§43 & 47: naturalisme en Louis Couperus

Het [...] leidde zowel
tot sociale wantoestanden als tot verbetering van het lot van de arbeiders.
A
kapitalisme
B
socialisme
C
leven
D
liberalisme
1 / 36
next
Slide 1: Quiz
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 36 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Het [...] leidde zowel
tot sociale wantoestanden als tot verbetering van het lot van de arbeiders.
A
kapitalisme
B
socialisme
C
leven
D
liberalisme

Slide 1 - Quiz

In 1874 werd een van de eerste sociale wetten ingesteld. Welke?
A
Kinderwetje van Van Houten
B
Arbeidswet
C
Kiesrecht voor vrouwen
D
Algemene ouderdomswet

Slide 2 - Quiz

Welke politieke stroming
ontstond o.a. door dit werk?
A
kapitalisme
B
liberalisme
C
confessionisme
D
socialisme

Slide 3 - Quiz

Welke politieke partij ontstond door het socialisme?
A
ARP
B
SDAP
C
RKSP
D
LU

Slide 4 - Quiz

Wat waren worgwetten?
A
Vakbonden
B
sociale wetten
C
verbod op stakingen van overheidspersoneel
D
wetten die zorgen voor de verbetering van huizen

Slide 5 - Quiz

Wat was de reactie op de worgwetten?
A
Kinderwetje van Van Houten
B
Arbeiderswet
C
Vakcentrales
D
Niets, deze wetten gelden nog steeds

Slide 6 - Quiz

De tijdsperiode waar we ons mee bezig gaan houden heet:

Slide 7 - Open question

Het Fin de siècle wordt ook wel ... genoemd.

Slide 8 - Open question

In de kunst kwam het ... tot uiting als estheticisme.
A
escapisme
B
impressionisme
C
l'art pour l'art
D
realisme

Slide 9 - Quiz

Hoe noemen we deze kunststroming?

Slide 10 - Open question

§43: Het naturalisme
  • Niet te verwarren met impressionisme 
  • Vooral een uitwerking van het realisme in de roman en toneelkunst --> hoe vormt een mens zich?
  • Verklaren van de mens, je leven wordt bepaald door drie factoren:

Slide 11 - Slide

Het leven werd bepaald door drie factoren:
  1. Erfelijke aanleg
  2. Milieu
  3. Tijd
2

Slide 12 - Slide

Kwam tot uiting in drie soorten romans
3
Familieromans
Dit subgenre bestond vaak uit meerdere delen waarin meerdere generaties van dezelfde familie werden gevolgd. De drie factoren (erfelijke aanleg, sociale milieu en de tijd waarin men leefde) komen telkens terug. 
Psychologische roman
In dit subgenre worden personages beschreven die het psychisch moeilijk hadden. Hun worstelingen zijn duidelijk zichtbaar in de tekst. 
Sociale roman
Mensen worden gevormd door hun maatschappelijke positie. Dat klinkt een beetje vaag maar hiermee wordt bedoeld dat de roman een maatschappelijk doel had. Veel naturalisten waren socialisten en met dit soort boeken wilden ze graag de maatschappij verbeteren. 

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

Kenmerken
  • Pessimistisch, somber
  • Fatalisme --> noodlot
  • Vaak impressionistische schrijfstijl
  • Geen gunstig onthaal in die tijd ('socialistische oproerkraaiers')
4

Slide 15 - Slide

Deze stroming gaat dus over inhoud en niet over vorm.

Slide 16 - Slide

Aan de slag!
Opdrachten: (40, 41,) 42.1, 42.2, 43 

Klaar? Oriëntatie ME! (Zie ELO)

Slide 17 - Slide

Literatuur rond 1900
laatste les

Slide 18 - Slide

Een andere benaming voor het estheticisme, de opvatting dat kunst iets moois dient te zijn en geen andere functie mag hebben dan kunst te zijn, is:

Slide 19 - Open question

Een veelgebruikte dichtvorm bij de impressionisme was:
A
Het vrije vers
B
Het sonnet
C
Rondeel
D
Puntdicht

Slide 20 - Quiz

Welke term past niet bij de Tachtigers?
A
De Gids
B
De nieuwe Gids
C
Vorm en inhoud dienden een te zijn
D
Kunst is een persoonlijke uiting

Slide 21 - Quiz

De mens wordt bepaald door drie factoren: erfelijkheid, milieu en tijd. Deze omschrijving behoort bij de stroming: het ...

Slide 22 - Open question

Een naturalistische schrijver poogt zo goed mogelijk de werkelijkheid en psychologische processen te beschrijven.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 23 - Quiz

Het fatalisme uitte zich in het naturalisme door het noodlot. Dit noodlot lag ___ de mens.
A
binnen
B
buiten

Slide 24 - Quiz

Het personages Robinetta uit De kleine Johannes staat voor:
A
Kinderlijke nieuwsgierigheid
B
Kinderlijke weetgierigheid
C
Beginnende seksualiteit, puberteit
D
Grotemensenwereld, harde wetenschap

Slide 25 - Quiz

Naast schrijver en maatschappijhervormer, was Van Eeden [beroep]:

Slide 26 - Open question

Het bekende gedicht van Herman Gorter heet:

Slide 27 - Open question

§47: Louis Couperus
  • Schrijver
  • Publiceert veel in het literaire blad De Gids 

Slide 28 - Slide

Couperus
(1863 - 1923)
  • Tachtiger (behoorde niet tot De Nieuwe Gids, zie §44)
  • Schreef romans, verhalen, reisverslagen en sprookjes
  • Reisde graag: Den Haag, Nederlands-Indië, Frankrijk, Italië
  • Impressionist/naturalist
  • Terugkerende onderwerpen: het noodlot, in zichzelf gekeerde personages
  • Schrijver van Psyche, Noodlot en Eline Vere
  • Couperus was homo maar trouwde met zijn nicht.

1
Louis Couperus bij DWDD!
https://www.bnnvara.nl/dewerelddraaitdoor/videos/252760

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Video

Slide 31 - Video

Zijn 26 romans kun je in drie groepen indelen

Slide 32 - Slide

Oevre
1) de naturalistisch-realistische romans


Eline Vere (1889), Boeken der kleine zielen (1903), Van oude menschen, de dingen die voorbijgaan (1906), De stille kracht ?(1900)
2

Slide 33 - Slide

Oevre
2) de sprookjesachtige romans
(richting van de neoromantiek)


Psyche (1898), Fidessa (1899), De stille kracht? (1900)
3

Slide 34 - Slide

Oevre
3) Historische romans (klassieke oudheid)

Antiek toerisme (1911),
De komedianten (1918)

4

Slide 35 - Slide

Lees De binocle (Couperus) blz. 114 t/m 117
Waarom?
- de noodlotsgedachte zit er herkenbaar in verwerkt ;
- er zit een duidelijk motief in de tekst verwerkt. 




Slide 36 - Slide