H4 paragraaf 1: Japan: land in de Ring van Vuur (deel 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H4 paragraaf 1: Japan:
Land in de Ring van Vuur

• Ring van Vuur
• Troggen en aardbevingen

Welke natuurrampen komen veel voor in Japan en hoe komt het dat deze rampen hier zoveel voorkomen?

Voorkennis vorige les activeren, herinneringen ophalen.

Welke plaatbeweging zie je rondom Japan?

Voorkennis vorige les activeren, herinneringen ophalen.

Leerdoelen (schrijf op in je schrift)

Aan het einde van de les kun je de volgende vragen beantwoorden:

• Wat is platentektoniek en welke plaatbewegingen zijn er?
• Welke plaatbewegingen komen bij Japan veel voor en wat veroorzaken deze?
• Waarom ontstaan aardbevingen altijd precies op de plaatgrenzen en vulkanen altijd een stuk verder op de continentale plaat?

Natuurrampen in Japan

Natuurramp = ramp die veroorzaakt wordt door de natuur.

Natuurrampen in Japan (endogene of exogene krachten?):

• Lichte aardbevingen (dagelijks kleine aardschokken, 1000 per jaar)
• Zware aardbevingen (jaarlijks, soms gepaard met tsunami's en regelmatig met veel slachtoffers)
• Vulkaanuitbarstingen (250 vulkanen waarvan 50 werkzaam)

Nogmaals het reliëf... Wat valt op?

Natuurkundig en reliëf: wat is reliëf ook alweer? Vraag aan Julia --> haar presentatie! Naast duidelijk reliëf op land, ook veel in zee. Hoe kan dat....?

Plaatgrenzen

De aarde bestaat niet uit één groot oppervlak, maar uit verschillende aardplaten die als puzzelstukjes in elkaar passen.

Deze platen bewegen! Dat noem je platentektoniek.

• Naar elkaar toe = convergent
• Van elkaar af = divergent
• Langs elkaar = transform

Plaatgrenzen

Ring van Vuur

Plaatgrenzen Japan

Wat is de beweegrichting
van de platen bij Japan?

• Naar elkaar toe
• Convergent!

Continentale platen vs Oceanische platen

Oceanische plaat:

• Dun
• Zwaar materiaal/gesteente

Continentale plaat:

• Dik
• Lichter materiaal/gesteente

Subductie = het wegduiken van een oceanische plaat onder een continentale plaat

Beweging uitleggen. Dunne en zware oceanische plaat en dikke lichte continentale plaat bewegen naar elkaar toe. Oceanische plaat duikt onder de continentale plaat. Oceanische korst begint te smelten in de hete magma. Gesmolten oceanische korst stijgt omhoog naar aardoppervlak en drukt er doorheen: een gebergte + vulkaan ontstaat. Magma dat uit de aardkorst komt noemen we lava.

Interactieve video maken!! Dit probeer ik voor het eerst dus even spannend. De leerlingen kijken een filmpje en krijgen na bepaalde fragmenten een vraag in hun scherm te zien, het filmpje stopt dan. Ze blijven zo gemotiveerd om goed te blijven luisteren! Anders dan kijkvragen op een blaadje, waar leerlingen vaak saus opschrijven omdat ze het minder belangrijk vinden. Bij de LessonUp zit er toch meer het gevoel van competitie in bij de leerlingen (al is dat er niet). Ze willen goed antwoorden! 

Deze staat ook in het werkboek. Als ik tijd over heb laat ik de leerlingen deze in de klas invullen.

00:25

Wat gebeurt er bij convergente zones?

00:43

Welke plaat zal de mantel met vloeibare magma in duiken?

01:04

Waarom zal een continentale plaat niet de mantel met hete magma induiken?

01:17

Hoe ontstaat een trog?

02:07

Welke plaat duikt er onder Japan de mantel met hete magma in?

02:14

Hoe diep is de diepste diepzeetrog?

02:35

Hoe komt het dat er lichter materiaal in het magma komt wat omhoog stijgt?

02:51

Wat voor vulkaan ontstaat er bij subductie?

03:13

Hoe komt de Ring of Fire aan zijn naam?

04:05

Waarom ontstaan vulkanen altijd een stukje verder dan de plaatgrens?

04:28

Wat kan er bij een subductiezone naast vulkanen nog meer ontstaan?

Subductie zorgt dus voor:

1. Vulkanisme 
2. Aardbevingen
3. Troggen 

Herhalen! 

Welke twee soorten platen zijn er en wat zijn de kenmerken?

Hoe heet het verschijnsel waarbij een oceanische plaat onder een andere plaat duikt?

Hoe ontstaan vulkanen bij Japan?

Wat is de Ring van Vuur en hoe is deze ontstaan?

Voorkennis vorige les activeren, herinneringen ophalen.

Hoe noemen we de enorme grens van de Pacifische plaat waaromheen veel vulkanen liggen?

Waarom zijn vulkanen ontstaan bij de botsing van een continentale plaat en een oceanische plaat zo explosief?

De aardbeving in Japan in 2011 zorgde voor veel slachtoffers, maar dit niet alleen door de aardbeving. Wat was het gevolg van deze aardbeving die voor de meeste slachtoffers zorgde?

Wat is het verschil tussen magma en lava?

Waar en waardoor ontstaan troggen?

Waarom hebben we in Nederland geen vulkanen en nauwelijks aardbevingen?

Hoeveel vragen heb je goed beantwoord?

010

Huiswerk (weektaak)

Voor de volgende les maak je uit je werkboek van paragraaf 1:

• Opdracht 3, 4, 5, 6, 7, 8 en 9 uit het werkboek

• Maak een begrippenlijst van de begrippen van paragraaf 1
  

Leg elk begrip in je eigen woorden uit en noteer voor jezelf welke begrippen je goed begrijpt en welke je moeilijk vindt!