2K H7.4 Infrarood en ultraviolet

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Fijn dat je er bent!

NS1 Natuurkunde

Vorige les

Paragraaf 3 Licht en kleur
Wit zonlicht bestaat uit alle kleuren van de regenboog.
Zo'n reeks kleuren wordt een spectrum genoemd.
Met een zakspectroscoop kun je de samenstelling van licht onderzoeken. De meeste lampen geven licht dat uit verschillende kleuren bestaat. Je ziet dan alleen de mengkleur.
De kleuren die zie je ziet ontstaan doordat een deel van het licht wordt teruggekaatst. De rest van het licht wordt geabsorbeerd.

De spiegelwet

• De normaal is een lijn loodrecht op de spiegel.
• Hoek tussen de invallende lichtstraal en de normaal = hoek van inval .
• Hoek van inval = hoek van terugkaatsing

Wat we gaan doen deze les

• Lesdoel
  
• Voorkennis
  
• Uitleg nieuwe leerstof
  
• Controleren
  
• Samen oefenen
  
• Instructie opgaven
  
• Les samenvatten
  
• Volgende les
  

H8 Licht

Paragraaf 4

Infrarood en ultraviolet

Lesdoel

• Je kunt benoemen waar infrarode en ultraviolette straling zich in het spectrum bevinden.
  
• Je kunt toepassingen geven van infrarode en ultraviolette straling.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevaren zijn van uv-straling.
  
• Je kunt enkele toepassingen geven van uv-lampen.

Voorkennis

Waar vind je infrarood / ultraviolet in het lichtspectrum?

Waar ken je infrarood / ultraviolet van?

Infrarood

• Alle voorwerpen om je heen, maar ook mensen en dieren, zenden infrarode straling (ir) uit.
• Warmtelampen zenden, behalve een beetje rood licht, vooral veel infrarode straling uit.

Infrarode straling

• In het spectrum van een ir-lamp vind je infrarode straling naast het rood.
• De temperatuur is daar ook hoger.
• 'Infrarood' betekent letterlijk 'vóór het rood'

Toepassing infrarode straling

• Afstandsbediening tv
• De straling wordt gebruikt om signalen te sturen.
• Een infraroodsensor reageert op ir-straling in de omgeving.

Ultraviolette straling

• De zon straalt behalve licht ook ultraviolette straling (uv) uit.
• Je huid reageert door extra kleurstof aan te maken.
• Je gebruinde huid heeft een beschermende werking. Daardoor kun je langer in de zon blijven.
• Te veel uv veroorzaakt zonnebrand + kans op huidkanker

Ultraviolette straling

• Hoog in de atmosfeer bevind zich het gas ozon. Dit houdt de meest schadelijke uv-straling tegen.
• Doordat lucht vervuild is, ontstaan er gaten in de ozonlaag.
• Hierdoor kan de uv-straling gemakkelijker de aarde bereiken en lopen mensen eerder een te hoge dosis op.

Uv-lampen

• Behalve ultraviolette straling geven deze lampen ook een beetje violet licht.
• In het spectrum vind je uv-straling naast violet.
  
• Dat kun je aantonen met een fluorescerende stof.

Instructie opgaven

Wat?                    Opgaven 

Hoe?                    Zelfstandig/alleen

Hulp?                  Boek

Tijd?                     Einde van de les / volgende les af

Uitkomst?         Antwoorden in je schrift

Klaar?                 

Stil

Docent

Overleg

De teruggekaatste lichtstraal tekenen

figuur 13 blz 250

Les samenvatten

• Infrarode straling: straling die je kunt voelen als warmte.
• Warmtelamp: lamp die voornamelijk veel infrarode straling uitzendt.
• Infraroodsensor: instrument dat infrarode straling kan waarnemen.
• Ultraviolette straling: schadelijke straling die in zonlicht voorkomt. Van teveel uv-straling kun je huidkanker krijgen.
• Ozon: gas in de atmosfeer dat het grootste gedeelte van de uv-straling absorbeert.
• UV-lamp: lamp die vooral ultraviolette straling uitzendt.
• Fluorescerend: een fluorescerend voorwerp gaat licht geven als er ultraviolette straling op valt.

Volgende les

H7 Paragraaf 4

extra uitleg en opgaven

H7 Herhalen