HM21 Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Leerdoel

- je kunt bepalen of je woorden los of aan elkaar moet schrijven. 

Wat is een samenstelling?

Aan elkaar of los?

Samenstellingen worden in het Nederlands aan elkaar geschreven. 

Aan elkaar

- samenstellingen van drie woorden of minder: tuinman, zonnebril, bruinebonensoep;

- woorden die gemaakt zijn van er, hier, daar of waar plus een voorzetsel: hierom, erachter, daarheen;

- getallen met honderd en duizend: vijfhonderd, zestienduizend;

- veel samengestelde werkwoorden: autorijden, goedkeuren, koffiedrinken, losmaken, pianospelen, maar: koffie schenken, gitaar spelen;

veel samengestelde bijvoeglijke naamwoorden met een deelwoord als tweede deel: veeleisend, dichtbevolkt, stomverbaasd.

Een samenstelling

1. is een woord gemaakt van meerdere losse woorden
2. zijn losse woorden, die eerst aan elkaar vast zaten
3. is een gezin dat bestaat uit ouders met kinderen uit een eerdere relatie
4. leer je bij wiskunde

Wat is een samenstelling?

1. dierentuin
2. waterfles
3. computer
4. schermpjes

Wat is geen samenstelling?

1. jongensboek
2. stadsschouwburg
3. gewitte
4. apetrots

Spelling pv en voltooid deelwoord

Opdracht

Zoek in de zinnen de werkwoorden en schrijf erachter  of het een persoonsvorm (pv) of voltooid deelwoord (vd) is.

Drie stappen:

1.  pv in tegenwoordige tijd
2. pv in verleden tijd
3. geen pv, maar voltooid deelwoord of onvoltooid deelwoord of infinitief

Op de snelweg is een ongeluk gebeurd.

• gebeurd = voltooid deelwoord. (pv = is)
• voltooid deelwoord = verlengproef. (Bij twijfel: 't sexy fokschaap)
• verlengproef = gebeurde. (En niet gebeurte)
• gebeurd

Het voltooid deelwoord

Als een voltooid deelwoord in een zin zit, dan staat er altijd een vorm van hebben, zijn of worden in de zin. Deze zijn in de zin dan de persoonsvorm (PV). Het voltooid deelwoord komt daar ergens achter. 

Instructie 

Opdracht 1, 2 en 3 Spelling p. 184 maken jullie komend kwartier. Ik wil het daarna in jullie schrift zien! 

De opdrachten Spelling p. 186 1, 2, 3, en 4 maken jullie thuis!