VS §1 Wie helpt?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De verzorgingsstaat

Paragraaf 1: De overheid of de mensen zelf?

Lees de casus p. 120/121

Maak de onderstaande vragen 2 t/m 4

www.rtlnieuws.nl

Leerdoel

1. Je kunt de drie reguleringsmechanismen van de welfaire triangle noemen en toelichten a.d.h.v. voorbeelden
2. Je kunt uitleggen voor welke reguleringsmechanismen de verschillende politieke stromingen een voorkeur hebben.
3. Je kunt in maatschappelijke vraagstukken een voorkeur voor een reguleringsmechanisme of combinatie van formuleren en onderbouwen

Voorbereiding debat 

1. Vorm groepen van 4. Jullie vertegenwoordigen 1 partij. 

2. Het debat bestaat uit 3 stellingen. Deze bereiden jullie vanuit de ideologie van de partij voor. Hiervoor gebruik je het verkiezingsprogramma en internet (telefoon).

3. Bij elke stelling een andere spreker (5 min per stelling).

Stelling 1:

De verzorgingsstaat moet hervormd worden

Stelling 2:

De overheid moet de belastingen verhogen om de kloof tussen arm en rijk tegen te gaan

Stelling 3:

De overheid moet zich meer inzetten om de burger gezonder te laten leven

Stelling 4:

Onderwijs moet voor iedereen gratis worden

Verzorgingsstaat

Vier functies verzorgingsstaat

• Verzorgen: bijv. verplichte zorgverzekering/verpleeghuizen (fysieke en psychische aandoeningen)

• Verzekeren: sociale zekerheidsstelsel --> bijv. uitkeringen, AOW, WW, bijstand

• Verheffen: kansen geven om te onwikkelen --> bijv. Onderwijs, bibliotheken, cultuursubsidies

• Verbinden: sociale cohesie en solidariteit --> bijv. via onderwijs, zorg etc. maakt overheid verschillen tussen bevolkgingsgroepen kleiner

Zorg

Waarom zijn er spanningen in de zorg?

Wie is er verantwoordelijk voor de zorg?

Hoe moeten we volgens jou de zorg in Nederland regelen?

Wie zorgt er nu voor ons?

Overheid
Markt
Particulier initiatief

Overheid

Financiering: door belastingen en premies
Alles vastleggen in wetten

• Voordeel: gelijkheid
• Nadeel: geen keuzevrijheid

Markt

Zorg op basis van vrijheid en wederkerigheid. Contract afsluiten

• Voordeel: keuzevrijheid
• Nadeel: niet iedereen kan het betalen

Particulier initiatief

Zorgen voor elkaar omdat het zo hoort.

• Voordeel: sociale cohesie versterkt + geen kosten
• Nadeel: niet iedereen heeft sociaal netwerk

Welfare Triangle

Maatregelen van de overheid 

 

• Vanaf jaren ’80: forse bezuinigingen op uitkeringen en verlaging van de uitkeringen 
• Strengere controle op uitkeringen door het UWV 
• Aantrekkelijker maken van werk: deeltijd, thuiswerk en loon hoger dan een uitkering 
• Strengere (her)keuring van arbeidsongeschikten en nieuwe wet: WIA 

Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen

Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen

Wat vinden politieke partijen van de verzorgingsstaat?

Bedenk wat de volgende politieke partijen van de verzorgingsstaat vinden. Geef per stroming twee argumenten:

1. Rechtsliberalen

2. Christendemocraten

3. Sociaaldemocraten

4. Links-liberalen

 

Wat vindt de politiek? 

• Sociaal-democraten: afblijven van de verzorgingsstaat. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. (PvdA) 
• Christen-democraten: rol van de overheid kan worden beperkt: 'goede christenen helpen elkaar'. (CDA) 
• Liberalen: verzorgingsstaat kan blijven bestaan, maar er moet wel op bezuinigd worden. (VVD)

Rechts-liberalen

• VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie)
• De overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de levens van mensen
• Lage uitkeringen, zodat werklozen eerder bereid zijn om werk te zoeken

Christendemocraten

• O.a. het CDA (Christen Democratisch Appèl)
• Er moet bezuinigd worden op de verzorgingsstaat
• Niet alleen de overheid moet mensen helpen, ook moeten mensen vrienden en familie helpen als dat kan. Naastenliefde en solidariteit. 

Sociaaldemocraten

• O.a. de Pvda (Partij van de Arbeid)
• De verzorgingsstaat moet worden aangepast
• Maatregelen zijn nodig zodat iedereen ook in de toekomst in welvaart kan leven.
• De belasting van de rijken kan omhoog om de verzorgingsstaat te kunnen blijven betalen; nivellering.

Links-liberalen

• O.a. D66 (Democraten '66) en GroenLinks
• De verzorgingsstaat moet worden aangepast aan de moderne samenleving


• D66 wil voorkomen dat mensen afhankelijk worden van een uitkering en wil dat mensen een goede opleiding krijgen .
• GroenLinks wil mensen met tijdelijke arbeidscontracten beschermen.

Verzorgingsstaat niet aanpassen?

• O.a. SP (Socialistische Partij) en PVV (Partij voor de Vrijheid)
• De verzorgingsstaat zoveel mogelijk in stand houden.
• De overheid moet maar ergens anders op bezuinigen, zoals de bureaucratie
• Hogere belastingen voor de allerrijksten.

Bij welke opvatting sluit jij je aan?

1. VVD
2. CDA
3. Sociaaldemocraten
4. Links-liberalen

Leerdoel

Je kunt uitleggen wat een verzorgingsstaat is, welke drie mechanismen om te bepalen hoe wij onze zorg regelen, en hoe de politiek over de verzorgingsstaat denkt.

https:

Maak de opdrachten

zie planner

Leerdoel

Je kent de drie mechanismen om inkomen en hulp te regelen en te verdelen(overheid, markt en particulier initiatief) en je kent de sterke en zwakke punten van de drie mechanismen

Vragen

Welke opdrachten vond je lastig en waarom?

+ opdracht

Teken de welfare triangle en zet aan de hand van de partijprogramma's de politieke partijen die nu in de Tweede Kamer zitten op de goede plaats in de driehoek betreft zorg voor ouderen.