AF Les 4 Anatomie van de spieren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 3 Spieren

Lesdoelen en planning

• Anatomie van de spieren

• Functies van skeletspierweefsel

• Structuur van de spieren

• Agonisten synergisten en antagonisten

1 december gastles

Abductie & adductie

Ante- & retroflexie

Flexie & extensie

Rotatie

Sagittale as

Transversale as

Sagittale vlak

Frontaal vlak

Transversaal vlak

Longitudinale as

Soorten Spieren 

Skelet spieren 

Gladde spieren 

hartspieren 

De rol van skeletspieren

Skeletspieren zijn de spieren die zorgen voor beweging van het skelet. Ze zijn verbonden met botten door middel van pezen.

Beschrijf de rol van skeletspieren en leg uit hoe ze aan botten zijn verbonden.

Handhaving van de lichaamshouding

Zelfs als je zit of stil staat zijn je skeletspieren in actie
Spierspanning

Alleen in diepe slaap zijn je skeletspieren helemaal ontspannen

Ondersteuning en bescherming

Gestructureerd tot een spierwand en die spierwand bied ondersteuning aan dat deel van het lichaam
( buikwand rond de buikholte)

Wat moet een spier dan beschermen? 

Opbouw van spieren

Spieren bestaan uit spiervezels, die op hun beurt weer bestaan uit myofibrillen. Myofibrillen bevatten eiwitten die samentrekken om beweging mogelijk te maken.

Leg uit hoe spieren zijn opgebouwd en welke rol myofibrillen spelen.

De anatomie van spieren

Pezen verbinden spieren met de botten

Spiervezels zijn opgebouwd uit myofibrillen 

- specialiseerde structuren 

- opgebouwd uit eiwitketens = myofilamenten ( Actine en Myosine) 

- afhankelijk van de hoeveelheid spierkracht bevat het spiervezel weinig of veel myofibrillen 

- Contractiliteit = de mate van samentrekbaarheid 

- Liggen parallel aan elkaar in lengterichtng spier

- Samenwerking Actine e Myosine maakt samentrekking spier mogelijk

- Sacromeren = kleinste eenheid van de spier 

Bouw en werking

musculus:
spierbuik
spierbundel met spiervezels

Spiervezel is gevuld met spierfibrillen ( deze zorgen voor samentrekken)
Bindweefsel: rond de spier, rond de spierbundels en rond de spiervezels

Pezen

Om elke spierbundel zit een vlies.

Vliezen van alle bundels in een spier zijn aan het uiteinde samengegroeid tot één of meer pezen.

Spieren zitten met pezen vast aan de botten.

Dit zijn de witte delen aan het einde van de spier. 

Pezen zijn taaie, stevig en niet elastisch en kunnen zich niet samentrekken. 

Hoe komt een beweging tot stand ? 

1) Impuls vanuit grote hersenen

2) Via zenuwuitloper naar ruggenmerg

3) Overdracht naar motorische zenuwcel 

4) Naar motorische eindplaat in de spier

5) Overgang naar zenuwuitloper naar de spiervezels 

6) beweging 

Hoe wordt beweging mogelijk gemaakt?

1. Ontspannen van myofibrillen
2. Rekken van spieren
3. Samentrekking van myofibrillen
4. Calciumionen en ATP

Hoe werken spieren samen?

Spieren werken samen door middel van zenuwsignalen. Een zenuwsignaal zorgt ervoor dat een spier samentrekt. Meerdere spieren werken samen om een beweging mogelijk te maken.

Leg uit hoe spieren samenwerken om beweging mogelijk te maken.

Termen 

• Synergisten Spieren die (ongeveer) dezelfde beweging maken. Deze spieren versterken elkaar

• Antagonisten twee spieren die samenwerken door het tegenovergestelde te doen BV tricep en biceps

• Spastisch: plotseling onwillekeurig samentrekken van een of meerdere spieren

• Spieratrofie is het dunner en minder krachtig worden van de spieren. Hierdoor ontstaat er krachtverlies (bv langdurig in gips)

• Spierhypertrofie toenemen van spiervolume (krachttraining)

• Parese is een gedeeltelijke verlamming van spieren

• Paralyse is volledig krachtverlies

Synergisten en antagonisten

Spieren die elkaar versterken in hun werking zijn synergisten. Meerdere spieren voor een zelfde beweging ( denk aan meerdere spieren nodig om te lopen)

Antagonisten werken elkaar tegen. Biceps en triceps. Wanneer 1 spier zich samentrekt dan zal een ander ontspannen. 

Antagonisten 

Iedere spier heeft een antagonist.

Een spier kan namelijk zichzelf niet ontspannen: daar heeft hij zijn antagonist voor nodig!!

SYNERGISTEN EN ANTAGONISTEN

• Synergisten is samen werkers

• Antagonisten = tegenwerkers

VOORBEELD

• De tweehoofdige armspier en de opperarmspaakbeenspier buigen de arm (synergisten)

• De driehoofdige armspier strekt de arm

Dit is dus een antagonist van de buigers

Wat voor gewricht is de heup?

1. Kogelgewricht
2. Zadelgewricht
3. Scharniergewricht
4. Rolgewricht

Een skeletspier wordt gebruikt voor onwillekeurige gecontroleerde bewegingen van botten ten opzichte van elkaar

1. waar
2. niet waar

Wat betekent adductie?

1. Naar buiten draaien
2. Naar binnen draaien
3. Van het lichaam af bewegen
4. Naar het lichaam toe bewegen

De skeletspieren zijn lange onvertakte dwarsgestreepte vezels en liggen in bundels bij elkaar

1. waar
2. niet waar

Door een hoge stofwisseling in de spieren produceren de skeletspieren.....

1. veel afvalstoffen
2. veel warmte
3. weinig warmte
4. weinig afvalstoffen

Vanwege hun hoge stofwisselingsniveau produceren skeletspieren veel warmte. Dat merk je zelf al snel als je rent of hard fietst. Als je lichaam warm genoeg is, wordt de warmte afgevoerd, bijvoorbeeld door transpireren. Als het koud is, kun je bewust gaan bewegen om warm te worden. Ook onbewuste bewegingen, zoals rillen en klappertanden, veroorzaken spierwarmte.

Welke bewegingen zijn mogelijk in het elleboog gewricht?

1. Pronatie & supinatie
2. Flexie & extensie
3. Anteflexie & retroflexie
4. Plantairflexie & dorsaalflexie

Waar al dat bindweefsel samen komt noemen we een?

1. pees
2. kraakbeen
3. bot
4. litteken

Wanneer de spiervezels zich verkorten dan bewegen de botten.....

1. van elkaar af (strekken)
2. gebeurd niets
3. naar elkaar toe ( buigen)
4. botten worden niet aangestuurd door een spier

In een werkende spier ontstaan afvalstoffen. Als de afvalstoffen niet genoeg worden afgevoerd door het bloed ontstaat spierpijn. 

Spierpijn

Het verkorten van de hele spier noem je

1. contractie
2. consternatie
3. convulsie
4. contra bewegen

Hoe werken spieren?

Spieren werken door samentrekking en ontspanning. Een spier trekt samen door de myofibrillen in de spiervezels samen te trekken. Dit wordt mogelijk gemaakt door calciumionen en ATP (adenosinetrifosfaat).

Leg uit hoe spieren werken en welke rol calciumionen en ATP spelen.

Spierfibrillen

Actine en myosine

Een spierfibril zit vol met twee typen draadvormige eiwitten: actine en myosine. Vanwege de draadvorm noem je ze actinedraden en myosinedraden. Ze liggen om en om tegen elkaar aan en kunnen in elkaar schuiven.

Zodra de actinedraden en myosinedraden uit elkaar schuiven, krijgen de spierfibrillen, en vervolgens de spiervezels, de spierbundel en de spier weer hun oorspronkelijke lengte. De spier ontspant.

1. reintergratie
2. reflux
3. reformatie
4. relaxatie

Energie

Het schuiven van actinedraden en mysosinedraden kost veel energie. 
Skeletspieren hebben veel zuurstof en brandstof nodig. Dit wordt geleverd door de vele bloedvaten

Hoe heet dit verschijnsel ?

1. Spieratrofie
2. Spierextremie
3. Hypertrofie
4. Spierantagonie

Waar zijn gladde spieren te vinden?

1. Botten en gewrichten
2. Huid en haar
3. Organen en bloedvaten
4. Hersenen en ruggenmerg

Welke soort spieren zijn te vinden in het hart?

1. Gladde spieren
2. Hartspieren
3. Skeletspieren
4. Huidspieren

Hoe trekt een spier samen?

1. Door zuurstof en glucose
2. Door calciumionen en ATP
3. Myofibrillen in spiervezels trekken samen
4. Myofibrillen in spiervezels strekken

Waaruit bestaan spieren?

1. Myofibrillen
2. Eiwitten
3. Spiervezels
4. Bloedvaten

tm 24!

Maken:

tm 24

Schrijf je vragen op, mail ze mij! Eerder ga je geen weekend houden :-)

Fijn weekend

Een heel fijn weekend en tot dinsdag!