Woordenschat---beeldspraak: Vergelijking, metafoor, personificatie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Beeldspraak 2 vwo

Zij is het derde wiel aan de wagen

lesopzet en lesdoelen:

* je weet wat beeldspraak is, en wat het nut is.....

* je weet wat een vergelijking is, je kunt voorbeelden herkennen/noemen

* je weet wat een metafoor is, je kunt voorbeelden herkennen/noemen

* je weet wat een personificatie is, je kunt voorbeelden herkennen/ noemen

Beeldspraak:

• Vergelijking
• Metafoor
• Personificatie 

Beeldspraak

Figuurlijk taalgebruik

Taal mooier maken, duidelijker maken

Taal levendiger maken

Vergelijk met elkaar:

1. In de schoolbus zaten wij opeengepakt als haringen in een ton.

2. In de schoolbus zaten wij dicht op elkaar.

1. Veel studenten wonen in een zwijnenstal.

2. Veel studenten wonen in een huis met troep.

1. De zon streelde mijn wangen.

2. De zon scheen op mijn wangen (en ik vond het fijn).

Wanneer gebruik je het?

Vergelijking

Bij een vergelijking wordt iets uit de werkelijkheid (object)
(mens, dier of ding) vergeleken met een beeld.
Ze staan dus beide in een zin en worden meestal aan elkaar gekoppeld met het woord 'als'     (object en beeld)
Hij                                    is zo wit als sneeuw
werkelijkheid                            beeld
object

Voorbeeld 

- zo wit als sneeuw

- vergelijking

- De kleur wit wordt vergeleken met de kleur van de sneeuw,

bijv. je ziet zo wit als sneeuw.

Dat meisje is    zo onschuldig als    een lammetje

werkelijkheid                                               beeld

De vergelijking

Bij een vergelijking gebruik je een beeld om 

eigenschappen van iets of iemand (het object) 

te benadrukken. 

Hoe groot een hond (object) is, bijvoorbeeld, 

kun je aangeven door hem te vergelijken 

met een kalf (beeld).

De vergelijking

Een ander voorbeeld:

Hij is na het zonnen zo rood als een kreeft.

                               object                                                      beeld

Je kamer ziet eruit ALS

een zwijnenstal.

"De jongen die een tien had gehaald was zo trots als een pauw."
Wat is hier het object?

1. De jongen
2. een pauw

Metafoor  

Bij een metafoor wordt alleen het beeld genoemd, de werkelijkheid wordt niet genoemd.                                    

Het is hier een zwijnenstal, ruim op!
                             beeld

De werkelijkheid is bijvoorbeeld een slaapkamer.

Metafoor

Dat schaap is er alweer ingetrapt.

Een reus van een kerel.

De overheid gaat snoeien in de uitgaven.  (verminderen)

Het regent klachten bij de zorginstelling.

Ruim die

zwijnenstal eens op!

Lubach op zondag

https://www.bing.com/videos/search?q=vergelijkingen+beeldspraak&&view=detail&mid=511682BA075CE4A9B2EE511682BA075CE4A9B2EE&&FORM=VRDGAR

Waarom metaforen?

Iedereen gebruikt metaforen, ook in de politiek! Luister naar Lubach en 

schrijf minimaal 5 metaforen op:

Hoge bomen vangen veel wind

Personificatie

De personificatie is een bijzondere vorm van beeldspraak. Hierbij doen we net alsof levenloze dingen iets kunnen wat mensen kunnen. Denk bijvoorbeeld aan tijd die voorbij kruipt,
of aan wind die huilt. Kruipen
en huilen zijn dingen die mensen
wél kunnen, maar dingen niet.

Personificatie

Een levenloos ding wordt voorgesteld als een persoon.

Hoge bomen vangen veel wind. 
Het gevaar loerde op elke straathoek.  
De toekomst lacht je toe.

De huilende wind.

Personificatie

    Meer voorbeelden van personificatie

• Het schip danste op de golven. 
• Het schip (danste) = personificatie.  
•  De golven aaien de zwemmers. 
  
•  De bergen krijsen hoe hoog ze zijn. 
•  De wind fluistert zacht jouw naam. 
•  De peer lustte wel een appeltje. 
  

Beeldspraak is altijd figuurlijk.

1. WAAR
2. NIET WAAR

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking
4. -

Zij KOKEN van woede.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

"Het papier is geduldig."
Is dit een personificatie?

1. ja
2. nee

De CLOWN van de klas moest weer eens alle aandacht hebben.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Mijn oude fiets SMEEKT om een grondige opknapbeurt.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Sanne VIST naar complimentjes.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Wat een WOLK VAN EEN BABY heeft dat jonge stel.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Opeengepakt ALS HARINGEN IN EEN TON werden we in de legertruck vervoerd.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Die acrobaat is NET EEN SLANG.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Hij vindt de Haagse politiek NET EEN POPPENKAST.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Het riet FLUISTERDE dat koning Midas ezelsoren had.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

De camping bevond zich aan de voet van de berg.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Wat een boom van een kerel is jouw broer geworden!

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Verschillen

• Een metafoor lijkt op een vergelijking, maar het object (dat wat echt is) ontbreekt in een zin.
• Spreekwoorden en uitdrukkingen zijn metaforen.
• Bij een personificatie geef je menselijke eigenschappen aan een concreet voorwerp of iets abstracts.

Vragen? 

Nu doen/ huiswerk dinsdag

Gedichten 4.2 maken opdracht 1, 2 en 3

Aan de slag

Zoek in songteksten op het internet minimaal 3:

- Vergelijkingen

- Metaforen

- Personificaties 

(dus 3 van elk)

(Dit is huiswerk voor de volgende les)