Hoofdstuk 4, paragraaf 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4: Boeren, heren en monniken

Paragraaf 3: Verspreiding van het christendom

Wat gaan wij vandaag doen?

• Introductie
• Leerdoelen
• Instructie
• Verwerking
• Afsluiting

Bron 1: Afbeelding van de doop en marteldood van Bonifatius. 

Studiewijzer

d

Week 8	Lesdoel	Opdracht
19 februari t/m 23 februari	A: Je kunt uitleggen hoe het christendom zich in de vroege middeleeuwen in West-Europa verspreidde. B: Je kunt uitleggen dat het christendom in de vroege middeleeuwen geen eenheid was. C: Je kunt uitleggen dat het christendom voor mensen in de middeleeuwen erg belangrijk was. D: Je kunt uitleggen wat een stand is en de drie standen in de middeleeuwse samenleving noemen.	Lees: Paragraaf 3 van hoofdstuk 4. Opdracht: 3 t/m 15 van paragraaf 3, hoofdstuk 4.

A: Van natuurgoden naar christendom

Nog niet iedereen was christelijk in Europa.

• Natuurgodsdiensten
• Heidenen volgens christenen

Gesteund door Frankische koningen werden deze gebieden bekeerd.

Bron 2: Kaart verspreiding christendom en islam

A: Van natuurgoden naar christendom

Hoe? 

• Kloosters, 

Gebouw waar monniken of nonnen leven om zich helemaal aan hun geloof te wijden.

• Monniken en Nonnen die het christendom onder Germanen verspreiden: Missionarissen 
• Koppelen van heidense feesten aan het christendom

Bron 3: Foto van een kerststal onder een kerstboom. Het christelijke kerstmis werd gekoppeld aan het Germaanse midwinterfeest.

B: Verschillende soorten christendom

Christendom was geen eenheid, oorzaken hiervoor:

• Jaren na Jezus zijn dood werden de verhalen pas opgeschreven
• Theologen dachten na over wie Jezus was, God, mens of beide?
• Andere christenen dwaalde af van de juiste manier van geloven

Kerkruzies werden besproken in concilies. 

Bron 4: Een belangrijke concilie was die van Clermont (1095). Hier werd besloten om op kruistocht te gaan. 

Aan de slag!

Lees: Paragraaf 3, hoofdstuk 4.

Maak: Opgave 3 t/m 15.

Klaar?

Samenvatten paragraaf 3, hoofdstuk 4

Of:

Leren paragraaf 1 en 2, hoofdstuk 4.

Stiltetimer

Afsluiting

• Stiftenopdracht
  
• Je krijgt met je klas 2 minuten de tijd om op het bord zo veel mogelijk op de schrijven over:
  
• Wat heb je vandaag geleerd het Middeleeuws domein?
  

Je mag stiften doorgeven, maar niet gooien.

Als je klaar bent ga je zitten.

Op het einde bespreken we de opdracht. 

Hoofdstuk 4: Boeren, heren en monniken

Paragraaf 3: Verspreiding van het christendom

Wat gaan wij vandaag doen?

• Introductie
• Leerdoelen
• Instructie
• Verwerking
• Afsluiting

Bron 1: Afbeelding van de doop en marteldood van Bonifatius. 

Studiewijzer

d

Week 8	Lesdoel	Opdracht
19 februari t/m 23 februari	A: Je kunt uitleggen hoe het christendom zich in de vroege middeleeuwen in West-Europa verspreidde. B: Je kunt uitleggen dat het christendom in de vroege middeleeuwen geen eenheid was. C: Je kunt uitleggen dat het christendom voor mensen in de middeleeuwen erg belangrijk was. D: Je kunt uitleggen wat een stand is en de drie standen in de middeleeuwse samenleving noemen.	Lees: Paragraaf 3 van hoofdstuk 4. Opdracht: 3 t/m 15 van paragraaf 3, hoofdstuk 4.

C: Een christelijke cultuur

Christendom onderdeel dagelijks bestaan.

• Trouwen in de kerk
• Baby's laten dopen
• Begraven in kerkgrond
• Zon- en feestdagen naar de kerk

Bron 2:  Middeleeuwse doop. De doop symboliseert de band dat je bij de christelijke kerk hoort. 

C: Een christelijke cultuur

Elke kerk had een priester

• Doet heilige handelingen, zoals:
• Doop
• Communie
• Mensen herinneren aan de christelijke regels
• Vaak ongetrouwde mannen

Leef je goed? Hemel

Leef je slecht? Hel

Bron 3: Middeleeuws schilderij ''triomf van de dood'', een beeld van hoe de hel er uit zag volgens de Middeleeuwer. 

D: De standensamenleving

Mensen gingen er ook van uit dat de samenleving bestond uit verschillende standen,

Groep met vaste plek en eigen taak in de samenelving

In al deze standen waren mannen het belangrijkst, enkele uitzonderingen daargelaten. 

Bron 4: De drie standen afgebeeld. 

D: De standensamenleving

De 1e stand: Geestelijkheid

Zij die bidden

• Kerkleiders
• priesters
• Nonnen en monniken

Bron 4: De Geestelijkheid afgebeeld.

D: De standensamenleving

De 2e stand: Adel

Zij die vechten

• Mensen die gespecialiseerd zijn in oorlogsvoering
• Mensen met een adellijke titel; koning, hertog, graaf, ridders, etc.

Bron 5: De Adel afgebeeld.

D: De standensamenleving

De 3e stand: Boeren

Zij die werken

• Boeren, het land bewerken en zorgen voor voedsel
• Grootste groep, minste macht

Bron 5: De Boeren afgebeeld.

Aan de slag!

Lees: Paragraaf 2, hoofdstuk 4.

Maak: Opgave 3 t/m 13.

Klaar?

Samenvatten paragraaf 2, hoofdstuk 4

Stiltetimer

Afsluiting

• Stiftenopdracht
  
• Je krijgt met je klas 2 minuten de tijd om op het bord zo veel mogelijk op de schrijven over:
  
• Wat heb je vandaag geleerd het Middeleeuws domein?
  

Je mag stiften doorgeven, maar niet gooien.

Als je klaar bent ga je zitten.

Op het einde bespreken we de opdracht.