6.3 - de overheid, bemoeizuchtig? - v3

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Paragraaf 6.3:

De overheid, bemoeizuchtig?

Waar zijn we vorige les gebleven?

Twee begrippen:

Welvaart

Externe effecten

Wat betekent het ook alweer?

Geef een zo goed mogelijk omschrijving van de volgende begrippen:
1) welvaart & 2) externe effecten

Opdracht 6: kies de vier juiste voorbeelden van een extern effect

a. De kunstmest van boeren vervuilt het grondwater

b. Stroopwafelbakkers verkopen de snippers voor €0,25

c. Bioscoopbezoekers genieten van de mooie beelden van de film

d. De discotheek geeft omwonenden voor half geld toegang

e. Het water van de haven wordt als koelwater voor fabrieken gebruikt. Daardoor blijft de haven langer ijsvrij.

f. Inwoners van de flat naast het stadion kunnen gratis de wedstrijd kijken vanuit hun kamer

g. natuurliefhebbers betreuren de skyline van flats aan de rand van het natuurgebied

Opdracht 6: kies de vier juiste voorbeelden van een extern effect

a. De kunstmest van boeren vervuilt het grondwater

b. Stroopwafelbakkers verkopen de snippers voor €0,25

c. Bioscoopbezoekers genieten van de mooie beelden van de film

d. De discotheek geeft omwonenden voor half geld toegang

e. Het water van de haven wordt als koelwater voor fabrieken gebruikt. Daardoor blijft de haven langer ijsvrij.

f. Inwoners van de flat naast het stadion kunnen gratis de wedstrijd kijken vanuit hun kamer

g. natuurliefhebbers betreuren de skyline van flats aan de rand van het natuurgebied

Rood = extern effect

Deze les: overheid grijpt in

1: Collectieve sector

2: Ondersteunen

3: Ontmoedigen

4: Collectieve goederen

5: Belastingen

Wie/wat is de overheid?

De overheid

Regering

Parlement (Eerste en Tweede kamer)

Ministeries

Provincies

Gemeenten

Waterschappen

Rijksoverheid

Lagere overheden

Collectieve sector

Sociale fondsen

Lagere

overheden

Sociale fondsen

Verantwoordelijk voor de sociale zekerheid

AOW, werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, etc.

Collectieve sector

Sociale fondsen

Lagere

overheden

De overheid moedigt aan

Subsidie: overheid stimuleert consumptie van bepaalde goederen en diensten

Bedenk een voorbeeld van een subsidie

De overheid remt af

Accijns = kostprijsverhogende belasting

De prijs van een product wordt verhoogd

Product duurder dus vraag neemt af

Noem voorbeelden van (producten waar je) accijns (op betaalt)

Collectieve goederen

Goederen die niet verkoopbaar zijn

Collectieve sector zorgt ervoor dat deze goederen aanwezig zijn

Denk aan: defensie, onderwijs, straatverlichting, wegen

Collectieve goederen zijn:

1. Voorzieningen de iedereen kan kopen in de winkel
2. Voorzieningen die de overheid geheel of gedeeltelijk heeft betaalt.
3. Voorzieningen die mensen maken voor elkaar
4. Voorzieningen waar iedereen voor een klein eigenaar van is

Onderwijs

Kleding

Dijken

Wegen

Politie

Bibliotheken

Brandweer

Smartphone

Laptop

Individuele goederen

Collectieve goederen

Quasi-collectieve goederen

Aan de slag:

3, 7, 8, 9, 10, 11