Week 37 A2 Ne

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

PROGRAMMA WEEK 37

Les 1: Taal par. 2: stijl (blz 92/93) uitleg + opdr. 1-3.1 + schrijfopdr.

Les 2: Taal par. 4: morfemen en oude naamvallen (blz 96/97)  uitleg + opdracht 1-4  

Les 3: klassikaal lezen: uitleg (non-)fictie + 'Wij zijn de Bickers"

Doel: 8 verschillende stijlmiddelen herkennen en begrijpen.

STIJLFIGUREN

Het zijn taalmiddelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Doel: taal levendig houden publiek verrassen, interesseren of verbazen

Ik wacht al een eeuw tot jullie stil zijn...

FESTINA LENTE:

HAAST U LANGZAAM

Opsomming / Enumeratio

Enumeratio (Latijn ) = opsomming van namen, feiten of andere dingen

Bijzondere gevallen:

1.opsomming in 3en

2.de drieslag

3.de (anti-)climax

Opsomming in drieën

Opsomming van 3 woorden, 3 zinsdelen of 3 zinnen.

Vaak staat voegwoord 'en' tussen 2e en 3e deel!

De soldaten vochten voor God, vaderland en Oranje.

Ik wil jullie bedanken voor jullie woorden, jullie kracht en jullie houding. (Sigrid Kaag D66)

Drieslag

Vaste opsomming van 3 woorden, zinsdelen of zinnen.

Boter, kaas en eieren.

Met bloed, zweet en tranen. 

Hiep - hiep - hoera!

Climax

Steeds sterker wordende reeks woorden.

Je bent de liefste van het land...., van Europa.... van heel de wereld!

Hij voldoet, nee... doet het goed, nee... uitstekend, nee... hij is de allerbeste.

Anticlimax

Steeds zwakker wordende reeks woorden

Vorige week zag ik een fantastische film, nou ja, hij was mooi, ach, best wel goed eigenlijk.

Hyperbool

Een hyperbool is een sterke overdrijving.

We hebben ons kapot gelachen.

Zijn ogen vielen uit zijn kassen toen hij zag dat iemand zijn auto had gestolen.

Understatement

Een afzwakking. Iets minder erg laten lijken dan het is. Vaak is dit grappig bedoeld

Messi kan wel een aardig balletje trappen.

Dat is een prima huisje

Tegenstelling / Antithese

Antithese: (Grieks) woorden, zinnen of tekstgedeelten zijn tegengesteld.

Een verschil van dag en nacht.

Op het feest was veel te doen voor groot en klein.

In het donker is er geen lichtpunt.

Wat gaan we nu doen?

Boek pakken: paragraaf 2- stijl (op blz 92/93) 

1)opdracht 1 maken en bespreken                                          5 minuten

2)Schrijfopdracht bespreken / nakijken                             10 minuten

3)Huiswerk  voor woe:Taal par. 2: stijl opdracht 2 en 3.1 (p.92/93) 

Wat gaan we nu doen?

Schrijfopdracht bespreken / nakijken                               10 minuten

Huiswerk  voor morgen: Taal par. 2: stijl opdracht 2 en 3.1 (p.92/93) 

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

SPELLING

INTERPUNCTIE

TAAL EN STIJL

INHOUD

STRUCTUUR

TITEL

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

SP = SPELLING

*werkwoorden

*foutief gespelde

woorden

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

i = INTERPUNCTIE

*gebruik van hoofdletters en leestekens

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

t + s = TAAL EN STIJL

f = FORMULERING

*goed passend en voldoende afwisselend woordgebruik

*juiste/consequente keuze werkwoordstijden

*juiste woordvolgorde 

*grammaticale fouten

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

INHOUD

*doordacht en uitgewerkt

*concreet geschreven

*verrassend

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

STRUCTUUR

*alinea's

*inleiding-       middenstuk-

 slot

*juist gebruik van signaalwoorden

Wat gaan we nu doen?

           TAALVOUTJES

TITEL

*dekt de inhoud

*is pakkend / maakt nieuwsgierig

www.nt2.nl

onzetaal.nl

www.taalwinkel.nl

www.taalvoutjes.nl

PROGRAMMA WEEK 37

Les 2: 

Huiswerk nakijken (Taal par. 2: stijl opdracht 2 en 3.1 (blz. 92/93))

Taal par. 4: morfemen en oude naamvallen (blz 96/97)  

uitleg + opdracht 1,2,3,4  

Taal par. 4

MORFEMEN 

EN 

OUDE 

NAAMVALLEN

Lesdoelen

• Aan het eind van de les weet je wat wat morfologie is
• Aan het eind van de les weet je wat morfemen zijn en welke functie die hebben
• Aan het eind van de les wat oude naamvallen zijn

Theorie 

Morfologie= studie naar de bouw van woorden.

Veel woorden kun je verdelen in stukjes: morfemen

Toevoeging van morfemen verandert de betekenis van het woord en soms ook de woordsoort.

Bijvoorbeeld: "Talentjes" kun je splitsen in:

talent (=gave) + je (=verkleinwoord) + s: (=meervoud) 

Theorie 

Grondwoord: Het belangrijkste woord. Bijvoorbeeld talent. 

Samenstelling: Combineren van twee woorden: deurbel.

Afleiding: Toevoegen van voor- of achtervoegsel: onschuldig, 

ONSCHULDIG

voorvoegsel (prefix): on-

grondwoord: schuld

achtervoegsel (suffix) -ig.

Uit hoeveel delen bestaat....?

banaan

kastje

leerplichtwet

spinazie

gevaarlijk

Voorvoegsel / prefix

Bij sommige woorden kun je een stukje voor het woord toevoegen; een voorvoegsel.

De betekenis van het woord verandert door een voorvoegsel.

Voorbeelden van voorvoegsels: her- : herexamen

                                                                    in- : informeel

                                                                    on- : onjuist

Een voorvoegsel heeft vaak wel een betekenis: on-/in-  = niet; her- = opnieuw

Door te kijken naar een voorvoegsel kun je de betekenis van een woord beter achterhalen.

Wel of geen voorvoegsel 'her'....?

herdenken

hersenen

herstellen

herlezen

herder

hertjes

Achtervoegsel / suffix

*Kan de betekenis en/of de woordsoort van een woord veranderen 

Voorbeelden: - loos, -je, -achtig

WaardeLOOS (zonder waarde / van zn naar bijv nw)

BusJE(kleine bus)

JongensACHTIG (een beetje als een jongen / van zn naar bijv. nw)

In het Nederlands vind je nog sporen van oude naamvallen.

Bijvoorbeeld in ’s avonds 

dit is een verkorting van de tweede naamval des avonds (= in de avond).

Verbogen vorm van de en te

Oude naamvallen zijn vaak een verbogen vorm van de en te

den: op den duur, uit den boze, aan den lijve

der: in de naam der wet, in de loop der tijd

des: de plaats des onheils, de heer des huizes

ten: iemand ten huwelijk/dans vragen, heden ten dage

ter: ter verduidelijking, ter zake

Zo herken je oude naamvallen

In veel gevallen staat er een verbogen vorm van een ander woord bij: 

heden ten dage

in koelen bloede

met voorbedachten rade

ter grootte van

Deze vormen kun je het beste uit je hoofd leren.

Huiswerk

Taal par. 4: morfemen en oude naamvallen

Maak: opdracht 1,2,met je buurmens  (blz 96/97)

Huiswerk voor din: opdr.3,4 

 

Klassikaal lezen

Wij zijn de Bickers!

S. van der Vlught (elo)

Historische non-fictie roman over

regentenfamilie eind 15e - 17e eeuw

Fictie en non-fictie

Fictie of non-fictie?

Suske en Wiske                                                    biografie

Recept                                                                      sprookje

Harry Potter                                                            roman

Krantenbericht                                                     studieboek

The Lord of the Rings                                         videospel

Klassikaal lezen

Wij zijn de Bickers! S. vd Vlugt

6/7 weken

*elke week ong.4 hoofdstukken (40-50 blz)

*1 hoofdstuk voorlezen (ombeurten)

*na elk hoofdstuk 2 woorden of zinnen opschrijven=summary

*toetsvraag over boek in 1e GS toets in wk 48!

*HUISWERK VOLGENDE WEEK VRIJ.: HFDST 1 T/M 4 UIT

*EERSTE SCHRIJFOPDRACHT NEDERLANDS NA HERFSTVAK

PROGRAMMA WEEK 37

Les 1: Taal par. 2: stijl (blz 92/93) uitleg + opdr. 1-3.1 + schrijfopdr.

Les 2: Taal par. 4: morfemen en oude naamvallen (blz 96/97)  uitleg + opdracht 1-4  

Les 3: klassikaal lezen: uitleg (non-)fictie + 'Wij zijn de Bickers"