les 2 rouw en fases

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Rouw en Fases

leerdoelen

• Terugblik vorige les
• 5 fasen van rouw
  
• hoe wordt rouwen vormgeven
  
• houdingsaspecten bij het begeleiden van mensen met verlies
  
• Het omgaan met familie en mantelzorgers, na overlijden van een dierbare
  
• het omgaan met overlijden van een medebewoner onderscheid tussen revalidatie en somatiek en PG.
  
• En wat is belangrijk bij het organiseren van een herdenkingsbijeenkomst.

..... zorg begint wanneer genezing niet meer mogelijk is.

1. Terminale zorg
2. palliatieve zorg

Palliatieve zorg is gericht op verlengen van het leven.

1. Waar
2. Niet waar

palliatieve zorg 

alle zorg die erop gericht is de patiënt met een levensbedreigende aandoening (en zijn naasten) een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven te geven.

Eén van de doelstellingen van palliatieve zorg is het zorgen voor een comfortabel ziekte-sterfbed

1. Waar
2. Niet waar

Omschrijf kort in je eigen woorden wat rouw is?

Niet alleen bij de dood spreek je van rouwen, wanneer kan dit nog meer zijn?

Definities van rouw

• Rouwen is jouw proces om jezelf aan te passen aan die totaal veranderde situatie. 
  
• Het totaal van gevoelens, gedachten en gedrag dat ontstaat ten gevolge van het permanent missen van iets of iemand dierbaars.
• Een combinatie van emotionele, mentale, lichamelijke, spirituele en gedragsmatige reacties op verlies  

rouw reactie groepen

emotionele (verdriet, angst, agressie, opluchting, tevredenheid)

mentale (verward, gespannen, hopeloos, zelfmoordgevoelens)

lichamelijke (hoofdpijn, slaapproblemen, eet probleem)

spirituele (eenzaamheid, verlies van levenslust, angst voor eigen  dood)

gedrag (zoekgedrag, nerveus gedrag, opgewonden gedrag)

 rouwreactie mede afhankelijk van:

• de relatie met de overledene.
• de leeftijd van de overledene.
• geslacht van de rouwende.
• de vooraf bestaande lichamelijke en geestelijke toestand van de rouwende (zelf ziek zijn, mentale sterkte, etc.)

Symptomen en 4 dimensies

Psychisch domein:​

• Depressie​
  
• Angst​
  
• Delier
• Omgang met ziekte

Sociaal domein:

• Eenzaamheid​
  
• Financiële problemen​ 
  
• Relationele problemen​ 
  
• “Ik ben nog nodig”​
  
• Contact met naasten

Fysiek domein:

• Pijn​
  
• Benauwdheid​/kortademigheid
• Vermagering​
  
• Vermoeidheid​
• Onrust

Verwerkingsdomein:

• Spiritueel lijden​
  
• Zinloosheid​
  
• Doodsangst​
  
• Afhankelijkheid​
  
• “Ik wil niet sterven

anticiperende rouw

Men ziet het einde aankomen en kan zich voorbereiden.

Voordeel; er is tijd om waardig afscheid te nemen, dit kan de gevoelens verlichten.

Nadeel; bij snel overlijden kan het gevoel van in de steek gelaten worden optreden.

benoem een rouw reactie

wat zijn zaken die een rouw reactie mede bepalen?

Belangrijk bij rouw

- Rouw is geen stappenplan 

- Sommige mensen slaan fasen over

- Sommige mensen blijven lang in een fase hangen 

De 5 fasen zijn herkenbaar in elke emotionele reactie op persoonlijke trauma en verandering.

rouw model

Er bestaan verschillende manieren (modellen) die aangeven hoe een rouwproces verloopt. 

Deze modellen kunnen aangeven in welke fase men zit en welke zorg misschien nodig is.

5 fases rouwverwerking

1. Ontkenning

2. Woede

3. Onderhandelen

4. Verdriet en depressie

5. Aanvaarding

Dr. Elisabeth Kübler-Ross (1926 – 2004) 

Elisabeth Kübler-Ross onderscheidde in het rouwproces 5 fasen. Ze beschouwde rouw echter niet als een lineair proces, dat iedereen stap voor stap doorloopt.

Bij iedereen verloopt het rouwproces anders. Sommige mensen slaan fasen over. Anderen blijven lang in één fase hangen of hernemen een eerdere fase. Ook verlieservaringen uit het verleden bepalen mee hoe iemand vandaag omgaat met rouw.

fasen

Zet de fases van Kubler Ross in de juiste volgorde

1

2

3

4

5

Woede

Aanvaarding

Onderhandelen

Ontkenning

Depressie

Modellen

Waar het bij alle modellen op neer komt is een einddoel waarbij het leven doorgaat na het verlies.

Mogelijke interventies vanuit je taak als PB-er bij rouw?

 interventies in het werkveld

• verlies vaststellen en definiëren
• stimulering tot uiting van gevoelens
• begrip tonen
• ondersteuning bij individuele coping strategieën
• uitleg geven over de fase van rouw
• stimulering van spirituele/ culturele/ religieuze uitingen
• bied een luisterend oor aan

Rouw en verlies in verschillende culturen

Rouw reacties zijn niet universeel

Iedere mens/cultuur kijkt anders naar rouw en verlies

- Kennis hebben hierover is belangrijk omdat: 

      je mensen uit verschillende culturen verzorgt

      ieder mens andere rituelen en gebruiken heeft bij dit thema.

To do

neem eens een kijkje op de site:

https://palliaweb.nl/ 

Hier staan ook interessante Webinars op welke je kunt gebruiken voor je CGI kwaliteit en deskundigheid