Les 3 : Voorbereiding onderzoek samenleving

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

H1 Wat is maatschappijleer?

§1.3 Kernbegrippen bij maatschappijleer

§1.4 Hoe onderzoek je de samenleving?

Kernbegrippen Maatschappijleer

1. Waarden en normen
2. Belangen
3. Macht
4. Sociale ongelijkheid
5. (Sociale cohesie)
   

Waarden en normen

Waarde = uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven.

Normen = (gedrags)regels die bij de waarde past.

(waarden en) normen die iedereen belangrijk vindt zie je terug in:

• geschreven regels
• ongeschreven regels

Opdracht 9 (blz. 9 WB)

Belangen

Belangen = Het voordeel dat je ergens bij hebt.

belangentegenstelling

Opdracht 5 (blz. 8 WB)

Macht

Macht = Het vermogen om het denken of gedrag van anderen te beïnvloeden.

Machtsmiddelen = manieren om anderen te beïnvloeden:

• Functie/beroep
• Kennis en vaardigheden
• Aanzien/status
  
• Overtuigingskracht
• Geld
• Aantal mensen/grote groep
  
• Toegang tot media
  
• Toegang tot invloedrijke mensen of politici
  
• Het gebruik van geweld
  

Opdracht 14 (blz. 11 WB)

Sociale cohesie

Sociale ongelijkheid = niet iedereen heeft dezelfde kansen in Nederland (bv. door inkomensverschillen of discriminatie)

Sociale cohesie = Hoe sterk mensen zich verbonden voelen met elkaar.

Sociale ongelijkheid

Heb je iets voor elkaar over?

Opdracht 12 (blz. 10 WB)

Maatschappelijk probleem

Vier kenmerken maatschappelijk probleem:

1. Veel mensen hebben ermee te maken.
2. Mensen hebben verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing.
3. Het probleem krijgt veel aandacht in de media.
4. De politiek bemoeit zich met het probleem.

Dilemma

Dilemma = een lastige keuze uit twee dingen die allebei voordelen of nadelen kunnen hebben.

Dilemma-spel

Een oplossing voor een maatschappelijk probleem is vaak lastig omdat het een dilemma is.

Maatschappelijk probleem

Vier kenmerken maatschappelijk probleem:

1. Veel mensen hebben ermee te maken.
2. Mensen hebben verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing.
3. Het probleem krijgt veel aandacht in de media.
4. De politiek bemoeit zich met het probleem.

Maatschappelijk probleem onderzoeken

1. Wie en welk belang? >>> Wie zijn er betrokken bij het probleem en wat zijn hun belangen?
   
2. Waardoor en waarom? >>> Waardoor is het probleem ontstaan en waarom?
   
3. Wat doen we eraan? >>> nu en oplossing in de toekomst.
   

Tegengestelde

belangen

Normen en waarden

Dilemma?

Pak je laptop.
Ga naar nos.nl of nu.nl
Schrijf zoveel mogelijk maatschappelijke problemen op die je tegenkomt in het nieuws.