Klasse!dagen H1

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Introduction

In deze les gaan leerlingen aan de slag met de film De Boskampi's (Arne Toonen, 2015). Ze bekijken enkele fragmenten uit het begin van de film en gaan daarbij in op verschillende filmtechnieken. Ook lezen ze een fragment uit het eerste hoofdstuk van het boek waarop de film gebaseerd is en vergelijken dit met het begin van de film. Aan het eind van de les vertelt acteur Thor Braun, die de hoofdrol speelt in de film, over de film en zijn acteerwerk en heeft hij een leuke acteeropdracht voor de leerlingen. Na de les van 50 minuten kun je de hele film kijken via SchoolTV: https://schooltv.nl/video/film-in-de-klas-de-boskampis-1/ Lesdoelen: Aan het eind van deze les kunnen de leerlingen: - overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film; - vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film; - vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerawerk, de setting, muziek en acteerwerk. Deze les is gemaakt door het Netwerk Filmeducatie in samenwerking met Cinekid. Opzet en ontwerp: Aaltsje Visser en Sylvain Houben (Netwerk Filmeducatie) Auteur: Aaltsje Visser (Netwerk Filmeducatie) Ondersteuning: Eva van Ravensberg (Cinekid) Eindredactie: Vincent Hodde (Netwerk Filmeducatie)

Instructions

De les is als volgt opgebouwd:

Introductie en openingsscene van de film

Slides 1-2: introductie en leerdoelen (3 min.)
Slides 3-6: fragment 1 en 2 kijken en bespreken (8 min)

Boekfragment lezen en vergelijken met film

Slides 7-10: fragment uit boek en film lezen, kijken en vergelijken (10 min)

Twee fragmenten analyseren  

Slides 11-14: fragment 3 bekijken en bespreken aan de hand van een kijkvraag (8 min.)
Slides 15-18: fragment 4 bekijken en bespreken aan de hand van een kijkvraag (8 min)

Acteur Thor vertelt hoe hij Rik speelde

Slides 19-20: fragment, vraag en opdracht van acteur Thor Braun (10 min.)
Slides 21-23: check en afsluiting (3 min.)

Per slide zijn tips voor (antwoorden op) vragen en een toelichting opgenomen onder 'notities'. 

TIP De les en de toelichtingen per slide kunnen geprint worden door middel van de knop 'Printen' onder de rode knop 'Geef les'.

Benodigdheden:

• Digibord of Beamer + scherm
• Boekfragment

Het boekfragment is als pdf te downloaden via deze pagina (zie rechterkant van de pagina, onder werkbladen).

De gehele film is online te bekijken via de website van Schooltv. Het boek De Boskampi's van Marjon Hoffman is te vinden in de Online Bibliotheek.

Deze les is tot stand gekomen met medewerking van filmfestival Cinekid, een partner van het Netwerk Filmeducatie.

Klasse!dagen H1

Lesdoelen

Aan het einde van deze les ...

... ken ik het verschil tussen plagen, pesten en agressie.

... weet ik wat er met pesten bedoeld wordt.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Hoofdstuk 1

Opdracht 1

Levend 'Wie is het'.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 2

Wat is het verschil tussen plagen en pesten?

Placemat

Groepjes

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Filmpje

https://www.stoppestennu.nl/les-idee-375-film-boskampis-lesmateriaal

Boekfragment

 

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 3

Stoere vader

De vader van Rik

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 3

Stoere vader	De vader van Rik
Sterk	Slap
Tatoeages	Onhandig
Kan mensen redden	Vergeetachtig
Kan tijgers temmen	Kan geen nee zeggen
Goed autorijden	Niet bepaald een casanova

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 3

Antwoorden bespreken.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 4

Voorbeelden van pesten en plagen.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 5

Vormen van pesten.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 6

Ik ben uniek, omdat ...

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Opdracht 6

strip maken bij boekfragment.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Lesdoelen

Aan het einde van deze les ...

... ken ik het verschil tussen plagen, pesten en agressie.

... weet ik wat er met pesten bedoeld wordt.

Lesdoelen

Benoem kort de lesdoelen voor de leerlingen.

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een fragment uit het boek en de film;
• vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film;
• vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Hierna kijken de leerlingen de openingsscène van de film.

Fragment 1 uit De Boskampi's (Arne Toonen, 2015)

Bekijk de openingsscène zien met de leerlingen (1.32-2.56).

Welke eigenschappen heeft een stoere vader volgens Rik? Hoe zie en hoor je deze eigenschappen terug in de film?

Wat ben je door dit fragment te weten gekomen over Rik? Hoe denk je dat hij is? Denk je dat Rik zijn vader een stoere vader is? Waarom denk je dat wel/niet?

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen.

(Mogelijke) antwoorden:

VRAAG 1: een stoere vader is sterk, heeft tatoeages, kan levens redden, tijgers temmen en/of heel goed autorijden. In de openingsscène laat de film Rik zien met verschillende vaders zien die (specifiek) deze eigenschappen hebben: zoals een brandweerman (die levens kan redden) en een autocoureur (die Rik in een raceauto naar school brengt). Onder het fragment staat rockmuziek, die het stoere karakter van de vaders ondersteunt.

VRAAG 2: eigen antwoord. Bijvoorbeeld: ik denk dat Rik een normale jongen is die graag een stoere vader wil hebben. Ik denk dat hij geen stoere vader heeft, want in dit fragment worden alle eigenschappen van een stoere vader (op een onrealistische manier) uitvergroot en zo is zijn vader waarschijnlijk niet echt.

Fragment 2 uit De Boskampi's (Arne Toonen, 2015)

Laat de tweede scène aan de leerlingen zien (2.46-4.14). Vraag de leerlingen om niet alleen goed te kijken, maar ook goed te luisteren (naar de muziek).

Welke verschillen tussen een stoere vader en Riks vader zien en horen we? 

Hoe zie en hoor je deze verschillen terug in de film? Wat voor muziek hoor je en waarom hebben de filmmakers deze muziek gekozen, denk je?

Waar denk je dat deze film over zal gaan? Wat denk je dat er zal gaan gebeuren?

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen.

(Mogelijke) antwoorden:

VRAAG 1: een stoere vader is sterk, heeft tatoeages, kan levens redden, tijgers temmen en/of heel goed autorijden.  Riks vader is slap, onhandig, vergeetachtig, kan geen nee zeggen is bepaald geen Casanova.

VRAAG 2: net als in het fragment over een stoere vader worden de eigenschappen van Riks vader uitvergroot: hij is steeds te zien in een suffe, saaie of onhandige situatie. De rustige en suffe muziek (en de songtekst over iemand die alles netjes volgens de regels doet) versterken zijn sufheid.

Vraag 3: eigen antwoord. Bijvoorbeeld: ik denk dat er in de film iets gebeurt waardoor Riks vader toch stoer wordt.

Lees het fragment uit hoofdstuk 1 voor

Boekfragment

Lees het bijgevoegde fragment uit het boek (hoofdstuk 1) voor.

Wat ben je door dit hoofdstuk te weten gekomen over Rik? Klopt dit met wat je dacht na het eerste fragment?

Welke beelden zie je voor je bij het lezen van het hoofdstuk?

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen.

Mogelijke antwoorden:

VRAAG 1:  Rik wordt gepest, net als zijn vader. Hij heeft een kinderachtige kamer en zijn moeder leeft niet meer.

VRAAG 2: eigen antwoord. Bijvoorbeeld: ik zie zijn kinderachtige kamer voor me met kuikentjesbehang, een paddenstoel als bureaustoel en een luiertafel in plaats van een bureau.

Fragment 3 uit De Boskampi's (Arne Toonen, 2015)

Laat de derde scène aan de leerlingen zien (4.15-5.53).

Welke overeenkomsten heb je gezien tussen het boek en de film?

Welke verschillen heb je gezien tussen het boek en de film?

Waarom denk je dat de filmmakers sommige dingen niet of anders hebben verfilmd dan in het boek staat?

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen.

Mogelijke antwoorden:

VRAAG 1:  net als het boekfragment wordt Rik ook in het filmfragment gepest en vertelt hij over zijn vader, die niks aan het huis heeft veranderd sinds zijn moeder is overleden. Ook eindigen zowel het boek- als het filmfragment met Rik zijn vader die achternagezeten wordt door pesters als hij thuiskomt en Rik die de deur voor hem opendoet.

VRAAG 2: In het filmfragment wordt Rik op het schoolplein gepest, in het boek net als zijn vader onderweg naar huis. Ook wordt in het boek Rik zijn kamer beschreven, terwijl Rik in de film in de woonkamer is en we zijn eigen kamer niet zien.

VRAAG 3: eigen antwoord. Bijvoorbeeld: om de sfeer of de personages duidelijker neer te zetten.

Kijkvraag

Hoe laat de filmmaker zien dat Rik en zijn vader allebei 'losers' zijn?

Kijktip

Let op de omgeving, muziek, kleuren en bewegingen van de camera. 

Vraag en tip bij het fragment

Vertel de leerlingen dat ze nu iets dieper ingaan op het fragment dat ze zojuist hebben bekeken. Lees de kijkvraag en de kijktip voor en bekijk indien gewenst het fragment nogmaals.

Optioneel: Fragment 3 uit De Boskampi's (Arne Toonen, 2015)

Bekijk nogmaals de derde scène, nu met de kijkvraag en de tip in gedachten (4.15-5.53).

Welk effect heeft het camerastandpunt op hoe we naar Rik en naar de pester kijken?

Camerastandpunt

De plaats waar de camera staat en hoe ver of vanaf welke kant die de personages filmt.

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen. Licht daarbij de betekenis toe van camerastandpunt (button rechtsboven) en introduceer de begrippen vogelperspectief en kikvorsperspectief.

Mogelijke antwoorden:

VRAAG: door het camerastandpunt kijken we van bovenaf op Rik neer als hij op de grond op het schoolplein ligt (afbeelding links), dat heet vogelperspectief . Hierdoor lijkt hij extra klein. 

Bij de afbeelding rechts kijken we tegen de pester op. Daarbij nemen we het gezichtspunt/perspectief in van Rik en kijken we vanaf de grond naar hem op, dat heeft kikvorsperspectief, waardoor de pester extra groot lijkt.

Welk effect heeft de setting op hoe de vader van Rik overkomt?

Setting

De plaats of omgeving waar de film zich afspeelt.

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen. Licht daarbij de betekenis toe van setting (button rechtsboven).

Mogelijke antwoorden:

VRAAG: De vader van Rik draagt vaak kleding in dezelfde kleur als de achtergrond of setting. Daardoor valt hij vaak weg tegen de achtergrond en lijkt hij door zijn kleding extra saai (afbeelding links). Daarnaast staat hij vaak tussen dingen in (zoals in de afbeelding rechts) waardoor het lijkt alsof hij opgesloten of klem zit. 

Kijkvraag

In de film ondergaan Rik en zijn vader een paar veranderingen. Welke veranderingen zien we?

Kijktip

Let op de manier waarop de verandering in beeld wordt gebracht (bijv. camerawerk, setting, muziek, kleur etc.)

Vraag en tip bij het fragment

Vertel de leerlingen dat ze nu een fragment gaan kijken dat iets verderop in de film voorkomt. Lees de kijkvraag en de kijktip voor, en bekijk het fragment.

Fragment 4 uit De Boskampi's (Arne Toonen, 2015)

Laat de volgende scène aan de leerlingen zien (21.05-23.38).

Welke verandering zien we in het camerastandpunt? Wat betekent dat voor de manier waarop we naar Rik kijken?

Camerastandpunt

De plaats waar de camera staat en hoe ver of vanaf welke kant die de personages filmt.

Wat voor muziek heb je gehoord bij dit fragment? Waarom zouden de filmmakers deze muziek hebben gekozen, denk je?

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen. Licht daarbij de betekenis toe van camerastandpunt (button rechtsboven).

Mogelijke antwoorden:

VRAAG 1: eerst keken we op Rik neer, maar nu kijken we tegen hem op, net zoals we eerst tegen de pester op keken. Hierdoor lijkt Rik een stuk cooler dan eerst.

VRAAG 2 : als Rik zijn nieuwe outfit aantrekt, horen we stoere rockmuziek en een stem die zingt 'change is gonna come' (er komt verandering aan). De muziek past bij de verandering die Rik ondergaat en bij zijn nieuwe, stoere imago.

Welke verandering zien we in de setting? Wat voor effect heeft dat op hoe de vader van Rik overkomt?

Setting

De plaats of omgeving waar de film zich afspeelt.

Vragen bij het fragment

Bespreek de vragen met de leerlingen. Licht daarbij de betekenis toe van setting (button rechtsboven).

Mogelijke antwoorden:

VRAAG: eerst was de setting vaak saai, grijs en beklemmend. Nu bevindt Rik zijn vader zich in een veel meer kleurrijke en open setting, waardoor hij niet langer 'opgesloten'  en daardoor vrijer lijkt.

Vraag aan leerlingen

Kijk het fragment van Thor met de vraag aan leerlingen over hoe zij de verschillende kanten van Rik zouden acteren, en laat de leerlingen dit uitproberen voor ze naar de volgende slide gaan.

Toelichting van Thor

Thor met zijn toelichting over hoe hij de verschillende kanten van Rik in zijn acteerwerk heeft overgebracht.

Opdracht van Thor

Thor heeft een opdracht voor de leerlingen bedacht. Laat de leerlingen deze opdracht in groepjes om de beurt uitvoeren, zodat iedereen aan de beurt komt.

Check?

Aan het einde van deze les kan ik...

... overeenkomsten en verschillen benoemen tussen een

    fragment uit het boek en de film;

... vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader

    doormaken in de film;

... vertellen hoe deze veranderingen overgebracht worden
    door het camerastandpunt, setting, muziek en acteerwerk.

Check

Laat de leerlingen de leerdoelen zien en vraag ze bij zichzelf na te gaan of ze de lesdoelen hebben behaald. Het is ook een mogelijkheid om leerlingen beurten te geven om te controleren of zij de genoemde doelen kunnen uitleggen.