Les 1 KT1 pr kortademig (herhaling) en ABCD

• Triage
• MBO
• Studiejaar 2

Kerntaak 1 praktijk 

Les 1 module 6 2024-2025

Kortademig herhaling 

ABCD

Janine Bouwmeester en Riëtte Koops 

Deze les:

- terugblik vorige periode:

- kortademigheid (herhaling)

- ABCD

kortademigheid 

C= Circulation huidskleur (grauw/bleek /blauw, temp?  klam/ zweten, vlekjes/marmering huid, bij veel vochtverlies/bloedverlies, weinig urineproductie, niet meer op de benen kunnen staan-> niet door verlamming

D: bewustzijn gedaald of buiten bewustzijn, dus niet allert, verward, soms sprake van trauma, FAST

E: grote paniek, agressie, gevaar door stoffen brand, gevaarlijke omgeving 

Welke kaart pak je wanneer?

Wanneer iemand belt met de ingangsklacht kortademigheid/benauwdheid:

Vanaf welke kaart zou je je triage gesprek voeren? 

Welke kaart pak je in welke situatie?

HIERBIJ IS HET DUS HEEL BELANGRIJK DAT JE HET PLAATJE VOOR JE ZIET!

'Een (te snelle) ademhaling die veel inspanning kost of het gevoel geeft te weinig lucht binnen te krijgen. Moeite met ademhalen.'

Dyspneu of benauwdheid door tekort aan adem(haling) - kortademigheid

Benauwdheid als druk op de borst valt onder pijn op thorax - pijn thorax

Bij kortademigheid na trauma- trauma thorax

Kortademigheid

- Hevig  

- Matig

- Gering

Kun jij dit onderscheid maken?

Welke vragen stel je?

Welke urgentie koppel je?

Wat zie je bij (kleine) kinderen?

 'Hevig': kan geen vijf woorden achtereen zeggen. Zit rechtop. Is doorgaans instabiele B en U1.

 'Matig': milde tachypneu (=te snelle ademhaling) of gebruik van hulpademhalingsspieren.  (Dit is te zien aan opgetrokken schouders, aangespannen nekspieren en krachtig gebruik van tussenribspieren. Dit is een krampachtige manier van ademhalen, en het is belangrijk dit tijdig te herkennen. Patiënten zullen namelijk na verloop van tijd uitgeput raken.)

U2 (tenzij snel ontstaan - dan U1)

 'Gering':(gevoel van) lichte benauwdheid, geen gebruik van hulpademhalingsspieren. U4

Bij kind: steunende, kreunende of piepende ademhaling betekent hevig kortademig.

Aan welke symptomen kun je kortademigheid herkennen? Wat zie/merk je aan een patiënt? Wat kan hij/zij wel niet?

• Bijgeluiden in ademhaling - kreunen/stridor
• Houding - rechtop zitten, schouders omhoog trekken bij ademhaling 
• Zinnen/woorden spreken - kan iemand nog meer dan 5 woorden spreken?
• Kinderen - neusvleugelen en ribbetjes intrekken 
• Snelle ademhaling
• Cyanose
• ANGST!!

Astma/COPD

Welke vragen stel je?

Waarom?

Wat doe je?

Bent u bekend met astma/copd?

Exacerbatie = verergering

Al medicatie gebruikt?

Wat? Wanneer? Hoeveel? Effect?

Bij geen verbetering op medicatie is zorg geboden - kan snel verslechteren!! (U1 of U2)

Je hebt een triage gesprek gevoerd, waarbij je een ambulance hebt ingeschakeld omdat je denkt dat er sprake kan zijn van ernstig acuut hartfalen. Welk tussentijds advies geef je?

Asthma cardiale - ernstig acuut hartfalen

Patiënt hevig benauwd - rochelt - cyanotisch - doodsangst (denkt de stikken)

Patiënt rechtop laten zitten, geen inspanning verrichten, benen laten afhangen

Wanneer denk je aan de volgende ziektebeelden?

• Longembolie
• Pneumothorax
• Pseudokroep
• RS virus

Herken je dit en weet je welke urgentie/adviezen? 

Welke risicogroepen zijn er?

Belangrijk om de risicogroepen van longembolie, pneumothorax, pseudokroep en RS virus te kennen.

Signalen van de ziektebeeld herkennen

Urgentie en (tussentijdse) adviezen

(Zie lesopzet) 

De juiste volgorde van Triage is?

1. ABCDE, hulpvraag, toestandsbeeld, ingangskl/urgentie, vangnet
2. ABCDE, toestandsbeeld, hulpvraag, ingangskl/urgentie, vangnet
3. ABCDE, ingangskl/urgentie, toestandsbeeld, vangnet
4. ABCDE, toestandsbeeld, ingangskl/urgentie, vangnet

Zijn er nog vragen over oorpijn?

Casus oefenen 

hoe staan jullie ervoor? 

in twee tallen oefenen. 

Huiswerk

Voorbereiden: pijn thorax 

1  week vooraf voorbereidende opdracht 

2 casussen maken over pijn thorax waarbij in ieder geval 1 casus met een agressieve patiënt.