3GR week 14

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3GR week 13

wo 4e uur 

1. Toetsweek? Inhalen? 

2. Vooruitblik periode 3 

3. Jason en Medea-lezen 

wo 8e uur 

4. De verleden tijd in het Grieks 

2. Periode 3 

SO (20x)

PO (10x)

PW (30x)

3. Jason en Medea 

Jason en Mede(i)a

Jason: Iolkos

Medea: Colchis

Jason en Mede(i)a

(broer Circe)

Jason en Mede(i)a

Pelias grijpt macht

Opdracht Gulden vlies (Colchis)

Expeditie Argonauten (50)

Hulp Medea 

Moord Absyrtus 

Jason en Mede(i)a

Pelias grijpt macht

Opdracht Gulden vlies (Colchis)

Expeditie Argonauten (50)

Hulp Medea 

Moord Absyrtus 

Jason en Mede(i)a

Pelias grijpt macht

Opdracht Gulden vlies (Colchis)

Expeditie Argonauten (50)

Hulp Medea 

Moord Absyrtus 

Jason met vlies naar Iolkos

4. Verleden tijd in het Grieks 

Lesdoelen: 

Je kunt het verschil tussen imperfectum en aoristus uitleggen. 

Je kunt imperfectumvormen herkennen en vertalen. 

Je kunt de thematische aoristus herkennen en vertalen. 

Verleden tijd in het Grieks? 

1. Vorming: ε- vóór werkwoordsstam= augment (augeo=vergroten of verlengen)
2. Onderscheid tussen imperfectum en aoristus 
   -imperfectum gemaakt met praessensstam
   -aoristus heeft een eigen stam! 

Imperfectum 

• Handelingen die voortduren, handelingen die herhaaldelijk plaatsvinden, handelingen die gewoonten aanduiden
• Handelingen waarvan het einde niet wordt uitgedrukt
• Vorming: 
  -augment
  -praesensstam
  - uitgang 

Voorbeeld imperfectum υ-stam

ENK

• 1e ἔ-λυ-ον ik maakte los 
• 2e ἔ-λυ-ες jij maakte los 
• 3e ἔ-λυ-ε(ν) hzhe maakte los 

MV

• 1e ἐ-λύ-ομεν wij maakten los 
• 2e ἐ-λύ-ετε jullie maakten los 
• 3e ἔ-λυ-ον zij maakten los (!)

Voorbeeld imperfectum ε-stam

• ἐ-ποί-ουν                 ik deed 
• ἐ-ποί-εις                    jij deed 
• ἐ-ποί-ει                      hzhe deed 
• ἐ-ποι-οῦμεν              wij deden 
• ἐ-ποι-εῖτε                  jullie deden 
• ἐ-ποί-ουν                   zij deden (!)

Voorbeeld imperfectum α-stam

• ἐ-γέλ-ων       ik lachte 
• ἐ-γέλ-ας        jij lachte 
• ἐ-γέλ-α          hzhe lachte 
• ἐ-γελ-ῶμεν   wij lachten 
• ἐ-γελ-ᾶτε       jullie lachten 
• ἐ-γέλ-ων        zij lachten (!)

Aoristus

• afzonderlijke handelingen die afgerond zijn
• handelingen die een situatie veranderen of beëindigen 
• heeft een eigen stam, vaak korter dan praesensstam, apart leren
• Vorming van thematische aoristus (want themavocaal ε/ο in uitgang):
  -augment
  -aoristusstam 
  -uitgangen (hetzelfde als imperfectum λυω)

Aoristusstammen (p.24+woordenlijst!)

• λέγ-ω              εἶπ-ον                 zeggen 
• ὁρά-ω             εἶδ-ον (< ἰδ-)     zien 
• ἀφ-αιρέ-ω     ἀφ-εῖλ-ον          afpakken, wegnemen 
• λαμβάν-ω      ἔ-λαβ-ον            pakken, nemen 
• πάσχ-ω           ἔ-παθ-ον             lijden, ervaren
• πίπτ-ω             ἔ-πεσ-ον             vallen 
• εὑρίσκ-ω       ηὗρ-ον (< εὑρ-)  vinden, ontdekken, aantreffen 

Voorbeeld aoristus 

• ἔ-λαβ-ον   ik pakte, ik heb gepakt 
• ἔ-λαβ-ες    jij pakte, jij hebt gepakt 
• ἔ-λαβ-ε
• ἐ-λάβ-ομεν
• ἐ-λάβ-ετε
• ἔ-λαβ-ον
• NB: in bijzin vertalen met 'had gepakt'

Verschil impf en aor

• ἡμεῖς μὲν ἐμένομεν, wíj bleven ->imperfectum 
• ὑμεῖς δὲ ἐφύγετε maar júllie sloegen op de vlucht  ->aoristus
• ὁ λέων θηρία ἔλαμβανεν de leeuw greep (gewoonlijk) wilde dieren -> imperfectum
• ἐγὼ ἔλαβον τὸν λέοντα ik greep de leeuw (eenmalig)
  ->aoristus

 Verleden tijd in het Grieks 

Lesdoelen: 

Je kunt het verschil tussen imperfectum en aoristus uitleggen. 

Je kunt imperfectumvormen herkennen en vertalen. 

Je kunt de thematische aoristus herkennen en vertalen. 

Oefenen!

Scan tekst 11A op imperfectum- en aoristusvormen 

Taaloefeningen maken 

Reflectie

Lesdoelen: 

Je kunt het verschil tussen imperfectum en aoristus uitleggen. 

Je kunt imperfectumvormen herkennen en vertalen. 

Je kunt de thematische aoristus herkennen en vertalen.