Strijd van de arbeiders

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Waarom deze les?

• Wij hebben het gehad over paragraaf 3.2, het leven in een industriestad. 
• Steeds meer mensen trokken van het platteland naar de stad toe om werk te zoeken bij fabrieken (urbanisatie). 
• Deze les hebben wij het over de werkomstandigheden van de arbeiders in de fabrieken.

Hoofdvraag en lesdoelen

Hoofdvraag: Hoe probeerden de arbeiders hun levensomstandigheden te verbeteren?

Lesdoelen:

- Aan het einde van de les weten jullie wat vakbonden zijn.

- Aan het einde van de les kunnen jullie uitleggen welke ideeën de Liberalen en de Socialisten hebben.

Planning

- Uitleg

- Briefopdracht

- Zelfstandig werken

- Nabespreking

- Afsluiting

Hoofdstuk 3: op stoom

Paragraaf 3.3: De strijd van de arbeiders

Uitleg

- Als ik aan het woord ben, ben je stil.

- Heb je een vraag? Steek je vinger op.

Werken in de fabrieken

• Hele slechte werkomstandigheden
• Lange dagen, veel ongelukken en lage lonen
• Kinderarbeid
• Niet op komen dagen = ontslagen
• Vakbonden
• Vakbonden steunden de arbeiders

Twee politieke stromingen

Met ideeën over de arbeidersomstandigheden.

1. Liberalisme
2. Socialisme

Liberalen:

• Vinden vrijheid het belangrijkst.

• Ieder mens mag doen wat hij wilt zolang die zich aan de wet houdt.
  
• Dan kunnen mensen beter hun kansen grijpen om rijk en gelukkig te worden.
  
• Weinig overheidsbemoeienis met de economie zodat er meer vrijheid is.

Socialisten:

• Vinden gelijkheid het belangrijkst.
  
• Wilden betere werkomstandigheden voor de arbeiders.
  
• Algemeen kiesrecht.
  
• Wilden juist dat de overheid zich veel bemoeide met de economie om arme mensen te helpen.

Briefopdracht

Stel je voor, je bent een arbeider in de 19e eeuw en je bent lid van de vakbond. De werkomstandigheden bij de fabriek waar je werkt zijn erg slecht. Je wilt daarin verandering zien. Je besluit om een brief te schrijven naar de fabrieksbaas...

• Je maakt deze opdracht alleen en in stilte.

Briefopdracht eisen

• Aanhef naar de fabrieksbaas --> verzin een naam.
• Geef aan wat het probleem is.
• Schrijf specifiek 3 dingen op die erg slecht zijn binnen de fabriek.
• Schrijf 2 dingen op waar je graag verandering in zou willen zien.
• Geef daar 1 Liberalistisch argument voor en 1 Socialistisch argument.
• Beschrijf wat je als vakbond gaat doen als er geen verandering komt.
• Sluit de brief af met groeten.
• TIP: Lees 3.3 (blz 48-49) in je leerboek als je er niet uit komt.
• KLAAR? Ga alvast aan de slag met opdracht 2 t/m 6 van paragraaf 3.3.

Zelfstandig werken

- Maken: opdracht 2 t/m 6

- Werkboek: bladzijde 91 & 92

- Leerboek: bladzijde 48 & 49

Nabespreking

- Welke ideeën hadden de Liberalen?

- Welke ideeën hadden de Socialisten?

- Wat zijn vakbonden?

Einde van de les

Benoem details van de werkomstandigheden van de arbeiders in de fabrieken.

Wat deden de vakbonden?

Liberalisten, waar denk je aan?

Socialisten, waar denk je aan?

Als je moet kiezen, welke politieke stroming vind jij beter?

1. Liberalisme, vrijheid all the way.
2. Socialisme, gelijkheid all the way.

Discussie

- Zet je microfoon aan.

- Wees respectvol tegenover elkaar. 

Lesdoelencheck en afsluiting

- Hoe probeerden arbeiders hun levensomstandigheden te verbeteren?

- Hoe was het werk in de fabrieken?

- Wat waren de ideeën van de Liberalisten?

- Wat waren de ideeën van de Socialisten?