3.5 Nederland: CO2 vermindering in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Energietransitie - les 1

CO2 vermindering in Nederland

Waar staat Nederland op de wereldwijde ranglijst van landbouw export?

1. 1ste!
2. 2de
3. 13de
4. 25ste

Welk land is nummer 1?

Kun je de hoge export van landen als NL, DU, BE, FR, SP met een relatief klein land oppervlak verklaren?

Hoeveel CO2 stoot Nederland per persoon uit vergeleken met het gemiddelde van EU-landen?

veel meer

meer

gemiddeld

minder

veel minder

CO2 uitstoot per capita EU

Bekijk de cijfers, welke conclusies kun je trekken?

NL

Wat is waar over de CO2 uitstoot per hoofd in de EU lijst van zo juist?

1. Nederland scoort beter dan de meeste andere EU landen
2. Spanje scoort slechter dan Nederland
3. Nederland scoort rond het gemiddelde
4. Luxemburg heeft de grootste uitstoot

ourworldindata.org

Leerdoelen

1. Je kent het bestaan van de Klimaatwet en je weet waarom Nederland Europees gezien lang een grote CO2-uitstoot/pp heeft gekend. 
2. Je begrijpt waarom door de energietransitie en klimaatadaptatie ruimtelijke conflicten kunnen ontstaan en waarom mede-eigenaarschap van omwonenden bij de keuze van de locatie van duurzame energiebronnen van belang is.
3. Je kunt op een kaart met gebiedskenmerken en gebiedswaarden aangeven welke soorten duurzame energielocaties in bepaalde gebieden meer of minder geschikt zijn.

1. Wat laten de omcirkelde gebieden zien?

2. Wat kan hiervoor een verklaring zijn?

glastuinbouw

chemische industrie

kolencentrales

vee industrie

Klimaatwet

• Gebaseerd op het klimaatakkoord van Parijs.
• Focust zich op een duurzame toekomst
• Neemt verschillende acties tegen klimaatverandering in NL.

Rechtszaak milieudefensie tegen Shell

Rechtszaak Urgenda tegen Nederlandse staat

Functionaliteiten in klimaatakkoord

Verschillende energiebehoefte vragen om verschillende oplossingen

hoge temperatuurs- warmte

lage temperatuurs- warmte

kracht en licht

transport

auto's / treinen / vracht- wagens

huishoudens

industrie

huizen / kantoren

Zelfstudie of uitleg?

Uitleg:

Paragraaf 3.5. - wie zijn de grote uitstoters in NL? Aantekening: Functionaliteiten & duurzame plannen 

Zelfstudie: Opties:

• Maken paragraaf 3.5. verkorte leerroute
• Begrippen leren (flitskaarten, quizlet, anders...)
• Oefentoets LessonUp maken
• Boxopdracht maken 3.5. Naar minder CO2-uitstoot in Nederland
• De opdrachten van het hoofdstuk nakijken
• Paragraaf 3.4. bestuderen + maken verkorte leerroute

Ben je klaar  met het een, dan kies je het ander...

Voor welke functionaliteit een oplossing en voor welke niet?

aardrijkskunde: denken in dimensies

politiek (alles met macht, wetten, controle)

economisch (alles met geld, welvaart, bedrijvigheid, educatie)

ecologisch (alles met milieu, natuur)

sociaal/cultureel/historisch (alles met geschiedenis, welzijn, gelijkheid)

demografisch (geboorte en sterfte, bevolkingsopbouw)

ruimtelijk/geografisch (alles met ligging, plek op de aardbol)

Ruimtelijk conflict

Bepaalde manieren van de ruimte gebruiken, verstoren andere manieren hoe je de ruimte zou willen gebruiken.

Bijvoorbeeld: een nachtclub in een woonwijk.. hoe?

Bijvoorbeeld: een snelweg door de Veluwe.. hoe?

Denk in dimensies:

Waar krijg je het meeste conflict?

Wat zijn de bezwaren?

Zelfstandig aan de slag

Lezen 3.4

Maken (2 lessen) opdracht 1 t/m 6

Energietransitie - les 2

CO2 vermindering in Nederland

Ruimtelijke conflicten

Energiedragers, batterijen en waterstof

Noem de aardrijkskundige dimensies (ieder antwoord los)

Wat is een ruimtelijk conflict? Geef de definitie en bedenk zelf een voorbeeld!

Mensen zijn voor windmolens maar willen ze niet dicht bij hun huis. Geef korte argumenten.

Problemen

Vernieuwbare energie heeft ook nadelen:

• Het neemt veel ruimte in beslag
• Het is niet altijd aanwezig.
• Energie neemt af als je het opslaat in batterijen.

Waterstof (in lesboek)

• Energie wordt gewonnen door duurzamen bronnen
• Het wordt door elektrolyse omgezet in waterstof
• Het waterstof kan je opslaan zonder energieverlies
• Waterstof kan je weer verbranden wanneer je energie nodig hebt.
• Waterstof is een energiedrager.

Zien jullie waterstof als de toekomst?

Werken aan 3.4/3.5

Maak alle opdrachten af.

Klaar? Vraag dan om het klaarzetten antwoordmodel & kijk na.

Leerdoelen

1. Je weet wat het Klimaatverdrag van Parijs is en je weet waarom Nederland zo lang een flinke CO2 uitstoot heeft gehad.
2. Je weet hoe de energietransitie kan leiden tot ruimtelijke conflicten en waarom medezeggenschap belangrijk is om dit te voorkomen.
3. Je kan op een kaart aangeven welke plekken geschikt en ongeschikt zijn voor vernieuwbare energie.