Grammatica zinsdelen H1 - pv en zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wie ben ik?

Mevrouw Buitenhuis

Docent Nederlands

Nijkerkerveen

Mentor HA1C

Wie zijn jullie?

Voordat we gaan beginnen...

Wat neem je IEDERE LES mee?

- Pen(nen)

- Lijntjesschrift (aantekeningen, oefeningen etc.)

- Nederlands boek 'Nieuw Nederlands' 

- Leesboek  (10 minuten stil lezen)

- (Opgeladen) Chromebook

Hoe ziet een les eruit?

1. Opening

2. 10 minuten lezen

3. Klassikale uitleg

4. Zelfstandig werken

5. Afsluiting

Je hebt 2 lesuren in het lokaal en 1 lesuur op het domein. Op het domein werk je aan een domeinopdracht.

Checklist

- Ik kan de studieplanner vinden.

- Ik zit in de Classroom van Nederlands.

- Ik kan in de digitale methode van Nieuw Nederlands op SOM.

Wat gaan we vandaag doen?

De brug meestromen:
Grammatica §1 Persoonsvorm en zinsdelen

Ga naar SomToday

Ga naar leermiddelen

Open het boek van Nieuw Nederlands

Scrol naar de brug meestromen

Maak Grammatica § 1 Persoonsvorm en zinsdelen

WELKOM HA1B!

Woensdag 4 september

Wat gaan we vandaag doen?

•  Uitleg 'persoonsvorm en zinsdelen'
  
• Opdrachten maken

Grammatica zinsdelen

Persoonsvorm en zinsdelen

Wat weet je al over de persoonsvorm?

1 minuut

Alleen en in stilte

Opschrijven in je schrift

Wat weet je al over zinsdelen?

1 minuut

Alleen en in stilte

Opschrijven in je schrift

Theorie

Persoonsvorm en zinsdelen

Persoonsvorm

Een persoonsvorm is een werkwoord en geeft het getal en de tijd aan.

Hoe kan je deze vinden?

• Vraagzin
• Andere tijd
• Getal (meervoud/enkelvoud)

Persoonsvorm

• Vraagzin
• Andere tijd
• Getal (meervoud/enkelvoud)

Josefien wil zaterdag graag winkelen.                                 vraagzin

Haar klasgenoten wilden liever uitslapen.                         andere tijd

Ik ga liever naar de film.                                                               getal

Zinsdelen

• Een zin bestaat uit zinsdelen.
• Een zinsdeel kan bestaan uit één woord, maar ook uit een paar woorden die bij elkaar horen.
• De woorden in een zinsdeel kunnen niet uit elkaar gehaald worden.
• Zinsdelen hebben een betekenis (een functie) binnen een zin.

Zoek de zinsdelen

Tussen zinsdelen zet je deze streepjes: |

Stap 1: zoek de persoonsvorm.

Probeer maar:

De dokter heeft aan de patiënt een pijnlijke prik gegeven.

Wijs iemand aan

Zoek de zinsdelen

Tussen zinsdelen zet je deze streepjes: |

Stap 1: zoek de persoonsvorm.

Probeer maar:

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik gegeven.

Zoek de zinsdelen

Stap 2: zoek de rest van de werkwoorden

Probeer maar:

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik gegeven.

Zoek de zinsdelen

Stap 2: zoek de rest van het werkwoordelijk gezegde.

Probeer maar:

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik | gegeven.

Zoek de zinsdelen

Stap 3: welke woorden kunnen voor de persoonsvorm staan? Verander de volgorde van de zin.

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik | gegeven

Na deze slide zijn twee routes mogelijk:

1. naar het online schoolbord (link in volgende dia), en hier meeschrijven met de antwoorden van de leerlingen.

2. De leerlingen laten vertellen en met de dia's 14-16 nog eens kort uitleggen en illustreren hoe het werkt.

Zoek de zinsdelen

De dokter | heeft| aan de patiënt een pijnlijke prik | gegeven

Aan de patiënt | heeft | de dokter een pijnlijke prik | gegeven

Een pijnlijke prik | heeft | de dokter aan de patiënt | gegeven

Zoek de zinsdelen

De dokter | heeft | aan de patiënt | een pijnlijke prik | gegeven

Zoek de zinsdelen

• Stap 1: zoek de persoonsvorm.
  
  
• Stap 2: zoek de rest van het werkwoordelijk gezegde. Het volledige wwg is één zinsdeel
  
  
• Stap 3: verander de volgorde binnen de zin. Alles dat voor de persoonsvorm staat of kan staan, is een zinsdeel.
  

Oefenen: neem de zin over, onderstreep pv + zet de zin in zinsdelen

1. De wandelaar kan in het bos reeën zien.

2. De vogelaars konden in het bos een specht horen.

De wandelaar kan in het bos reeën

 zien.

De wandelaar | kan | in het bos | reeën | zien.

De vogelaars konden in het bos een

 specht horen.

De vogelaars | konden | in het bos | een specht | horen.

Aan de slag!

Wat? Opdrachten 1 t/m 5

Waar? Bladzijde 204 + 205

Hoe? Zelfstandig en stil

Wat gaan we vandaag doen?

•  Weet je het nog?
• Huiswerk maken
  
• Nakijken

Weet je het nog?

Neem de zin over in je schrift, onderstreep de persoonsvorm en zet streepjes tussen de zinsdelen.

Alle brugklassen van het Maerlant gaan volgende week op reis naar Zeeland.

Oefenen 

(Voor degene die dit willen/nodig hebben). 

1. Vakantie blijkt voor veel mensen een bron van inspiratie.

2. Op het eerste schoolfeest gaf Sophie Daan vorige week een kus.

3. De snelste wielrenner werd beloond met een bijzondere trofee.

4. Binnen twee weken moesten de vandalen de boete betalen.

5. Jaarlijks doet Georgios mee aan het schaaktoernooi voor scholieren.

Aan de slag!

Wat? Opdrachten 1 t/m 5

Waar? Bladzijde 204 + 205

Hoe? Zelfstandig en stil

Klaar? Nakijken (zie antwoordenboek op Classroom)

Vakantie blijkt voor veel mensen een

 bron van inspiratie.

Vakantie | blijkt | voor veel mensen | een bron van inspiratie. |

Op het eerste schoolfeest gaf Sophie

 Daan vorige week een kus.

Op het eerste schoolfeest | gaf | Sophie | Daan | vorige week | een kus. 

De snelste wielrenner werd beloond

 met een bijzondere trofee.

De snelste wielrenner | werd | beloond | met een bijzondere trofee.

Binnen twee weken moesten de

 vandalen de boete betalen.

Binnen twee weken | moesten | de vandalen | de boete | betalen.

Jaarlijks doet Georgios mee aan het

 schaaktoernooi.

Jaarlijks | doet | Georgios | mee | aan het schaaktoernooi.

Aan de slag!

Wat? Opdrachten 1 t/m 6 

Waar? Bladzijde 204 + 205

Hoe? Zelfstandig en stil

Aan de slag!

Wat? Opdrachten 3 + 4

Waar? Bladzijde 29

Hoe? Alleen en in stilte

Wanneer? Donderdag 30 september

Vragen? Steek je hand op en ik kom bij je langs

Klaar? Lees verder uit je leesboek of ga aan de slag met ander huiswerk.

Voordat we gaan beginnen...

10 minuten lezen uit je leesboek

In stilte!

Grammatica zinsdelen

Persoonsvorm en zinsdelen

Wat gaan we vandaag doen?

• Lezen uit je leesboek
  
  
•  Weet je het nog?
• Huiswerk nakijken - opdrachten 1 + 2 (blz. 29)
  
• Opdrachten maken

Even oefenen

Uit welke zinsdelen bestaan deze zinnen?

Geef antwoord in de app.

De baby slaapt zacht

In de middag probeerde hij te leren

De harige spin weefde het mooiste web

Op het terras valt de plant opeens om

Moeilijk, want een splitsbaar werkwoord en een dubbelzinnige zin. 

Samenvattend

Zinsdelen zijn woorden in een zin die bij elkaar horen

Drie stappen: zoek de persoonsvorm, zoek de rest van het wwg, probeer welke (groepjes) woorden vóór de persoonsvorm kunnen staan.

Weet je nog?

Bo kan hard slaan

De zus van Bo slaat nog veel harder

Weet je nog?

Bo | kan | hard | slaan

De zus van Bo slaat nog veel harder

Weet je nog?

Bo | kan | hard | slaan

De zus van Bo | slaat | nog veel harder

Weektaak

Grammatica 2, les 1 + 2 + 3

• Les 1 (pv): conclusie - test jezelf - peperopdrachten 

• Les 2 (zinsdelen): helemaal

• Les 3 (wwg): conclusie - test jezelf - peperopdrachten

Evaluatie