H3.3 - Europa en de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

3.3 Europa en de wereld

3.3 Europa en de wereld

Leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe de handel tussen alle werelddelen groeide in de 17e eeuw (les 1)

Je weet hoe Europeanen hun activiteiten in Azië en Oost-Afrika uitbreidden (VOC) (les 2)

Je weet hoe Europeanen hun activiteiten in Amerika en West-Afrika uitbreidden (WIC) (les 2)

Belangrijke begrippen

Handelskapitalisme = kapitalisme waarbij handelaren de leiding hadden in de economie

Wereldeconomie = economisch systeem van wereldwijde handelscontacten

Handel op de hele wereld 1/2

1595: begin handel tussen Republiek en Zuidoost-Azië

Eerste compagnie (handelsbedrijf) wordt opgericht

17e  eeuw: wereldeconomie -> een economisch systeem van wereldwijde handelscontacten -> vragen en aanbod op de wereld beïnvloeden elkaar (zoals suiker, thee en kleding)

Handel op de hele wereld 2/2

Hoe werkt het?

1. suiker = duur. Alleen rijke mensen kunnen het kopen

2. 17e eeuw -> prijs daalt

3. Meer mensen kopen suiker

4. Meer plantages om meer suiker te produceren

5. Meer slaven van Afrika naar Amerika

6. Meer werk in Europa om suiker te verwerken

Kennis over de wereld groeit door handel!

1. Lees ' Handel op de hele wereld' en 'Europese expansie in Azië' van 3.3 uit het boek

2. Maak vragen 1, 2, 4, 6 van 3.3 uit het werkboek

Azië en Oost-Afrika

Oorzaak: Europese expansie

Gevolg: groeiende wereldeconomie

Nederland en Engeland gaan meedoen (eerst was het alleen Portugal) in de 17e eeuw

1602: oprichting VOC door alle kleine compagnieën samen te voegen -> VOC krijgt monopolie (alleenrecht) op handeldrijven in Azië

Gouverneurgeneraal leidde in Azië de VOC

Jan Pieterszoon Coen

VOC

VOC werd het grootste bedrijf ter wereld en was grootste werkgever in de Republiek

Ze vestigden factorijen (handelsposten) aan de kust in Azië om specerijen te handelen en daarna ook andere producten.  Veel winst met kruidnagel en nootmuskaat van Molukken

VOC kreeg toestemming van plaatselijke vorsten, MAAR deed het soms ook met geweld

Engeland richtte zich vooral op India (EIC)

Amerika en Afrika - WIC

Eerst Spanje en Portugal, maar daarna gaan ook andere Europese landen meedoen, namelijk Engeland, Frankrijk en Nederland -> ze stichtten kolonies met plantages in Amerika en factorijen in West-Afrika

1621: West-Indische Compagnie (WIC) werd opgericht voor driehoekshandel en verovert de Nederlandse Antillen (Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Eustatius en Sint-Maarten

1637: WIC verovert fort Elmina in Ghana voor slavenhandel. Ook stichtten ze Nieuw-Nederland

Engeland verovert Nieuw-Nederland en Jamaica en Frankrijk verovert Haïti en stichtte Louisiana

Driehoekshandel

Maak vragen 7 tot en met 10 van 3.3