2324 WB2- Geschiedenis van de pedagogiek

• Pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 1

Geschiedenis van de pedagogiek 

werkbijeenkomst 2 semester 2

Werkbijeenkomst 2 semester 2 

Welkom bij de 2e werkbijeenkomst!

Hoofdstuk 7 & ppt

Hoofdstuk 7 bestudeerd? PPT beluisterd/bekeken?

Niet, dan heeft deze les weinig zin. 

Je moet dit echt leren en alleen maar doorlezen en een samenvatting maken is echt niet voldoende om deze soort toetsen te halen. HBO toetsen met open vragen, vragen echt ander soort van leren, maak schema's, bedenk voorbeelden, maak de verwerkingsopdrachten, kijk naar de leerdoelen op de eerste blz.   

Leer niet 1 een x maar gespreid om meerdere weken - maak dus een planning - niet alleen opslag in korte termijn 

Probeer het geleerde ook te reproduceren. In de vorm van een schema, mindmap, som kenmerken en overeenkomsten op. 

Doelen 

Aan het einde van de werkbijeenkomst weet je waarom je iets van de geschiedenis van de pedagogiek zou moeten weten.

Aan het einde van de werkbijeenkomst heb je samen gewerkt aan een tijdbalk/leerschema.

Aan het einde van de werkbijeenkomst heb je je kennis over de geschiedenis van de pedagogiek getoetst aan de hand van de quiz. 

Welke stromingen in de pedagogiek
heb je onthouden vanuit
je voorbereiding voor vandaag?

Empirisme, Rationalisme (17e eeuw)

Verlichting, Romantiek (18e, 19 eeuw)

Reformpedagogiek (eind 19e eeuw) 

Hermeneutiek, Dialectiek, Fenomenologie (20e eeuw) 

Empirische-analytische pedagogiek

Kritische pedagogiek (20e eeuw)

lesverloop 

Verwerkingsopdracht: tijdbalk maken ter ondersteuning van het leren. 

Quiz over de leerstof

Stand van zaken m.b.t. de schoolbezoeken 

Heb nog niet jullie aangepaste indeling ontvangen via de whattsapp. 

Waarom zou je als leerkracht kennis over de geschiedenis (van de pedagogiek) moeten hebben?

Door geschiedenis te kennen, snap je het hier en nu beter.  

Je weet wanneer de kinderen van het gewone volk ook naar school toe mochten.

Je begrijpt wanneer de reformpedagogiek is ontstaan. 

Door de geschiedenis te kennen, kun je de toekomst verbeteren.

Wat werkte/ wat werkte niet?

'History doesn't repeat itself, but it often rhymes'

Mark Twain

het cliché 'de geschiedenis herhaalt zich' is volgens deze schrijver niet helemaal waar, maar zegt dat vergelijkbare situaties zich wel degelijk door de eeuwen heen op een  andere manier herhalen, als een soort rijm. 

Als een soort algoritme .

Mark Twain Schrijver  (Tom Sawyer)

Denk aan de ideeën van Rousseau die in de jaren '60 weer terugkwamen 

Kijk naar het empirisme (17e eeuw) en de verlichting (18e eeuw) en de fenomenologie (20e eeuw).

'The longer you can look back, the farther you can look forward'

Winston Churchill

In de 19e eeuw voorspelden economen grote hongersnoden. Dankzij de uitvinding van de kunstmest groeide de landbouwproductie en bleef de schade beperkt. 

Dit geeft hoop voor de toekomst. 

Winston Churchill? politicus/premier van VK in de 2e WO  en van 1951-1955.

Was ook historicus 

Verwerkingsopdracht 

tijdbalk

Maak een tijdbalk met de belangrijkste stromingen en pedagogen per eeuw. 

Beschrijf per stroming de kenmerken en per pedagoog waar hij/zij voor staat. 

Zorg dat het een overzichtelijk en bruikbaar document wordt. 

Vergelijk met een ander groepje jullie tijdbalk 

Maak waar nodig compleet 

De quiz!

'Wat weet jij over de geschiedenis van de pedagogiek?'

17e eeuw
Wat stelt het empirisme?

1. Kennis komt voort uit hard studeren
2. Kennis komt voort uit wetenschap
3. Kennis komt voort uit denken
4. Kennis komt voort uit ervaring

Empirisme: Kennis komt voort uit ervaring/Zien, voelen, ruiken, horen, proeven (Zintuigelijke waarneming) essentieel/

Systematisch & doelbewust waarnemen om zo valide conclusies te trekken

17e eeuw
Wat stelt het rationalisme?

1. Kennis komt voort uit hard studeren
2. Kennis komt voort uit wetenschap
3. Kennis komt voort uit denken
4. Kennis komt voort uit ervaring

Het denken /kennis staat centraal

(je verstand gebruiken) Scholing gericht op cognitie.

Descartes (filosoof 1596-1650) 

18e eeuw
De 'Verlichting'
Welke begrippen horen bij deze stroming?

1. Opvoedbaarheid van het individu
2. Uniciteit
3. Maakbaarheid van de samenleving
4. Volksopvoeding

Kennis en deugd centraal/mens van nature gelijk, maar opvoeding speelt een grote rol, maakt het verschil/ samenleving is maakbaar.

‘Levensecht’ aanschouwelijk onderwijs

Rousseau (filosoof & pedagoog 1712-1778)

Pestalozzi (filosoof & pedagoog 1746-1827) 

Rousseau ziet het kind als een volwassene in een klein lichaam

waar

niet waar

Kind is een aparte, natuurlijke categorie, op weg naar volwassenheid

Antwoord is dus: nee

Pestalozzi heeft veel betekend voor...

1. empirisch onderzoek in de pedagogiek
2. het maken van de pedagogiek tot wetenschap
3. het ontwikkelen van een methodiek ten grondslag aan het volksonderwijs
4. het oprichten van het 'Nutsseminarie voor pedagogiek'

Verlichting 

Onderwijs ook voor het gewone kind beschikbaar (volksonderwijs)

Hij bedacht methodieken voor het lees- en rekenonderwijs. 

P richt zich meer op de praktijk, 

pedagogisch optimisme: je succes mag niet afhangen van waar je wieg heeft gestaan, geld, positie of verschil in capaciteit. Ik moet kunnen leren lezen en rekenen! 

In de 19e eeuw speelde de verlichting nog steeds een grote rol in de pedagogische denkwijze.

waar

niet waar

Ja , zie pagina 174. 

Welke stromingen ontstonden in de 19e eeuw naast/tegenover de verlichting?

Rousseau en Pestalozzi waren ook romantici, naast verlichters! 

Romantiek & de Reformpedagogiek komen op in de 19e eeuw.

Kritiek op het massale en methodische volksonderwijs/meer gericht op de individuele leerling

Het kind centraal

Reformpedagogiek
wat weet je hierover?

Foto Peter Petersen > Jenaplan (stamgroepen, spreken, spelen, werken & vieren, belevingswereld) 

Opkomst vrije school, Freinet, Jenaplan, dalton, montessori (Steiner> vrije school/ Petersen>Jenaplan/ Freinet/ Dalton> Parkhurst)

Ze werden geïnspireerd door Amos Comenius (1592-1670 zintuigelijk leren)

Aandacht voor lichamelijke en kunstzinnige ontwikkeling 

Eind 19e eeuw

Samenwerkend leren

Buitenschools leren

Betekenisvolle leerstof

traditionele onderwijsvernieuwers 

Waarmee kun je de anti autoritaire opvoedingsstijl van de jaren '60 mee vergelijken?

1. de toegeeflijke opvoedstijl
2. de democratische opvoedstijl
3. de permissieve opvoedstijl
4. de verwaarlozende opvoedstijl

Stuur een foto die past bij de overtuiging van Micha de Winter

Micha de Winter: (hoogleraar pedagogiek 1951) 

Pedagoog van de hoop 

morele ethiek: ki moeten gewezen worden op de overeenkomsten tussen mensen 

democratische opvoedingsstijl 

Aandacht voor burgerschap-maatschappelijke opvoeding

voorbeeldfunctie van de opvoeder 

opvoeders dragen normen en waarden over, moeten zich hiervan bewust zijn

Ouders kunnen het niet alleen > samenleving is nodig = gedeelde verantwoordelijkheid 

'the civil society' 

Grenzen stellen is belangrijk 

Welke stroming heeft invloed
gehad op het onderwijs op
jouw eigen basisschool?

Bij mij: klassikaal onderwijs op een dorpsschooltje - invloeden van de verlichting waren hier nog echt zichtbaar

reken- en leesmethodes 

leerstofjaarklassensysteem, 

blijven zitten. Verwijzing BLO (tot 1985) (buitengewoon lager onderwijs)

Weinig differentiatie 

geen aandacht voor persoonsvorming

gevoel/pesten

Wel voor chr. normen en waarden - hoe het hoort 

(les in spreekwoorden en gezegden, EHBO, handvaardigheid voor jongens en meisjes apart!) 

Hoe staat het met jouw kennis over de geschiedenis van de pedagogiek?

-3100

Heeft jouw groepje al een bezoek gepland?

Ja

Nee

Ik heb nog niet jullie foto ontvangen van jullie verdeling over de 5 soorten scholen. 

Lopen jullie ergens tegen aan?
Zo ja, vertel!

De opdracht: uitleg

• Je bezoekt een school en presenteert dit bezoek als groep tijdens WB1 van periode 4 (begin mei)
• Jullie bereiden het bezoek voor door je in te lezen, vragen voor te bereiden en na te denken over (foto)materiaal dat jullie kunnen verzamelen voor jullie presentatie, 
• Probeer verschillende klassen te bezoeken en eventueel een leerkracht te interviewen. 
• Wanneer je foto's maakt zorg je voor anonimiteit (vraag toestemming!) maar je kunt ook foto's maken van materialen/kasten/hoeken/leerplekken etc. 

Stel het niet uit! 

Ga zo snel mogelijk op zoek naar een school waar je op bezoek kunt. 

Je kunt straks niet aankomen met: het lukte niet of we konden geen school vinden. 

Bel ipv dat je gaat mailen. 

Je neemt telefonisch contact op. 

De opdracht: uitleg

Eisen voor de uiteindelijke presentatie  

• Grondlegger en achtergrond 
• Visie: Filosofie van de onderwijsvernieuwer 
• Kenmerken van het type onderwijs
  
• Ervaringen uit de praktijk: het schoolbezoek
• Benoem de elementen die jullie aanspreken 

Niet voorlezen, losjes uit je hoofd vertellen wat je ervan weet. Iedereen heeft ongeveer een gelijk aandeel! Zorg dat je met alle studenten op de foto staat in de school.

Maak juiste foto's waarop kenmerken naar voren komen. 

Let op!

De informatie die jullie elkaar gaan geven in de presentaties is ook onderdeel van de toets. 

Je moet dus achtergrondkennis hebben van de vijf besproken traditionele onderwijsvernieuwers (grondlegger, visie, kenmerken)

Steiner> vrije school (muziek, toneel, beweging en handvaardigheid net zo belangrijk als lezen, rekenen en schrijven)

Petersen>Jenaplan

Freinet > Freinet onderwijs (leerkracht is begeleider, ervaring en beleving vd leerling staat centraal)

Dalton> Parkhurst (vrijheid in

 gebondenheid, zelfst. & samenwerking)

Montessori > Montessori

Jullie kunnen er als klas voor kiezen gezamenlijk een leerschema te maken met deze drie onderdelen per onderwijsvernieuwer. 

Toetsing (periode 4)

Toetsvorm: open vragen toets ​

​Zie toetskaart.

Dit was periode 3 alweer!

In periode 4 zien we elkaar weer voor een HC en drie WB's! 

We sluiten semester 2 af met een kennistoets. 

Tot dan! 

periode 4 begint pas eind april, net voor de meivakantie.