Blok 1 Wonen op gevaarlijke plekken

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Thema 4 Mens en natuur

Blok 1 Wonen op gevaarlijke plekken

Gelukkig Nieuwjaar

Natte voeten

De klimaatverandering zorgt ook voor extremer weer. 

- De zomers worden droger -> grondwaterpeil daalt -> de grond droogt uit en zakt in

Oude huizen verzakken daardoor ook 

- Bovendien worden de buien in de zomer heftiger. Het regent dan ineens heel hard en heel veel. Ook daardoor ontstaan overstromingen.

Daarom is het goed dat er dijken zijn. Die houden het water tegen. 

Deskundigen zoeken naar oplossingen:

- bodemdaling te stoppen 

- water snel afvoeren of tijdelijk opslaan

Les 1

• drie oorzaken noemen voor overstromingen in Bangladesh.

• uitleggen waardoor de afvoer van de rivieren in Bangladesh erg onregelmatig over het jaar verdeeld is.

• verschillen en overeenkomsten noemen tussen de rivieren van Bangladesh en Nederland.

• uitleggen waarom Bangladesh erg vruchtbaar is.

• vertellen hoe Bangladesh op een natuurlijke manier is beschermd tegen de zee.

 

Overstromingen in Bangladesh

Bangladesh - Azië

Net als Nederland ligt Bangladesh laag, aan zee en aan grote rivieren.

Bangladesh overstroomt veel vaker dan Nederland. 

Hoe komt dat? 

Welke maatregelen zijn er in Nederland genomen om overstromingen tegen te gaan? 

En als er een overstroming komt, wat gebeurt er dan?

Bangladesh is een land in Azië waar vaak overstromingen zijn. Net als Nederland ligt Bangladesh laag, aan zee en aan grote rivieren. Toch overstroomt Bangladesh veel vaker dan Nederland. Hoe komt dat? Welke maatregelen zijn er in Nederland genomen om overstromingen tegen te gaan? En als er een overstroming komt, wat gebeurt er dan?

Leerdoelen:

• drie oorzaken noemen voor overstromingen in Bangladesh.

• uitleggen waardoor de afvoer van de rivieren in Bangladesh erg onregelmatig over het jaar verdeeld is.

• verschillen en overeenkomsten noemen tussen de rivieren van Bangladesh en Nederland.

Gevolgen ontbossing

• vertellen hoe Bangladesh op een natuurlijke manier is beschermd tegen de zee.

We lezen samen !

Bescherming tegen het water         

                      Bladzijde 12 in leerwerkboek 4

Bescherming tegen water

Slib

Sedimentatie

Delta

  Huiswerk bij deze les:

M: Mens en natuur blok 1 Wonen op gevaarlijke plekken

leerwerkboek blz. 8 t/m 12

m. online opdr.1, 2 (2a niet), 3, 4, 5

Les 2

• verschillen en overeenkomsten noemen tussen de rivieren van Bangladesh en Nederland.

• drie soorten wateroverlast noemen, die door klimaatverandering in Nederland vaker kunnen voorkomen.

• twee verschillende manieren noemen waarop de Nederlandse rivieren het land kunnen overstromen.

• uitleggen waardoor de kans op dodelijke slachtoffers door een natuurramp steeds kleiner wordt.

De Nederlandse Delta

Dichtbevolkt, maar minder grote rivieren en neerslag meer verdeeld over het jaar

Delta van rivieren ook in Nederland belangrijk vanwege slib en sediment voor vruchtbare grond en grond voor duinen en polders.

Daarnaast geven de rivieren goede verbindingsmogelijkheden voor transport.

Net als Bangladesh is Nederland dichtbevolkt en ligt het in de delta van rivieren. Nederlanders vinden de Rijn en de Maas grote rivieren, maar deze rivieren zijn vergeleken bij de rivieren in Bangladesh klein. Bovendien is de neerslag in Europa redelijk gelijk verdeeld over het jaar. De waterstand in de rivieren schommelt daardoor niet zo erg als in Bangladesh.

De rivieren zijn voor Nederland erg belangrijk. Net als in Bangladesh hebben de rivieren gezorgd voor de sedimentatie van slib, waardoor ons land erg vruchtbaar is. Ook de duinen en polders aan de kust zijn gevormd van het zand en slib dat door de rivieren naar de zee is gebracht.

De rivieren vormen bovendien een prima verbinding tussen plaatsen aan de kust en in het binnenland. Transport van veel goederen is over water vaak gemakkelijker dan over land. Dat was zeker zo in de tijd dat er nog geen goede wegen waren. Zo ontstonden in Nederland veel haven- en handelssteden.

Watersnoodramp 1 februari 1953.

Wateroverlast Nederland

Wereldwijd wordt het warmer. 

smelten

warmer

Meer water 

in zee

Warm  water 

zet uit

Drie soorten gevaren:

1. De zeespiegel stijgt langzaam, maar langdurig.
2. Langere perioden met veel of juist weinig neerslag. 
3. Overal in Nederland kunnen vaker zware regenbuien vallen. 

Wateroverlast in Nederland

Ook in Nederland zorgt het water voor gevaar. Die gevaren worden groter door de verandering van het klimaat. Er zijn drie soorten gevaren.

1. Wereldwijd wordt het warmer. De dikke ijskorsten op de bergen, de gletsjers, smelten. Daardoor komt er extra water in de oceanen. Tegelijk zet het zeewater uit, omdat het warmer wordt. Zo neemt het zeewater meer ruimte in. Die twee veranderingen zorgen ervoor dat de zeespiegel stijgt. Dat gaat heel langzaam, maar ook heel langdurig. Om het land te beschermen zijn er langs de kust hogere dijken, duinen en dammen nodig.

2. Er ontstaan ook langere perioden met veel of juist weinig neerslag. De rivieren staan dan heel hoog of juist heel laag. Dat duurt soms een paar weken. In 1995 overstroomden dorpen in het dal van de Maas en dreigden in Gelderland dijken te breken. 250.000 mensen moesten weg uit het gebied. Daarom zijn in Nederland veel dijken versterkt en soms verplaatst. De rivieren hebben zo meer ruimte gekregen.

3. Overal in Nederland kunnen vaker zware regenbuien vallen. Dat water kan vooral in steden moeilijk weg. Dat komt doordat:

Nederland vlak is;

de stoeptegels, straatstenen en het asfalt ervoor zorgen dat het water niet gemakkelijk in de grond kan zakken.

Straten komen onder water te staan. Dat duurt maar kort en het is vaak plaatselijk.

We lezen samen !

Natuurrampen      

                      Bladzijde 20 in leerwerkboek 4

De overheid zorgt voor goede dijken

Omgevallen bomen worden in stukken gezaagd om de wegen vrij te maken.

De overheid stelt strenge eisen aan de sterkte van nieuwe huizen

De brandweer gaat in rubberboten bij alle huizen langs om te kijken of er nog mensen thuis zijn.

Mensen timmeren houten platen tegen hun ramen.

Er worden dekens aangevoerd, omdat mensen niet meer in hun huis durven te slapen.

Voor een aardbeving

Na een aardbeving

Voor een storm

Na een storm

Voor een overstroming

Na een overstroming

Steeds veiliger

De laatste echt grote overstroming in Nederland was dus in 1953. 

Het Deltaplan werd uitgevoerd. 

Ook in Bangladesh wordt de kans kleiner dat je door een natuurramp om het leven komt

Bij orkanen in 1970 kwamen nog 500.000 mensen om en in 1991 140.000. 

In 2016 kwamen bij zo’n storm en de overstromingen ‘maar’ 25 mensen om het leven.

Dat zijn er natuurlijk nog steeds 25 te veel. 

In 1970 gaf de overheid in Bangladesh mensen in de dorpen een radio. 

Tegenwoordig worden in Bangladesh schuilplaatsen voor stormen gebouwd.

  Huiswerk bij dit blok

M: Mens en natuur blok 1 Wonen op gevaarlijke plekken

leerwerkboek blz. 8 t/m 23

m. online opdr.1, 2 (2a niet), 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18