Examenkatern Maatschappijkunde: Werk

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Maatschappijkunde

Examenkatern thema: Werk

Mavo 4

Maatschappijkunde

Examenkatern Werk

1 De betekenis van werk

Wat bedoelen we eigenlijk met werk?

Maar....

Als je naar de piramide van Maslow kijkt, zie je dat werken een belangrijke rol speelt in:

• inkomen
• zekerheid
• regelmaat
• sociale contacten
• waardering (van anderen en voor een beroep)
• ontplooiing 

Met andere woorden:

Je ontwikkelt deels een identiteit. Je werkt wordt een stukje vanjezelf!

Arbeidsinhoud

• Solliciteren? Oké, maar..wat is de inhoud van het werk?

--> Arbeidsinhoud: wat je precies voor werk moet doen.

• Wat voor werk je gaat doen hangt af van je capaciteiten: de kwaliteiten die je hebt om je werk goed te doen.
• Capaciteiten worden bepaald door: aanleg, opleiding en werkervaring.

Stel: je gaat solliciteren voor binnenhuisarchitect. Welke vragen stel je over arbeidsinhoud?

Betaald of onbetaald werk?

• Bij betaald werk ben je in loondienst. Je krijgt iedere maand loon/salaris.

-Je kunt ook als zelfstandige werken. --> Wat bedoelen we hiermee?

• Onbetaald werk: je krijgt geen geld voor je werk. vb. vrijwilligerswerk. 

Wat kan een reden zijn waarom mensen vrijwilligerswerk doen?

1. Voor betere arbeidsvoorwaarden
2. Voor sociale contacten
3. Voor economische zekerheid
4. Voor arbeidsinhoud

Waarom willen mensen ook weleens 'zwart werken'?

1. Om geen belasting en sociale premies te betalen
2. Om werkervaring op te doen
3. Om te protesteren tegen betere arbeidsomstandigheden
4. Om nieuwe sociale contacten op te bouwen

2 Arbeidsomstandigheden & voorwaarden

Arbeidsomstandigheden

• Hebben te maken met de praktische werksituatie: je werkplek.
• regels; eisen waaraan je werkplek moet voldoen.
• Controle door overheid: arbeidsinspectie.
• Arbowet.

Arbowet

• Verdeeld onder drie onderdelen:

-Veiligheid

-Gezondheid

-Welzijn

Aan welke veiligheidsregels/hygiëne- of gezondheidsregels moet jij je houden op je werk?

Arbeidsvoorwaarden

Als je gaat solliciteren ben je benieuwd naar de arbeidsvoorwaarden.

-->Afspraken die gelden als je ergens werkt.

vb. Hoeveel uur werk je? Hoeveel verdien je ? etc.

Afspraken vastgelegd in arbeidsovereenkomst.

Arbeidscontract

Arbeidscontract teken je voordat je begint aan je (nieuwe) baan.

-Wat staat er in een arbeidscontract?

• Persoonlijke gegevens
• Datum indienst treding
• Omschrijving functie
• Uren
• Loon
• etc.

Collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)

Loon

• Brutoloon (moeten kosten nog af --> vb. loonbelasting.
• Nettoloon (is geld dat je op je rekening gestort krijgt.)

Wet op minimum loon.

Ontslag

Over ontslag zijn ook afspraken gemaakt wanneer je arbeidscontract wordt beëindigd:

• Opzegtermijn (maand)
• Op staande voet.

Gelijke behandeling

• Wet gelijke behandeling (WGB)

-Verbod om onderscheid te maken tussen M/V op werkgebied.

-Leeftijdsdiscrimininatie

-College voor de Rechten van de Mens