2.2 De Braziliaanse bevolking

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.2 De Braziliaanse bevolking 

Beschrijving van de openingsfoto

Inheemse bevolking: de Pataxo-stam in Bahai.

Leerdoelen 

1.Hoe is de bevolkingsspreiding van Brazilië te verklaren? 

2. Welke bevolkingsgroepen wonen in Brazilië, waar wonen ze vooral en waar staan ze op de sociaaleconomische ladder?

3. Welke rol spelen verschillen in etniciteit in het dagelijkse leven in Brazilië?  

Vol en leeg tegelijk

Brazilië heeft een ongelijke bevolkingsspreiding.

De oorsprong van de ongelijke verdeling ligt in de koloniale tijd.

de kust werd gekoloniseerd en bevolkt,  het binnenland bleef vrijwel onbewoond

Etnische groepen

Etnische verschillen in 
Brazilië te danken aan
kolonialisme, slavernij en
immigratie 

mestizering

Vermenging van verschillende bevolkingsgroepen. In Zuid-Amerika wordt ook vaak de volgende definitie gehanteerd: vermenging van indiaanse en Spaanse/Portugese bevolkingsgroepen.

Etniciteit

idee van groepen mensen dat ze bij elkaar horen omdat ze dezelfde afkomst, cultuur, geschiedenis en gewoonten hebben.

Bevolkingsgroepen in Brazilië:

55% behoort tot 1 van de 4 verschillende etnische groepen:

Indigenas, Pretos, Amarelos, Pardos 

Grootste groep: Brancos

 

Indigenas

• voor 1500 waren 5t/m 10 miljoen  inheemse -> 1 miljoen nu 
• 305 volkeren
• verdeeld over 250 inheemse en grote stedelijke gebieden
• 270 verschillende talen
• vooral in het Amazonegebied
•  soms leven ze erg traditioneel en in afzondering, 

Leefgebieden indigenas

indigendas, oorspronkelijke bevolking

1 miljoen op een bevolking van 217 miljoen.

Pretos (zwarten )

- afstammelingen van ongeveer 5 miljoen slaven 

   van 1538 en 1888

- nu ongeveer 15 miljoen, vooral in noordoosten van Brazilië en de steden in zuiden/zuidoosten

Brancos ( blanken)

- grootste etnische groep

- nakomelingen van Portugezen kolonisten 

- 90 miljoen

- zuiden en zuidoosten vanwege klimaat, 

 werkgelegenheid en kettingmigratie

Amarelos (Aziaten)

2 miljoen mensen met Aziatische voorouders:

- o.a Libanon en Japan

- vooral in en rond São Paulo

40% in Brazilië voelt zich geen onderdeel van een van deze bevolkingsgroepen:

- meesten identificeren zichzelf als pardo (gemengd)

-De pardos zijn alleen in het zuiden niet de grootste bevolkingsgroep

Pardos 

- Kinderen van een zwarte en een blanke ouder

- Ruim 40% van de bevolking behoort tot een 'gemengde bevolkingsgroep'. (80 miljoen.)

- in het noorden en midden van Brazilië de grootste groep.

Raciale verschillen in het dagelijkse leven

Officieel > Brazilië heeft een raciale democratie. 

Elke bevolkingsgroep is gelijk en heeft evenveel te zeggen. Discriminatie is verboden. 

Schijn bedriegt echter.. 

Discriminatie en vooroordelen in de Braziliaanse maatschappij

• Verschil in behandeling tussen Afro-Brazilianen en blanken. 
•   Grote verschillen in werk en inkomen. Afro-Brazilianen verdienen bijna de helft minder dan blanken. Verschil in opleidingsniveau.
• Verschil in onderwijs (privé-scholen vs. staatsscholen) 
• Verschil in woonwijken (Ruimtelijke segregatie) 
• Politiek en media 

Welke oorzaak-gevolgrelaties zijn hier te leggen? 

Dagelijks leven

De multiculturele samenleving heeft de cultuur sterk bepaald, maar leidt ook tot spanningen.

Voorbeelden van positieve beïnvloeding:

 samba, voetbal, eten

Voorbeelden van spanningen:

- oververtegenwoordiging pretos in politiecijfers (75% pretos die politie doodt) 

- stereotiepe beeldvorming in telenovelas (helpen tegen negatieve beeldvorming) 

Dit stereotiepe beeld verandert moeizaam  en langzaam

Maatregelen

Door maatregelen in het kader van positieve discriminatie neemt de sociale mobiliteit in Brazilië toe.

 = veranderen van sociaaleconomische klasse



Quota Law: verplichting universiteiten 50% studieplekken aan achtergestelde bevolkingsgroepen te geven.



Ook voor overheidsbanen geldt een quotum: 20% van de banen is voor pretos en pardos.



Kritiek: is een kleurenblind beleid met dezelfde ontwikkelkansen voor iedereen niet eerlijker?

Aan de slag

 Maken volgende opdrachten van par. 2.2 

1ab, 2, 3ab, 5ac, 7