§2.4 Milieuproblemen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

§2.4 Milieuproblemen

Nederland als industriële samenleving

Leerdoelen

Wat weet je nog?

Klassikale uitleg

Maken opdrachten

Planning

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Het milieu onder druk

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen welke gevolgen industrialisatie had voor de natuur, het klimaat en de leefomgeving van mensen

Begrippen:

• milieu
  
• klimaatverandering

B

Bescherming van natuur en milieu

Leerdoel:

• Je kunt het ontstaan van milieuorganisaties beschrijven

C

De reactie van de politiek

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat politici hebben gedaan om milieuproblemen op te lossen

Begrippen:

• milieubeleid
• duurzaamheid

Juist

Onjuist

Na de Tweede Wereldoorlog werd de sociale zekerheid langzaam afgebouwd.

De overheid maakte afspraken met vakbonden over het laag houden van de lonen.

Dankzij de Marshallhulp, die Nederland vanaf 1947 ontving van Duitsland, kon de economie weer worden opgebouwd.

Na de Tweede Wereldoorlog waren mensen positief en wilden ze werken aan een veiliger Nederland.

Dankzij de hoge lonen kwam er meer welvaart in Nederland.

Periode van wederopbouw

Periode na de wederopbouw

Consumptiemaatschappij

Hard werken

lage lonen

stijgende lonen

periode na 1960

periode tussen 1945 en 1960

1951

1957

1992

EGKS

EU

EEG

Wat is globalisering?

1. dat de welvaart stijgt
2. proces dat gebieden op aarde meer verbonden raken
3. dat mensen meer inkomsten krijgen.
4. De welzijnsgraad gaat omhoog

Waardoor wordt het milieu aangetast?

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Het milieu onder druk

Vanaf late middeleeuwen verandering van landschap

• bossen verdwijnen en worden landbouwgrond
• Dijken moesten overstromingen stoppen

Vanaf de komst fabrieken milieu aangetast:

• milieuvervuiling
• bevolkingsgroei
• toename welvaart
• Uitstoot broeikasgassen

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen welke gevolgen industrialisatie had voor de natuur, het klimaat en de leefomgeving van mensen

Begrippen:

• milieu
  
• klimaatverandering

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Het milieu onder druk

Milieuvervuiling

• industrie en verkeer stoten fijnstof uit
• fabrieken loosden afval in rivieren, sloten en zeeën
• boeren vervuilden bodem met kunstmest en landbouwgif

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Het milieu onder druk

Milieuvervuiling

• industrie en verkeer stoten fijnstof uit
• fabrieken loosden afval in rivieren, sloten en zeeën
• boeren vervuilden bodem met kunstmest en landbouwgif

Bevolkingsgroei

• 1800: 1 miljard; 2020 8 miljard
• Hierdoor meer voedsel en producten nodig
• Veel natuur moet plaats maken voor landbouwgrond, wegen, huizen, bedrijven.

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Nederland opbouwen

Milieuvervuiling

• industrie en verkeer stoten fijnstof uit
• fabrieken loosden afval in rivieren, sloten en zeeën
• boeren vervuilden bodem met kunstmest en landbouwgif

Bevolkingsgroei

• 1800: 1 miljard; 2020 8 miljard
• Hierdoor meer voedsel en producten nodig
• Veel natuur moet plaats maken voor landbouwgrond, wegen, huizen, bedrijven.

Toename welvaart

• Mensen konden meer spullen kopen
• Hiervoor veel grondstoffen nodig

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

A

Nederland opbouwen

Milieuvervuiling

• industrie en verkeer stoten fijnstof uit
• fabrieken loosden afval in rivieren, sloten en zeeën
• boeren vervuilden bodem met kunstmest en landbouwgif

Bevolkingsgroei

• 1800: 1 miljard; 2020 8 miljard
• Hierdoor meer voedsel en producten nodig
• Veel natuur moet plaats maken voor landbouwgrond, wegen, huizen, bedrijven.

Toename welvaart

• Mensen konden meer spullen kopen
• Hiervoor veel grondstoffen nodig

Uitstoot broeikasgassen

• Door verbranding steenkool of benzine
• Gevolg: klimaatverandering

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

B

Bescherming van natuur en milieu

1900: burgers komen in actie om de natuur te beschermen

• Amsterdam wilde afval lozen in Naardermeer
• Natuurliefhebbers kwamen in protest
• Gevolg: oprichting Natuurmonumenten
• Zij komen voor 155.000 gulden het Naardermeer

Leerdoel:

• Je kunt het ontstaan van milieuorganisaties beschrijven

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

B

Bescherming van natuur en milieu

1960: Wetenschap gaat zich ermee bemoeien

• Nadelige gevolgen van landbouwgif
• Artsen waarschuwen voor ongezonde leefomgeving

1972: Rapport Club van Rome

Waarschuwing:

• Einde economische groei door uitputting natuur 
  ⇛ aardolie
  ⇛ hardhout
  ⇛ vis 
• Door groeiende productie raakt milieu erg vervuild
  ⇛ grote delen aarde worden onleefbaar

• geleerden
• politici
• eigenaren grote bedrijven

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

B

Bescherming van natuur en milieu

Initiatieven burgers

• Milieudefensie
  ⇛ voert actie om milieu te beschermen
  ⇛ maakt overheid duidelijk dat er actie ondernomen moet worden
•  Greenpeace
  ⇛ Landen moeten samenwerken
  

Wat doet Nederland om
het milieu beter te maken? 

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

1970

Eerste milieubeleid Nederland

• Niet zomaar afval lozen door fabrieken
• Vervuilde lucht uitstoten

1983

Grondwet: Recht op gezonde leefomgeving

Maar ook:

• Crisis in de jaren 80
• Economie moet groeien
• Ten kosten van het milieu

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat politici hebben gedaan om milieuproblemen op te lossen

Begrippen:

• milieubeleid
• duurzaamheid

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

Pas na 1990 meer aandacht voor klimaatverandering

• An inconvenient truth
  ⇛ De aarde warmt op
  ⇛ De zeespiegel stijgt  

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

Pas na 1990 meer aandacht voor klimaatverandering

• An inconvenient truth
  ⇛ De aarde warmt op
  ⇛ De zeespiegel stijgt  

1997

Landen maken afspraken

• Uitstoot broeikasgassen verminderen

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

Pas na 1990 meer aandacht voor klimaatverandering

• An inconvenient truth
  ⇛ De aarde warmt op
  ⇛ De zeespiegel stijgt  

1997

Landen maken afspraken

• Uitstoot broeikasgassen verminderen

Parijs 2015

• 200 landen spreken af: aarde maximaal 2 graden opwarmen

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

Pas na 1990 meer aandacht voor klimaatverandering

• An inconvenient truth
  ⇛ De aarde warmt op
  ⇛ De zeespiegel stijgt  

1997

Landen maken afspraken

• Uitstoot broeikasgassen verminderen

Parijs 2015

• 200 landen spreken af: aarde maximaal 2 graden opwarmen

Glasgow 2021

• Afbouw steenkoolgebruik
• Afbouw subsidies fossieke brandstoffen

§2.4

Milieuproblemen

BASIS

C

Reactie van de politiek

Duurzaam omgaan met de natuur

• Bomen kappen is nieuwe bomen planten
• Minder grondstoffen gebruiken
• Minder afval produceren
• Meer recyclen
• Minder uitstoot broeikasgassen
• Windmolens, zonnepanelen

Kritiek op duurzaamheid:

• Niet iedereen gelooft dat klimaatverandering wordt veroorzaakt door de mens
• Wie gaat alle maatregelen betalen?
• Angst dat andere landen niet meedoen