Zwakke zuren en basen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Zwakke zuren en basen

Complete taak

dit kan je uiteindelijk (héél gaaf als je het nu al kunt!)

Rabarber bevat oxaalzuur. Als je rabarberlimonade drinkt, komt dit in je maag terecht.

Bereken het ionisatiepercentage van oxaalzuur in de maag bij pH = 1,50.

Hulpmiddelen

pak ze er direct bij!

• Binas 49 (zuren en basen)
• Binas 66B (veelgebruikte formules)
• Kenniskaarten (op Classroom):
      * Zuren en Basen (sterk)
      * Zuur-base reacties
      * Zuren en Basen (zwak) en buffers
      * Evenwichten
      * Ionen

Theorie: Sterk vs Zwak

zie Kenniskaart "Zuren en basen (zwak) en buffers"

Sterk: alle HZ deeltjes worden geïoniseerd tot H₃O⁺ en zuurrest-ionen (ionisatiepercentage = 100%) door aflopende reactie

Zwak: (heel) weinig HZ deeltjes worden geïoniseerd tot H₃O⁺ en zuurrest-ionen (ionisatiepercentage < 100%) door evenwichtsreactie

Theorie: Sterk vs Zwak

zie Kenniskaart "Zuren en basen (zwak) en buffers"

Sterk: alle B deeltjes worden geïoniseerd tot OH- en geconjugeerd zuur (ionisatiepercentage = 100%) door aflopende reactie

Zwak: (heel) weinig B deeltjes worden geïoniseerd tot OH^- en geconjugeerd zuur (ionisatiepercentage < 100%) door evenwichtsreactie

zuren staan links            Binas 49          basen staan rechts

hoe lager het zuur in de tabel, 

hoe zwakker

het zuur is

en 

hoe hoger de pH van de oplossing met 

[HZ] = x M

hoe hoger de base in de tabel, 

hoe zwakker

de base is

en 

hoe lager de pH van de oplossing met 

[B] = x M

Sleep de formules naar het juiste hokje.

maak eventueel gebruik van Binas 49

sterk zuur

zwak zuur

sterke base

zwakke base

O^2-

CO₃^2-

HBr

H₃PO₄

H₂S

F^-

H^-

H₂SO₄

Sleep de formules naar het juiste hokje.

alle oplossingen zijn 0,10 M

pH = 1,00

1,00 < pH < 7,00

7,00 < pH < 13,00

pH = 13,00

NaOH

HCl

HNO₂

HCOOH

NH₃

KH

CH₃-NH₂

HNO₃

Rangschik de formules naar toenemende pH

alle oplossingen zijn 0,10 M

laagste pH

iets hogere pH

pH = 7,00

nog hogere pH

hoogste pH

NaCl

HCl

Na₂CO₃

H₂C₂O₄

Na₂O

Berekenen van pH van oplossing van zwak zuur

(is wel een paar minuten werk)

1) Schrijf de reactievergelijking van het evenwicht op.

2) Maak een BOE-schema en vul deze in.

3) Stel de evenwichtsvoorwaarde op en vul deze in.

4) Los de kwadratische vergelijking op voor x via abc-formule (wiskunde!)

Bereken de pH van een oplossing van 0,20 M van het extreem giftige blauwzuur (= HCN). Geef je antwoord in twee decimalen.

Berekenen van pH van oplossing van zwakke base

(is wel een paar minuten werk)

1) Schrijf de reactievergelijking van het evenwicht op.

2) Maak een BOE-schema en vul deze in.

3) Stel de evenwichtsvoorwaarde op en vul deze in.

4) Los de kwadratische vergelijking op voor x via abc-formule (wiskunde!)

Let op: dit wijkt af van zwakke zuren!

Bereken de pH van een oplossing van 0,50 M van het goed oplosbare zout kaliumfluoride (= KF).
Geef je antwoord in twee decimalen.

Berekenen van ionisatiepercentage

(is slechts één klein stapje verder)

1) Schrijf de reactievergelijking van het evenwicht op.

2) Maak een BOE-schema en vul deze in.

3) Stel de evenwichtsvoorwaarde op en vul deze in.

4) Los de kwadratische vergelijking op voor x via abc-formule (wiskunde!)

5) Vul met de nu bekende waarden bovenstaande formules in en bereken ionisatie%.

Bereken het ionisatiepercentage van ethaanzuur
(= CH3COOH) wanneer de oplossing een pH heeft van 2,80. Geef je antwoord in één decimaal.

Oefening baart kunst

het wordt steeds makkelijker naarmate je meer hebt geoefend

Oefen met de opgaven uit paragraaf 13.1 en 13.2 en de weektaak.

Houd de kenniskaarten en Binas bij de hand tijdens het oefenen.

Soms wordt gevraagd Kz of Kb te berekenen bij gegeven pH of ionisatiegraad. Het betreft dan een zelfde soort berekening als in deze LessonUp, maar dan omgekeerd. Laat je daardoor niet van de wijs brengen, je kunt dit!

Veel succes met oefenen!