4W3 De zintuigen

De zintuigen

1 / 36

Slide 1: Slide

AFPMBOStudiejaar 1

This lesson contains 36 slides, with text slides and 4 videos.

Lesson duration is: 120 min

Items in this lesson

De zintuigen

Slide 1 - Slide

Na deze les...

1 Leg je uit op welke prikkel het zintuigorgaan reageert en hoe de prikkel wordt omgezet in een impuls; voor het oog

2 Vertel je hoe de pupilreflex tot stand komt

Slide 2 - Slide

6.7 De ogen

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Video

6.7 De ogen

De ogen liggen goed beschermd in de oogkassen...

een oogkas bestaat uit verschillende schedelbotten (voorhoofdsbeen, jukbeen en bovenkaakbeen)

oogkas

Slide 5 - Slide

6.7 De ogen
uitwendige bouw van de ogen

Om het oog liggen...

wenkbrauwen en wimpers, die vocht tegenhouden en zorgen voor mimiek
een traanklier dat zorgt dat het oog vochtig, schoon blijft. De traanbuis voert het vocht af naar de neusholte.

wenkbrouw

wimpers

traanklier

traanbuis

Slide 6 - Slide

6.7 De ogen
uitwendige bouw van de ogen

Het oog kan bewegen doordat oogspieren vastzitten aan de schedelbasis...

het brein zorgt ervoor dat beide ogen dezelfde beweging maken.

Slide 7 - Slide

6.7 De ogen
uitwendige bouw van de ogen

Bloedvoorziening...

het netvlies (binnenkant) krijgt bloed van de netvliesslagader
de rest van het oog krijgt bloed van slagaders van het vaatvlies
het hoornvlies haalt zuurstof uit de lucht

Slide 8 - Slide

6.7 De ogen
uitwendige bouw van de ogen

Het oog is een orgaan dat licht opvangt om dit als impuls door te geven aan de hersenen. Het grootste deel van het oog ligt in de oogkas.

Slide 9 - Slide

6.7 De ogen
uitwendige bouw van de ogen

Aan de voorkant is te zien...

het hoornvlies (cornea) beschermt het oog
het regenboogvlies (iris) bepaalt met spiertjes hoeveel licht in de oog komt
de pupil is de opening van de iris, waar het licht in het oog valt

regenboogvlies

hoornvlies

pupil

Slide 10 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

De wand bestaat uit drie lagen...

het harde oogvlies (sclera) is de witte en harde buitenlaag, het beschermt de oogbol
aan de voorkant gaat het harde oogvlies (oogwit) over in het hoornvlies (doorzichtig), zodat het licht het oog in kan

harde oogvlies

Slide 11 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

De wand bestaat uit drie lagen...

het vaatvlies (choroidea) is rijk aan bloedvaten en zorgt voor aan- en afvoer van stoffen
aan de voorkant gaat het vaatvlies over in het regenboogvlies

vaatvlies

Slide 12 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

De wand bestaat uit drie lagen...

het netvlies (retina) is de binnenste laag, hier liggen de oogzintuigen (kegels en staafjes)

netvlies

Slide 13 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

op een centraal punt achterin het oog wordt de meeste kleur gezien, dat heet de gele vlek (macula)
hier lopen geen bloedvaatjes

gele vlek

Slide 14 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

in het midden van de gele vlek is het wat ingedeukt, het centrale groefje (fovea)
hiermee worden de meeste details gezien

het centrale groefje

Slide 15 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

waar het netvlies het oog verlaat, wordt de blinde vlek (papil) genoemd (want daar zijn geen zintuigcellen)
de oogzenuw gaat naar de hersenen toe

blinde vlek

oogzenuw

Slide 16 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

De ooglens is een kristalhelder en afgeplat bolletje, waardoor het licht valt

het bestaat uit glasachtige dekcellen
de lens kan boller of platter gemaakt worden door het straalvormig lichaam (corpus ciliare)

straalvormig

lichaam

lens

Slide 17 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

dit straalvormig lichaam bestaat uit lensspiertjes en lensbandjes
de lens wordt hierdoor vastgehouden
cellen van het straalvormig lichaam maken het vocht van de voorste en achterste oogkamer

lensspiertjes

lensbandjes

lens

Slide 18 - Slide

6.7 De ogen
de inwendige bouw van het oog

het glasachtig lichaam bevat glasvocht, dit bestaat uit water en eiwit (hyaluronzuur, dit kan veel water vasthouden)
met het glasachtig lichaam houdt het oog zijn vorm en kan het licht op het netvlies komen

glasachtig lichaam

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

6.7 De ogen
de werking van het oog

In het netvlies zitten de zintuigorganen, gevoelig voor licht...

staafje
kegeltje

Slide 21 - Slide

6.7 De ogen
de werking van het oog

Een staafje is bedoeld om scherpte en grijstinten mee te zien...

ze zijn op het netvlies te vinden, maar niet in de gele vlek
meerdere staafjes zijn met een zenuw verbonden
wanneer licht op het staafje valt, wordt een eiwit omgezet. Dit zorgt voor een stroompje

staafje

Slide 22 - Slide

6.7 De ogen
de werking van het oog

Een kegeltje is bedoeld om kleur mee te zien...

ze zijn op het netvlies te vinden, maar vooral in de gele vlek.
elk kegeltje is met één zenuw verbonden
wanneer licht op het kegeltje valt, wordt een eiwit omgezet. Dit zorgt voor een stroompje

kegeltje

Slide 23 - Slide

6.7 De ogen
de werking van het oog

1 het licht valt op het pigment van het netvlies, dat als reflector dient
2 de staafjes en kegeltjes ontvangen het weerkaatste licht en zetten het om in een impuls

netvlies (pigmentlaagje)

zintuigorganen
staafjes en kegeltjes

Slide 24 - Slide

6.7 De ogen
de werking van het oog

3 de impuls gaat nu door een speciale zenuwcel (knoopcel), deze regelt de pupilgrootte en hoeveelheid slaaphormoon (melatonine) op basis van hoeveel licht hier doorheen gaat

4 de impuls gaat via de oogzenuw naar de hersenen

knoopcel

oogzenuw