T7 B5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Basisstof 5 Bestuiving en bevruchting

Waar gaat deze bassistof over?

• Bestuiving
  
• Insectenbloemen
  
• Windbloemen
  
• Bevruchting
  
• Veranderingen na bevruchting

Leerdoelen

• Je kunt omschrijven wat bestuiving is.
  
• Je kunt de kenmerken van insectenbloemen en van windbloemen noemen.
  
• Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt.

Inleiding 

Bij geslachtelijke voortplanting komt de kern van een stuifmeelkorrel bij een eicel. Dat gebeurt bij de bevruchting van een bloem. Zonder bestuiving kan geen bevruchting plaatsvinden.

Insectenbloemen

Bestuiving gebeurt door insecten. 

• Opvallende kroonbladeren
• Nectar

Bestuiving door insecten

Voor de bevruchting moet er bestuiving plaatsvinden. Daarbij gaat stuifmeel van de meeldraden naar de stamper van een andere bloem (van hetzelfde soort). Dat kan op twee manieren:

1. Insectenbloemen

2. Windbloemen

De wind zorgt ervoor dat de stuifmeelkorrels 

van de bloem weg waaien. De stuifmeelkorrels

blijven in de lucht zweven en komen zo bij de

stampers van andere bloemen terecht.

Windbloemen

Bestuiving gebeurt door de wind. 

• Onopvallende kroonbladeren (groen)
• Veel stuifmeel nodig
  
• Meeldraden en stempels buiten de bloem

Bestuiving door de wind

Voor de bevruchting moet er bestuiving plaatsvinden. Daarbij gaat stuifmeel van de meeldraden naar de stamper van een andere bloem (van hetzelfde soort). Dat kan op twee manieren:

1. Insectenbloemen

2. Windbloemen

De wind zorgt ervoor dat de stuifmeelkorrels 

van de bloem weg waaien. De stuifmeelkorrels

blijven in de lucht zweven en komen zo bij de

stampers van andere bloemen terecht.

Bevruchten

Bestuiven = stuifmeel komt (door insect of wind) op de stempel 

De stuifmeelkorrel vormt een buis door de stijl naar beneden, richting de vruchtbeginsels (met daarin de eicellen).

Bevruchten = kern van stuifmeelkorrel en eicel smelten samen - bevruchte eicel

Een stamper heeft eicellen net als bij de mens

--> 

--> 

--> 

Na bevruchting: zaadverspreiding

• door de wind

• door dieren die de vruchten eten

• door dieren die de vruchten meenemen in hun vacht

• door de plant zelf

Op de afbeelding zie je een windbloem.
Hebben windbloemen nectar?

1. Ja
2. Nee

Is dit een insectenbloem?

1. Ja
2. Nee

Je ziet een vlinder bij een bloem. Waarom vliegen vlinders van bloem naar bloem?

1. Om de plant te bevruchten
2. Om nectar te drinken
3. Om zaden te verspreiden

Bevruchting is als de kernen van de eicel en de stuifmeelkorrel samensmelten

1. Waar
2. Niet waar

Uit elke bevruchtte eicel ontstaat...

1. Eén zaadje
2. Eén vrucht

Huiswerk

Basis:
Opdr. 1 t/m 8, 3 niet blz. 58

Kader:

Opdr. 1 t/m 8 blz. 53