§2 Socialisatie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

§2 Socialisatie

Boek: 2.1 en 2.2

Planning

• Uitleg aangeboren en aangeleerd gedrag
• Uitleg socialisatie
• Begrippenposter socialisatie
• Werken aan taakwijzer 

Aangeboren of aangeleerd?

Aangeboren kenmerken

Bijvoorbeeld:

• Talent

• Verlegenheid

• ADHD

Aangeleerde kenmerken

Bijvoorbeeld:

• Je eet met mes en vork.

• Je komt op tijd in de les.

• Je hebt respect voor anderen

Eigenschappen zijn aangeboren of aangeleerd.
Je ... is vooral aangeleerd.

Welk woord of welke woorden kun je hier invullen?

1. muzieksmaak
2. technisch inzicht
3. taalgevoel
4. voetbaltalent

Voor veel Nederlanders is het moeilijk om Chinees te leren spreken, omdat:

1. taal een aangeboren eigenschap is.
2. Chinees veel moeilijker is dan bijvoorbeeld Japans of Arabisch.
3. zij niet opgevoed zijn met de Chinese taal.
4. je een taal vooral onbewust aanleert.

Welk gedrag van de mens is aangeboren?

1. Mensen durven niet naakt over straat te lopen, ook al is het heel erg warm.
2. Een baby huilt, want hij heeft een vieze luier.
3. Een meisje huilt, omdat ze niet met de jongens mee mag voetballen
4. Een jongen krijgt tranen in zijn ogen als hij hoort dat hij een onvoldoende heeft.

Socialisatie

• Het bewust of onbewust aanleren van normen, waarden en gewoonten die bij jouw groep of samenleving horen heet socialisatie
  

• Hierin zit het woord sociaal wat te maken heeft met hoe mensen met elkaar omgaan

Waar vindt socialisatie plaats?

• In het gezin.
• Op school.
• Door je vrienden.
• Op sportclubs.
• Op je werk.
• Door je geloof.
• Door media.
• Door de overheid.
  

Socialisatie betekent dat mensen:

1. kenmerken van een groep aanleren.
2. allemaal dezelfde normen en waarden aanleren
3. verschillende culturen leren kennen.
4. alle aangeboren eigenschappen afleren.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Socialisatie is het aanleren van kenmerken als waarden, normen en gewoonten.
2. Socialisatie gaat bewust en onbewust.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist

Vanaf welke leeftijd begint socialisatie?

1. Vanaf 18 jaar, want dan ben je meerderjarig.
2. Vanaf vier jaar, want dan ga je naar school.
3. Vanaf de geboorte.
4. Vanaf het moment dat een kind kan praten en anderen verstaat.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Door socialisatie leer je welk gedrag anderen van jou verwachten.
2. Socialisatie en cultuur staan los van elkaar.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist

Veel organisaties hebben invloed op iemands waarden, normen en gedrag.

Welke is het belangrijkst voor kleine kinderen?

1. Het gezin
2. De media
3. Het geloof
4. School

Begrippenposter socialisatie maken.

Klaar? Werk dan verder aan je taakwijzer.

Op welke manier vindt socialisatie plaats? (dus: op welke manieren leren we waarden en normen aan?)

• Via informatie: bv. hoe bak ik een ei?
  
• Via imitatie: onbewust iemand nadoen. Bv. scheldwoord overnemen.
  
• Via ervaringen: Bv. als je ooit je portemonnee bent verloren, zal je voortaan beter opletten.
  
• Via experimenteren: Bv. als je voor het eerst een tosti bakt en hij brandt aan, weet je dat je dat de volgende keer anders moet doen. 
  

Sociale controle

Als wij waarden en normen aangeleerd krijgen, vindt er sociale controle plaats: mensen letten erop of jij je wel houdt aan deze waarden en normen.

Bij sociale controle maken we gebruik van sancties: het belonen of straffen als je je niet (of juist wel) aan de waarden en normen houdt.

• Bv. boete als je te hard rijdt = straf 
• Bv. voldoende voor je toets als je goed geleerd hebt = beloning 
  

Internalisatie

Als je je waarden en normen maar lang genoeg volhoudt, ontstaat er internalisatie: het automatisch uitvoeren van de aangeleerde waarden en normen.

Bv. handen wassen na het plassen, tandenpoetsen, etc.

Rolgedrag

Door socialisatie ontwikkelen we ook rolgedrag: gedrag dat je van iemand in een bepaalde situatie verwacht. 

• Bv. een verkoopster hoort vriendelijk te zijn. 

We hebben allemaal verschillende rollen. 

• Bv. je bent docent, maar ook vader, broer, lid van een vereniging, klant in een winkel, etc.  
  

Rolbevestigend/ Roldoorbrekend

Op het moment dat je een rol aanneemt die iedereen van je verwacht heet dat rolbevestigend. 

• Bv. van een conciërge die je aanspreekt als je rommel maakt
  

Als je juist een rol aanneemt die niemand van je verwacht heet dat roldoorbrekend: 

• Bv. een trainer die liedjes gaat zingen met zijn groep
  

Bij sociale controle:

1. letten mensen op hoe jij je gedraagt.
2. controleren mensen elkaars waarden.
3. verdedigt iedereen zijn belangen.
4. gaat het vooral om het afleren van aangeboren eigenschappen.

Een ander woord voor beloning en straf is …

Welk woord is weggelaten?

1. aangeleerd
2. eigenschap
3. sanctie
4. imitatie

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Boodschappen doen voor je buren is een positieve sanctie.
2. Sancties hebben te maken met sociale controle.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Als normen en waarden een vanzelfsprekend gedeelte van je gedrag zijn geworden, is er sprake van:

1. een sanctie.
2. sociale controle.
3. imitatie
4. internalisatie

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Als internalisatie heeft plaatsgevonden, is de socialisatie gelukt.
2. Als normen en waarden geïnternaliseerd zijn, ben je volwassen.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Als een kind een ander kind nadoet, is er sprake van experimenteren.
2. Op de kleuterschool leren kinderen vooral door ervaringen nieuwe dingen.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.

Je identiteit is een combinatie van je ervaringen en je ...

Welk woord is of welke woorden zijn weggelaten?

1. aangeboren eigenschappen.
2. sociale controle.
3. aangeleerde eigenschappen.
4. kennis

Zijn de uitspraken juist of onjuist?

1. Met identiteit bedoelen we dat de internalisatie is afgerond.
2. Iemand zegt: “Ik ben gelovig.” Hij spreekt dan over zijn internalisatie.

1. 1 is juist, 2 is onjuist.
2. 1 is onjuist, 2 is juist.
3. 1 en 2 zijn beide juist.
4. 1 en 2 zijn beide onjuist.