Introductie en §3.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Burgers en stoommachines

De opkomst van de machines

H3 Sociale zekerheid en verzorgingsstaat in Nederland: Oriëntatie

- Welkom

- Spullen op tafel: 

- Zuidschrift, pen, 

- Laptop

- Log in bij deze les

Programma

Introductie door actualiteit (15 min)

Uitleg oriëntatie H3 blz 94-97 (15 min)

Aan de slag! (15 min)

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je de begrippen verzorgingsstaat en sociale zekerheid  

• kun je uitleggen wat een verzorgingsstaat is. 

• kun je uitleggen op welke manier er ongelijkheid is in Nederland. 

• kun je beargumenteren waarom de verzorgingsstaat in Nederland onder druk staat. 

Hoofdvraag H3

'Hoe ontstond in Nederland een verzorgingsstaat?'

Waar denk je aan bij
verzorgingsstaat?

Video

De Verzorgingsstaat

Wat is sociale zekerheid?

Video

Fragment DWDD - Steenrijk, straatarm

https:

Wat vind je van deze ongelijkheid?

Begrippen

• Sociale zekerheid: 
• garantie dat je altijd hulp krijgt van de overheid 
• ook als je niet voor jezelf kunt zorgen.

• Verzorgingsstaat: 
• staat waarin de regering ervoor zorgt dat niemand in echte armoede hoeft te leven 
• en dat iedereen toegang heeft tot gezondheidszorg.

Eerste weduwe uitkering 1959

Kraamzorg aan huis

Zorgtoeslag

AOW=?

Burgers en stoommachines

De opkomst van de machines

H3 Sociale zekerheid en verzorgingsstaat in Nederland: Oriëntatie

- Welkom

- Spullen op tafel: 

- Zuidschrift, pen, 

- Laptop

- Log in bij deze les

Welkom en programma

Leerdoelen 3.1 A en B en C

Uitleg 3.1 (20 min)

Aan de slag

Leerdoelen 3.1 A/B/C

• Je kunt uitleggen waarom verschillende groepen mensen in de 19e eeuw in armoede leefden.
• Je kunt uitleggen dat bestuurders tot 1873 weinig deden tegen armoede.
• Je kunt uitleggen hoe na 1873 arbeiders en het bestuur de armoede probeerden te bestrijden.

3.1

• Rond 1800 woonden veel mensen op het platteland 
• Trokken naar de stad
• Waarom zouden deze mensen naar de stad trekken?
• Leven verandert

3.1 A

Gezamenlijk lezen alinea 'In de stad'

Waarom was er in de stad veel armoede?

Veel armoede in de stad omdat...

• Slechte werkomstandigheden in fabrieken 
• Slechte woonomstandigheden 
• Weinig kennis over gezondheid

• Andere groeperingen in de samenleving die niet konden werken: 
• zieken, gehandicapten, ouderen
• Staat=overheid hielp hen NIET
  

3.1 B

• Bestuur in Nederland midden 19e eeuw was liberaal
• Alleen rijke mensen in parlement
• Weinig tot geen sociale wetten: 
• wet die mensen beschermt tegen de gevolgen van armoede, ziekte, ouderdom en werkloosheid

3.1

Schema liberalen, socialisten en confessionelen 

Komt op het bord te staan en dit neem je over in je schrift!

Socialisten

Confessionelen

Katholieken + protestanten

Liberalen

Overheidsbemoeienis

Arbeiders

Vooruitstrevend (progressief)

! Gelijkheid !

Geen overheidsbemoeienis

Arbeiders EN fabrikanten

Alles bij het oude (conservatief)

! Geloof !

Geen overheidsbemoeienis

Fabrikanten

Alles bij het oude (conservatief)

! Vrijheid !

Links

Midden/rechts

Rechts

Veranderingen (wel sociale wetten)

• 1874: Kinderwetje van Van Houten: bepaalde dat niemand onder de 12 mocht werken.
• 1901: Leerplicht: kinderen van 6 tot 12 verplicht naar school
• 1901: Ongevallenwet: kreeg een kleine uitkering wanneer er een ongeval was op de werkvloer.
• 1901: Woningwet: woning moest aan bepaalde eisen voldoen.

Armenzorg

• Afhankelijk van liefdadigheid-->
• hulp aan arme mensen door rijke mensen, de kerk of andere organisaties
• Uitzondering in 1854: 
• De Armenwet
  

Aan de slag

Maken opdrachten bij P3.1 A en B

Maak de levenslijnopdracht

H3.1 C: Veranderingen in armenzorg

Zorg dat je je aantekeningenschrift + pen op tafel hebt

Zorg dat je je boek op tafel hebt: blz 102

Welkom! Leerdoelen 3.1 A/B/C

• Je kunt uitleggen waarom verschillende groepen mensen in de 19e eeuw in armoede leefden.
• Je kunt uitleggen dat bestuurders tot 1873 weinig deden tegen armoede.
• Je kunt uitleggen hoe na 1873 arbeiders en het bestuur de armoede probeerden te bestrijden.

3.1 C: Veranderingen in armenzorg

• 1873 economische achteruitgang
• Oprichten van vakbonden om te strijden en eventueel in staking te gaan
• Demonstraties voor algemeen kiesrecht
  
• Gevolgen: arbeiders stemmen op politieke partijen die opkomen voor hun situatie

3.1

• Sociale wetten hadden in het begin weinig nut
• Veel werd niet gecontroleerd
• Liberalen en confessionelen wilden toch sociale wetten
• Risico!
• Anders overloop naar socialisten

3.1 C blz 102

Gezamenlijk alinea 'Meer wetten en maatregelen' lezen

3.1

Rond 1900 nam het parlement meer maatregelen om het leven van arbeiders en hun kinderen te verbeteren*

• In de Leerplichtwet (1901) stond dat kinderen van 6 tot 12 jaar naar school moesten*
• In de Ongevallenwet (1901) stond dat arbeiders een kleine uitkering kregen, als ze door een fabrieksongeval niet meer konden werken*
• In de Woningwet (1901) stonden voorschriften voor nieuwe woningen*

• De arbeiders kregen nog geen stemrecht. 

Aan de slag

Maken: alle opdrachten bij P3.1 C

Opdracht 10 t/m 13

Daarna flitskaarten + test jezelf via Memo online