Cursus Taal - §5 Rijm

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

WELKOM BIJ NEDERLANDS!

Klaarleggen:

Boek, schrift, pen, iPad

• Je leert wat de begrippen 'rijm, eindrijm, beginrijm, alliteratie, klinkerrijm en assonantie' betekenen.

Lesdoelen

Er volgen nu wat herhalingsvragen

Wat is een voordeel van het schriftsysteem met karakters?

Wat zie je hier?

1. het Chinees
2. hiërogliefen
3. spijkerschrift

Wat zie je hier?

1. het Chinees
2. hiërogliefen
3. spijkerschrift

Er waren eerder klinkers dan medeklinkers.

1. waar
2. niet waar

Zonder klinkers kun je nog steeds begrijpen wat er staat.

1. Ja, vaak wel.
2. Nee.

Wat is een kalligram?

§5 Rijm

Welk woord hoort er te staan, denk jij?

Tekst 1 - blz. 98-99

De docent Aardrijkskunde klaagt steen en been.

Dat jij mij zo kunt bedonderen

blijft mij verwonderen.

Eindrijm

De Blauwbilgorgel

Ik ben de blauwbilgorgel,

Mijn vader was een porgel,

Mijn moeder was een porulan,

Daar komen vreemde kind'ren van.

        Raban! Raban! Raban!

Ik ben de blauwbilgorgel,

Ik lust alleen maar korgel,

Behalve als de nachtuil krijst,

Dan eet ik iep en rimmelrijst.

        Rabijst! Rabijst! Rabijst!

(...)

C. Buddingh'

Alliteratie (beginrijm)

De medeklinkers rijmen.

Heerlijk Helder Heineken

Rita de Reuzenschildpad

Denk aan Suske en Wiske titels: 

De kale kapper, Twee toffe totems, De gulle gever etc.

Alliteratie is een soort van medeklinkerrijm. Woorden beginnen dan met dezelfde combinatie van medeklinkers.

Alliteratie komt altijd in dezelfde regel voor, dus niet door het hele gedicht heen.

Een bekend voorbeeld van alliteratie is:

Liesje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan.

• 
  

Assonantie (klinkerrijm)

Gaat

Baan

Loopt

Dood

Een ander woord voor assonantie is klinkerrijm. Dit betekent dus dat bij assonantie klinkers (a, e, o, u, i) op elkaar rijmen.

Bij deze vorm van rijm gaat het dan om de manier waarop de woorden worden uitgesproken, dus niet hoe ze worden geschreven.

Maak af: aju, ...

Maak af: 1 april, kikker in je ...

Maak af: boontje komt om zijn ...

Maak af: eigen schuld, dikke ...

Maak af: jammer de ...

• Je leert wat de begrippen 'rijm, eindrijm, beginrijm, alliteratie, klinkerrijm en assonantie' betekenen.

Lesdoelen