5.3 Nieuwe steden gaan handeldrijven

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Wat is een kruistocht?

Wat waren motieven om op kruistocht te gaan?

Zijn er ook politieke oorzaken voor de kruistochten?

De Islam heeft uiteindelijk de Christelijke legers
verslagen en de kruistochten stopten. Toch hebben de kruistochten veel opgeleverd, wat?

Noem een economisch gevolg van de kruistochten

Zou jij meegaan op een Kruistocht? Waarom wel of niet?

Waren de kruistochten uiteindelijk succesvol?

5.3 

Nieuwe steden gaan handeldrijven

In deze les: Nieuwe steden gaan handeldrijven

• Floris V
• filmpje (10 min)
• oorzaken opbloei steden
• stadse en handels zaken


• opdracht 5.3

Holland

• Graaf Floris V had van het gewest Holland een heel belangrijk gewest gemaakt.
• Edelen waren ontevreden met de groeiende macht van Floris V, maar bij de burgers was hij populair.

                                                  Graaf Floris V

- Graaf Floris V gaf stadsrechten aan veel steden en was geliefd.

- Hij was ook een succesvol veroveraar. 

- Op het terrein van het Binnenhof in Den Haag liet hij de Ridderzaal bouwen. 

- In 1296 werd hij vermoord, na opsluiting in het Muiderslot. 

www.npostart.nl

Van agrarische samenleving naar 

een agraisch-stedelijke samenleving

Van landbouw naar handel

• Nieuwe landbouwtechnieken (Halsjuk, ontginning van land, ijzeren ploeg)
• Overschotten
• Overschotten verkopen op markten.
• Dorpen werden steden.

Drieslagstelsel

Drieslagstelsel

ontginnen

• . Ontginnen woeste gronden Bruikbaar maken voor landbouw

gevolg

• drieslag stelsel + ontginnen = stijging voedselopbrengst, en dus Stijging bevolking + ruilen

ontginnen

drieslagstelsel

juk en ijzere ploeg

?

?

ontginnen

drieslagstelsel

juk en ijzere ploeg

overschot landbouw

producten

meer handel

meer specialisten

groei steden

stadsrechten

Stadsrechten

Steden krijgen stadsrechten. Dit      zijn privileges van een stad. 

• Steden moesten voor stadsrechten betalen. Koningen, hertogen en graven verkochten stadsrechten voor geld. 

           

Stadsrechten

De Heer gaf steden stadsrechten

Stad met stadsrechten mocht: 

• Zelf de stad besturen
• Eigen wetten maken
• Stadsmuur bouwen
• Eigen leger hebben
• Rechtspraak zelf doen
• Eigen munten slaan

Er komt meer geld in omloop

• Ook boeren vonden ruilen vervelender worden
• Op de markt niet altijd voldoende producten om direct te ruilen
• Hadden geld nodig voor pacht en belasting

De burgers en het bestuur

Er ontstond een Geldeconomie: Geld ruilen voor product 

of dienst. Ruilhandel bleef wel bestaan. 

Hanze

Hanzeverbond

Als er over Hanze gesproken wordt bedoeld men meestal de Duitse Hanze

• Opgericht in 1356
• In het Duitse Lübeck
• Stedennetwerk
• Veel Nederlandse steden aangesloten

Handelsnetwerken

Voordelen van de Hanze

• Groepjes koggeschepen waren beter beschermd tegen piraten
• Minder tol te betalen
• Harde afspraken met leveranciers (monopolie). Geen handel met handelaren die geen lid van de Hanze waren.

De begrippen van vandaag:

• drieslagstelsel
  
• ontginnen 
  
• geldeconomie
• stadrechten
• handelssteden
  
• Hanze
  

Leg uit wat de verschillende begrippen met elkaar te maken hebben.

Dus:

• Wat heeft het drieslagstelsel met ontginnen te maken?
  
• Wat heeft het drieslagstelsel met geldeconomie te maken?
  
• Wat heeft geldeconomie te maken met stadsrechten?
  
• Wat hebben stadsrechten te maken met handelssteden?
  
• Wat hebben handelsslsteden te maken met Hanze?
  

opdracht

Maak de werkbladen die zijn uitgedeeld