Les 06 - Rolschaatsen, Literaire genres in de middeleeuwen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Rolschaatsen en 

Literaire genres in de middeleeuwen

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

- hoe je aan de hand van literaire begrippen een tekst kunt analyseren. 

- welke verschillende literaire vormen er in de middeleeuwen waren

Rolschaatsen

Als het goed is, hebben jullie voor vandaag de vragen bij de tekst 'Rolschaatsen' uit de reader verhaalanalyse gemaakt. We lopen hier gezamenlijk even snel doorheen. 

Nakijken

Kijk nu zelf even naar de antwoorden van opdracht 1 tot en met 14 van de reader literatuurgeschiedenis. 

Literaire vormen in de middeleeuwen

We weten dat in de middeleeuwen sprake was van een theocentrische samenleving. Dit kwam ook in de literatuur terug. 

Voor de vakantie hebben we gesproken over de voorhoofse en de hoofse ridderroman; met Van den vos Reynaerde verdiepen we ons in het dierenepos. Dat waren niet alle literaire vormen in de middeleeuwen. 

Literatuur in de middeleeuwen

Vanaf omstreeks 1100 werden mondeling overgeleverde teksten op schrift gesteld. 

Vanaf het eind van de 13e eeuw ontstaat literatuur voor de weetgierige burgerij. 

Waar aanvankelijk boeken door monniken werden vervaardigd (codices), worden boeken tussen 1450 en 1500 in handschrift gedrukt. Hierbij worden verhalen meer prozaïsch, omdat rijmen minder belangrijk is. Deze boeken worden wiegendrukken of incunabelen genoemd. 

Liederen in de middeleeuwen

Volksballades werden mondeling overgedragen. Doordat ze bedoeld waren voor mondelinge overlevering, rijmden de laatste zinnen op elkaar. Er was sprake van een sprongsgewijze verteltrant en de afloop was meestal tragisch. 

De elegie was aanvankelijk een klaagzang naar aanleiding van het overlijden van een geliefde. Later werden algemene gevoelens van wanhoop en smart geuit (smartlap avant la lettre)

Toneel in de middeleeuwen

Aanvankelijk was er sprake van geestelijk toneel. Priesters voerden in of om de kerk sketches op en riepen op tot vroomheid. 

Later was er sprake van wereldlijk toneel. De rol van het geloof nam af en er werden wereldlijke elementen toegevoegd (hoofse liefde). Na één van de abele spelen werd een sotternie (blijspel) opgevoerd. 

Huiswerk voor vrijdag

Zorg ervoor dat je voor vrijdag deel 3 tot en met 5 van Van den vos Reynaerde op pagina 34 tot en met 45 hebt gelezen. Lees verder pagina 9 tot en met 16 van de reader literatuurgeschiedenis en maak de opdrachten 15 tot en met 40. 

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

- hoe je aan de hand van literaire begrippen een tekst kunt analyseren. 

- welke verschillende literaire vormen er in de middeleeuwen waren