1.1 Materialen en stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Stoffen

Doel: 

1. Je noemt eigenschappen van stoffen.

2. Je herkent stoffen aan de hand van stofeigenschappen.

3. Je onderscheidt stoffen aan de hand van fasen en faseovergangen.

4. Je ordent stoffen op basis van stofeigenschappen.

Leeractiviteiten

Stoffen ordenen

• Stoffen kun je herkennen aan stofeigenschappen.
• De stofeigenschappen bepalen waarvoor je de stof gebruikt. 
  
• Dit zijn geen stofeigenschappen:
  temperatuur
  volume
  massa
• Waarom niet?

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase (bij kamertemp.)
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water

Geen stofeigenschappen:

• Temperatuur
• Vorm
• Massa
• Volume

wel een stofeigenschap

geen stofeigenschap

kleur

geur

smeltpunt

kookpunt

massa

volume

dichtheid

fase bij kamertemperatuur

temperatuur

oplosbaarheid in water

oplosbaarheid in olie

Dichtheid

Voorbeeldopgave

Stap 1 - formule :

Stap 2 - gegevens:

Stap 3 - invullen:  

Stap 4 - antwoord + eenheid:

 

De massa = 10 g
Het volume = 5 cm3
Wat is de dichtheid?

1. 5 : 10 = 0,5 g/cm3
2. 10 : 5 = 2 g/cm3
3. 5 x 10 = 50 g/cm3

De massa = 15 g
Het volume = 5 cm3
Bereken de dichtheid

1. 75 g/cm3
2. 0,2 cm3
3. 3 g/cm3

De dichtheid = 2,5 g/cm3
Het volume = 4 cm3
Bereken de massa

1. 4 : 2,5 = 1,6 g
2. 2,5 : 4 = 0,625 g
3. 2,5 x 4 = 10 g

Elke stof heeft zijn eigen smeltpunt en kookpunt:

lager dan smeltpunt:

vaste stof

tussen smeltpunt en kookpunt:

vloeistof

hoger dan kookpunt:

gas 

TABEL HOEF JE NIET TE LEREN!

Kook- en smeltpunt

Smeltpunt

• Smeltpunt = de temperatuur waarbij een stof van vaste fase naar vloeibare fase gaat.

• Het smeltpunt van water is 0°C.
  

• Elke stof heeft een eigen smeltpunt, dit is dus ook een stofeigenschap.
  

Smeltpunt

• Wat is het smeltpunt van water?
• Welke faseovergang vindt hier plaats?