SO4 4BBL

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

SO4 4BBL

17 t/m 21 maart

BOEK 4A

Thema 8: Regeling

Thema 9: Zintuigen

BS 8.1: Het zenuwstelsel

Planning

• Leerdoelen
• Uitleg BS 8.1
• Opdrachten maken

Leerdoelen

• Je kunt de delen van het zenuwstelsel noemen.
  
• Je kunt de werking van het zenuwstelsel beschrijven.

Hier gebruik je:

Je ogen

Je zenuwstelsel 

En je spieren

Het zenuwstelsel bestaat uit 2 delen

Het centrale zenuwstelsel

&

de zenuwen

Waaruit bestaat ons zenuwstelsel?

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit:

Functie zenuwstelsel

Wat is de functie van het zenuwstelsel?

 

1.  verwerking van impulsen
   
2.  werking regelen van spieren en klieren
   

Verschil prikkels en impulsen

Prikkels: invloed uit het milieu (omgeving) op een organisme

• Voorbeelden: licht, geluid, druk op de huid, hitte, kou
  

Impulsen: Elektrische signalen afkomstig van zintuigcellen

• Soort boodschap van een prikkel
  
• Deze worden door zenuwen naar de hersenen en spieren gestuurd
  

Je zintuigen reageren op PRIKKELS

Bijvoorbeeld:

Lichtstralen, geurstoffen, 

geluiden, smaakstoffen 

en aanrakingen

Zintuigen geven signalen door via zenuwen naar de hersenen

De hersenen geven een signaal terug aan de spieren.

Wat hebben we geleerd?

• Uit welke 2 onderdelen bestaat ons zenuwstelsel?
• Wat is de functie van het zenuwstelsel?
• Wat is het verschil tussen prikkels en impulsen?

Belangrijke begrippen

Prikkels

Impulsen

centrale zenuwstelsel

Opdrachten maken

• BS 8.1: opdrachten 1, 3, 5, 6, 7, 8

BS 8.2: Zenuwcellen en zenuwen

Planning

• Herhaling BS 8.1
• Leerdoelen
• Uitleg BS 8.2
• korte pauze
• Uitleg BS 8.3 
• Opdrachten maken

Herhaling BS 8.1

• Uit welke 2 onderdelen bestaat ons zenuwstelsel?
• Wat is de functie van het zenuwstelsel?
• Wat is het verschil tussen prikkels en impulsen?

Wie kan uitleggen wat hier gebeurd? 

Leerdoelen

• Je kunt in een afbeelding van een zenuwcel de delen benoemen.
  
• Je kunt beschrijven wat een zenuw is.
  

Zenuwcellen

Elke zenuwcel bestaat uit een cellichaam met daarin de celkern. 

De meeste zenuwcellen liggen in het centrale zenuwstelsel. 

Aan het cellichaam zitten meerdere uitlopers die impulsen leiden.

1.Korte uitlopers

2.Lange uitlopers

verbinden met andere zenuwcellen

verbinden met zintuigen, spieren of klieren + het centrale zenuwstelsel.

Het verschil tussen korte en lange uitlopers

Zenuwen

stevige laag bindweefsel

Om de zenuw te beschermen, ligt er een stevige laag bindweefsel omheen.

isolerend laagje: Hierdoor kunnen impulsen niet van de ene uitloper naar de andere uitloper ‘overspringen’.

Gemengde zenuwen

De meeste zenuwen zijn gemengde zenuwen

= impulsen die naast elkaar in twee verschillende richting lopen

• van een zintuig              centrale zenuwstelsel
• van het centrale zenuwstelsel             spier of klier

Belangrijke begrippen

Zenuwcellen

cellichaam

celkern

korte en lange uitlopers

zenuwen en gemengde zenuwen

isolerende laag

laag bindweefsel

Een zenuwcel heeft

1. 0 uitlopers
2. 1 uitloper
3. 2 uitlopers
4. veel uitlopers

Een zenuwcel...

1. is een ander woord voor elektrisch stroompje
2. bestaat uit cellichaam en uitlopers
3. vangt prikkels op
4. reageert snel zonder dat je nadenkt

Wat hebben we geleerd?

• Uit welke 3 onderdelen bestaat een zenuwcel?
• Wat is het verschil tussen een zenuw en een zenuwcel?
• Wat zijn gemengde zenuwen?

Opdrachten maken

Basisstof 8.2: opdrachten 1, 2, 3, 4A +8

Grote hersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Koppel de juiste prikkel aan het juiste zintuig

Lichtzintuig

Reukzintuig

Smaakzintuig

Gehoorzintuig

Licht

Geur

Geluid

Stoffen in voedsel

Waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?

1. hersenenstam en zenuwen
2. hersenen en hersenstam
3. hersenen, zenuwen en ruggenmerg
4. hersenen en ruggenmerg

BS 8.3: De hersenen

Herhaling BS 8.3

• Uit welke 2 onderdelen bestaat een zenuwcel?
• Wat is het verschil tussen een zenuw en een zenuwcel?
• Wat zijn gemengde zenuwen?

Leerdoelen

• Je kunt de hersenen indelen in drie delen.
  
• Je kunt de functies van de hersenen beschrijven.

Ken je misschien al onderdelen van de hersenen? In totaal zijn het er 3!

De hersenen

De hersenen en het ruggenmerg vormen samen het centrale zenuwstelsel. 

De hersenen bestaan uit drie delen 

1. de grote hersenen
   
2. de kleine hersenen
   
3. de hersenstam
   

Grote hersenen

De grote hersenen spelen een rol bij bewuste waarnemingen en bewuste bewegingen.

Impulsen worden in de grote hersenen verwerkt.

Kleine hersenen

De kleine hersenen

spelen een rol bij het coördineren van bewegingen en om in evenwicht te blijven.

Hersenstam

ligt vlak onder de grote en de kleine hersenen en verbindt deze met het ruggenmerg.

De hersenstam geleidt impulsen:

• van het ruggenmerg naar de grote en de kleine hersenen en omgekeerd

• impulsen die afkomstig zijn van zintuigen in het hoofd en de hals naar de grote en de kleine hersenen

• impulsen die afkomstig zijn van de grote en de kleine hersenen naar de spieren en klieren in het hoofd en de hals.

Hersenstam

Stuurt ook belangrijke levensfuncties aan

     hartslag

     ademhaling

     bloeddruk

     temperatuur van het lichaam

Welke levensfuncties stuurt de hersenstam aan?

1. Hartslag
2. Hormonen
3. Afweer
4. Geen

Wanneer merk je dat de kleine hersenen het niet goed doen?

1. Wanneer je ziek bent
2. Wanneer je hebt gedronken
3. Wanneer je verliefd bent
4. Ze werken altijd goed

Wat hebben we geleerd?

• Wat doet de hersenstam?
• Waar zorgen de kleine hersenen voor?

Opdrachten maken

Maak BS 10.4: opdrachten 1, 2, 4, 5, 6, 7

Belangrijke begrippen