poëzie les 1 (30 min)

Poëzie les 1 (30 min.)
1 / 18
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 18 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Poëzie les 1 (30 min.)

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
  • Je kunt het verschil benoemen tussen proza en poëzie
  • Je kunt het verschil benoemen tussen een traditioneel gedicht en een vrij vers
  • Je kunt de verschillende soorten strofen benoemen
  • Je (her)kent de belangrijkste versvormen

Slide 2 - Slide

Vraag
  • Zijn de volgende gedichten volgens jou poëzie?
  • Zo ja, waarom?
  • Zo nee, waarom niet?

Slide 3 - Slide

poëzie?
De Mus
Tjielp tjielp - tjielp tjielp tjielp
tjielp tjielp tjielp - tjielp tjielp
tjielp tjielp tjielp tjielp tjielp tjielp 
tjielp tjielp tjielp

Tjielp
etc.
Uit: Jan Hanlo – Gedichten (1949)

Slide 4 - Slide

Is 'De mus' poëzie volgens jou? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Slide 5 - Open question

Slide 6 - Slide

Is 'Groot zirkus' poëzie volgens jou? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Slide 7 - Open question

poëzie?
Voor zijn verjaardag

Ik weet de kleur waar hij het liefst op loopt
Ik weet de kleur die hij bij voorkeur draagt

Maar lopen is niet hetzelfde als slapen
en dragen is niet hetzelfde als wakker worden.

Ik heb hem dus gevraagd: in welke kleur wil jij het liefste
slapen, in welke kleur wil jij het liefste wakker worden

Slide 8 - Slide

In de kleur van jouw ogen zei hij, in de kleur van jouw huid.
Ik heb er niet naar gezocht. Ik wist ook zonder zoeken wel

dat er geen winkel bestaat die dekbedovertrekken verkoopt
in die kleuren. Er zit niets anders op. Ik moet voor altijd

bij hem slapen.

Tjitske Jansen (1971)

Slide 9 - Slide

Is 'Voor zijn verjaardag' poëzie volgens jou? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Slide 10 - Open question

Wat is volgens jullie het verschil tussen proza en poëzie? Overleg met je buur.

Slide 11 - Open question

Definitie
Gerrit Krol: ‘Poëzie is (...) literatuur waar de plaats van de woorden op het papier wordt bepaald door de schrijver, terwijl van proza de plaats van de woorden op het papier wordt bepaald door de zetter.’

Slide 12 - Slide

Kenmerken poëzie
  • Bepaalde regellengte en opbouw in strofen
  • Beknoptheid, concentratie in de zinsopbouw
  • Momentopname van een gedachte of gevoel
  • Veel beeldspraak
  • Veel herhaling
  • Meestal maar één persoon aan het woord

Slide 13 - Slide

Traditioneel gedicht - vrij vers
traditioneel gedicht
vrij vers
regelmatige strofebouw
geen regelmatige strofebouw 
Regelmatig metrum
geen regelmatig metrum
duidelijk rijmschema
geen duidelijk rijmschema
geen afwijkende zinslengte
afwijkende zinslengte

Slide 14 - Slide

Analyseren van gedichten
parafrase: een korte samenvatting van het gedicht in je eigen woorden 
versleer: het herkennen, benoemen en het op waarde schatten van stijlelementen en beeldspraak 
interpretatie: het geven van een interpretatie van het gedicht (wat wil de dichter eigenlijk zeggen), waarbij ook relevante stijlelementen en beeldspraak hun plek moeten krijgen. 

Slide 15 - Slide

Strofebouw
  • een strofe van twee regels: distichon 
  • een strofe van drie regels: terzet / terzine
  • een strofe van vier regels: kwatrijn 
  • een strofe van vijf regels: kwintet 
  • een strofe van zes regels: sextet (soms twee terzetten) 
  • een strofe van zeven versregels: septet
  • een strofe van acht regels: octaaf (soms twee kwatrijnen) 

Slide 16 - Slide

Check leerdoelen
  • Wat is het verschil tussen proza en poëzie?
  • Wat is het verschil tussen een traditioneel gedicht en een vrij vers?
  • Benoem de verschillende soorten strofen
  • Noem vier versvormen

Slide 17 - Slide

Aan de slag!
Bestudeer blz. 3 t/m 6 (tot Sonnet) uit de reader > huiswerk les 2

Slide 18 - Slide