Paragraaf 7.2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

de Vrede van Münster

Leerdoelen

• Je kan een voorbeeld geven van het proces van productie, distributie en consumptie.
  
• Je kan twee nadelen van vrijhandel bedenken.
  
• Je kan een voorbeeld bedenken van het productieproces van grondstof tot eindproduct.
  
• Je kan uitleggen waarom delfstoffen niet oneindig zijn.

Terugblik

• Wat betekent het begrip globalisering?
• Hoe komt het dat de verschillende werelddelen zo verbonden met elkaar zijn?
• Wat was vroeger de snelste route om te handelen tussen Europa en Azië?
• Die route veranderde op een gegeven moment. Hoe werd er toen gehandeld?

Handel

• Door globalisatie werd het makkelijker om te reizen of om spullen te vervoeren.
• Daardoor ontstond er vrijhandel in grote delen van de wereld.
• Vrijhandel:  handel tussen landen zonder belemmeringen.
• Veel spullen die wij consumeren komen niet uit Nederland. Dat is mogelijk door die vrijhandel.
• Consumeren: het gebruiken of verbruiken van goederen of diensten.

Handel

• Hoe wordt de prijs van iets bepaald?
• Door vraag en aanbod!

Handel

• Hoe wordt de prijs van iets bepaald?
  
• Door vraag en aanbod!

Meer vraag + minder aanbod	Prijs gaat omhoog
Minder vraag + meer aanbod	Prijs gaat omlaag

Handel

• Doordat er veel gehandeld wordt is er sprake van concurrentie.
• Concurrentie zorgt voor een soort wedstrijd tussen mensen die hun goederen of diensten aanbieden.
• Om hun concurrenten te slim af te zijn proberen ze een zo hoog mogelijke kwaliteit te bereiken of hun product zo goedkoop mogelijk te houden.

Handel

• Om je product zo goedkoop en goed mogelijk te maken gaan mensen zich specialiseren.
• Dat betekent dat je je op één vakgebied gaat focussen.
• Voorbeeld: volkswagen maakt alleen maar auto's want daar zijn ze goed in.

Handel

• Die vrijhandel heeft helaas ook nadelen.
• Je kan namelijk afhankelijk worden van andere landen die iets aan jou leveren.
• Ook heb je minder toezicht op arbeidsomstandigheden en de kwaliteit van producten uit andere landen.

Aan de slag!

Lees: stukje 7.2.1

Maak: 1 t/m 8

Eerder klaar? Werk alvast verder

Van grondstof tot eindproduct

• Wat is een grondstof?
• Grondstoffen worden bewerkt tot halffabricaat.
• Een halffabricaat is de tussenvorm tussen grondstof en het eindproduct.
• Bijvoorbeeld: katoen -> textiel -> kleren
• Het maken van zo'n eindproduct noemen we produceren.

Van grondstof tot eindproduct

• Wat is een grondstof?
• Grondstoffen worden bewerkt tot halffabricaat.
• Een halffabricaat is de tussenvorm tussen grondstof en het eindproduct.
• Bijvoorbeeld: katoen -> textiel -> kleren
• Het maken van zo'n eindproduct noemen we produceren.

Van grondstof tot eindproduct

• Wat is een grondstof?
• Grondstoffen worden bewerkt tot halffabricaat.
• Een halffabricaat is de tussenvorm tussen grondstof en het eindproduct.
• Bijvoorbeeld: katoen -> textiel -> kleren
• Het maken van zo'n eindproduct noemen we produceren.

Van grondstof tot eindproduct

• Sommige grondstoffen komen uit de aardbodem. Bijvoorbeeld ijzererts, aardolie of zand.
• Grondstoffen die uit de aardbodem komen noemen we delfstoffen.

Van grondstof tot eindproduct

• Delfstoffen ontstaan door de hoge temperaturen en de hoge druk in de aardkorst. Dat proces duurt miljoenen jaren!

Van grondstof tot eindproduct

• Delfstoffen zijn erg belangrijk voor ons. 
• Bijvoorbeeld als brandstof of als metalen voor onze mobiele telefoons.
• Delfstoffen zijn moeilijk te winnen. Ze zitten soms diep onder de grond en niet overal vind je alle delfstoffen.
• De hoeveelheid delfstoffen is niet oneindig. OP=OP!

Aan de slag!

Lees: stukje 7.2.2

Maak: 9 t/m 14.

Eerder klaar? Werk alvast verder

Leerdoelen

• Je kan drie voorbeelden van moderne multinationale ondernemingen noemen.
• Je kan twee argumenten bedenken waarom multinationals het productieproces naar andere landen verplaatsen.
• Je kan uitleggen waarom rijke landen hun rijkdom en macht te danken hebben aan kolonialisme.
• Je kan uitleggen wat een mainport is en daar een Nederlands voorbeeld van noemen.

Terugblik

• Wat betekent het begrip vrijhandel?
• Welke twee nadelen horen er bij vrijhandel?
• Hoe bepalen vraag en aanbod de prijs van een product of dienst?
• Wat houdt specialisatie in?
• Wat zijn delfstoffen?

Multinationals

• Multinationale onderneming: bedrijf dat gevestigd is in meerdere landen.
• Shell, Heineken, Philips
• Het vestigen in meerdere landen heeft voordelen voor bedrijven.

Multinationals

• Kleding wordt bijvoorbeeld vaak in Europa of de VS ontworpen maar in Azië geproduceerd.
• In Azië wordt er namelijk veel katoen geproduceerd...
• ... en de lonen zijn lager.
• Vanuit Azië worden die kledingstukken naar de rest van de wereld gedistribueerd.

Aan de slag!

Lees: stukje 7.2.3

Maak: 15 t/m 19.

Eerder klaar? Werk alvast verder

Distributie

• Het wereldwijd distribueren van goederen gaat vaak over zee.
• Dat gebeurd door middel van mainports.
• Dat zijn de belangrijkste en grootste punten waar het vervoer van goederen samenkomt.
• Bijvoorbeeld: de haven van Rotterdam

Distributie

• In de haven van Rotterdam komen goederen vanuit de hele wereld aan op grote containerschepen.

Distributie

• In de haven van Rotterdam komen goederen vanuit de hele wereld aan op grote containerschepen.

Distributie

• In de haven van Rotterdam komen goederen vanuit de hele wereld aan op grote containerschepen.
• Van daaruit worden die goederen via rivieren, snelwegen en spoorwegen naar de rest van Europa gebracht.
• Door de ligging aan zee en door de rivieren kan Nederland makkelijk deelnemen aan deze handel.
• Voor andere landen is dat een stuk moeilijker.

Distributie

• Sommige landen liggen bijvoorbeeld niet aan zee.
• Of er is oorlog waardoor er niet gehandeld kan worden.
• Die landen kunnen daardoor moeilijker deelnemen aan de internationale handel.
• Dat zorgt voor ongelijkheid tussen rijke landen en arme landen.

Distributie

• Sommige landen liggen bijvoorbeeld niet aan zee.
• Of er is oorlog waardoor er niet gehandeld kan worden.
• Die landen kunnen daardoor moeilijker deelnemen aan de internationale handel.
• Dat zorgt voor ongelijkheid tussen rijke landen en arme landen.

Aan de slag!

Lees: stukje 7.2.4

Maak: 20 + 22 t/m 25 (21 hoeft niet)

Eerder klaar? Ga verder met de verdieping