeker de meest gevreesde schrijver geweest. Al snel na de Tweede Wereldoorlog                 vestigde Hermans zijn reputatie als ‘kwelgeest van de Nederlandse letteren’. In diverse                     kritieken (polemische essays) beschimpte hij de Nederlandse politiek, zijn collega-auteurs             en de Nederlandse literatuur, die in zijn ogen niets voorstelde.

Slide 32 - Slide

Een essay is een beschouwende prozatekst of een artikel over een wetenschappelijk, cultureel of filosofisch onderwerp, waarin de schrijver zijn persoonlijke visie geeft op hedendaagse verschijnselen, problemen of ontwikkelingen. Het is afgeleid van het Franse woord 'essai', wat zoiets betekent als probeersel of proeve.
Tegenstroom
  • Vanaf 1970 verschijnt er een stroom realistische romans en verhalen die heel toegankelijk zijn voor een groot publiek.

  • In het Manifest voor de jaren zeventig (1970) verzet een groep jonge schrijvers zich tegen het verliteratuurde klimaat en de 'wartaal' van de experimentelen          de zeventigers          

  • Dit type realisme : Simon Carmiggelt (Kronkels in Parool)

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Tegenstroom


  • De zeventigers willen rechttoe rechtaan hun sombere en soms ironische verhalen vertellen.

  • Schrijvers: Mensje van Keulen, F.B. Hotz en vooral Heere Heeresma

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Maarten 't Hart
  • Belangrijkste pleitbezorger van leesbaar realistisch proza

  • Literatuur is zelfexpressie, een manier om zich te verzoenen met zijn gereformeerde jeugd en met het menselijk tekort. 

Slide 35 - Slide

groeit uit tot een van de populairste schrijvers van de jaren 80 en 90

Vergelijkbare schrijver is maarten Biesheuvel
Feministische romans 
Een sterk geëngageerde vorm van realisme vinden we in het werk van vrouwen die deel uitmaken van de tweede feministische golf.

Onderwerpen:
Al onze moeilijkheden met relaties, seks, jaloezie, eenzaamheid. Met een man leven of zonder. Meer relaties of juist niet. De mannen op ons werk. De mannen in de linkse beweging. Andere vrouwen. Onze moeders.

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

CHECK!
Drie taboedoorbrekende auteurs

Slide 37 - Mind map

This item has no instructions

CHECK!
Verschillen neorealisme en neoromantiek

Slide 38 - Mind map

This item has no instructions

Afsluiting en vooruitblik
Volgende les: donderdag
  • Huiswerk: LEER par. 23 t/m 25
  • Meenemen: laptop en leesboek
  • Programma: Literatuur 26 en 27

Slide 39 - Slide

This item has no instructions