Opgroeien met een mentaal zieke ouder - OWK

• Engels
• HBO
• Studiejaar 3

Opgroeien met een mentaal zieke ouder

Jolie - Yori - Jill

Waar denk jij aan bij mentaal ziek zijn?

Aandoeningen e.d.

Leerdoelen

De focus ligt op het kind waarvan één of beide ouders een mentale aandoening heeft. We spreken dan over een problematische thuissituatie.

1. Docent kan minimaal 3 voorbeelden van probleemgedrag in de klas signaleren en  benoemen.
2. Docent kan benoemen waarom vroegtijdig signaleren van zulk probleemgedrag van groot belang is.
3. Docent kan 3 handelingsmanieren noemen voor wanneer hij/zij een leerling met een problematische thuissituatie in de klas heeft.

Jullie hebben de theorie gelezen en de video van Symen bekeken. Welk mogelijk gedrag vertoont een kind met een problematische thuissituatie in de klas?

Typerend oudergedrag in vier opvoedingsstijlen

Autoritaire opvoedingsstijl

• Gebrekkige omgangsvaardigheden (meer vijandig en verlegen tegenover leeftijdgenoten);
• Gebrek aan initiatief (weinig spontaniteit, teruggetrokken);
• Ondoelmatig sociaal functioneren;
• Traag ingroeien in volwassen sociale rollen.

Onverschillige opvoedingsstijl

• Gebrek aan zelfcontrole (onwilligheid, crimineel gedrag);
• Maximale agressiviteit.

(Van Der Wal & De Wilde, 2017, pp. 102-103)

Uitingen per levensfase

Basisschoolkinderen (6-12 jaar)

> Angstig door onveilige/onvoorpselbare thuissituatie

> Schuldgevoelens

> Schaamte

> Weinig vertrouwen in anderen en zichzelf

> Niet om kunnen gaan met emoties

> Terugkerende hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid, slaapproblemen, eetproblemen

Adolescenten (12-18 jaar)

> Extreem verantwoordelijkheidsgevoel voor ouder en/of broers en zussen

> In zichzelf gekeerd gedrag, negatief zelfbeeld

> Risico op depressie

> Niet om kunnen gaan met emoties (jongeren herkennen eigen wensen en behoeften niet meer omdat deze onderdrukt zijn)

> Moeilijkheden met intieme relaties

> Ontbreken (of uitstellen) van puberteitsverschijnselen

Volwassenen (18 jaar en ouder)

> Verhoogd risico zelf verslaafd te raken als ouders dit ook waren/zijn

> Risico op stemmingsstoornissen, angststoornissen en (alleen bij mannen) schizofrenie

> Op latere leeftijd angsstoornis of depressie ontwikkelen wanneer ouder(s) dit ook had(den)

> Problemen met intimiteit en zelfwaardering.

Waarom is het belangrijk om probleemgedrag (en mogelijk PTSS) vroegtijdig te signaleren?

Gevolgen korte termijn - gevolgen lange termijn

Waarom is het belangrijk om probleemgedrag (en mogelijk PTSS) vroegtijdig te signaleren?

Korte termijn (school)

• Druk;
• Agressief;
• Oppositioneel;
• Uitdagend;
• Teruggetrokken;
• Stil;
• Lusteloos.

Lange termijn (latere leeftijd)

• Zelf depressief worden;
• Verslaafd raken;
• Diverse stoornissen ontwikkelen;
• Problemen met intimiteit;
• Delinquentie.

Hoe zou jij handelen als je (plotseling) probleemgedrag (en mogelijk PTSS) signaleert bij een leerling?

Hoe handel je in een specifieke situatie?

Bedenk een handelingsmanier a.d.h.v. de casus

1. Markeer de signalen van een psychische stoornis bij ouders.

2. Markeer de gevolgen die het kind ervaart.

3. Bedenk een specifieke handeling voor de situatie. Denk hierbij aan:

- Hoe en of je de leerling tegemoet komt;

- Aan wie je dit binnen en/of buiten de school vermeldt.

Deel jouw handelingsmanier a.d.h.v. de casus

Leerdoelen check

1. Docent kan minimaal 3 voorbeelden van probleemgedrag in de klas signaleren en benoemen.
2. Docent kan benoemen waarom vroegtijdig signaleren van zulk probleemgedrag van groot belang is.
   
3. Docent kan 3 handelingsmanieren noemen voor wanneer hij/zij een leerling met een problematische thuissituatie in de klas heeft.

Vragen, opmerkingen & toevoegingen

APA