Par 3.2 Onderzoek doen + 3.3 Resultaten weergeven

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

Wetenschappelijk onderzoek

3.2 Voorkennisvraag

In een onderzoek hebben onderzoekers onderzoek gedaan naar het verband tussen de hoeveelheid nitraat in de grond en de gewasopbrengst van tarwe.
Ze hebben hun resultaten uitgezet in een diagram. 

1. Wat is de onafhankelijke en wat is de afhankelijke variabele?

2. Welke variabele staat op de x-as in het diagram? En welke op de y-as?

3. Zijn er variabelen die het onderzoek kunnen verstoren? 

Experimenteel onderzoek

Wat je weet: x-as

Wat je meet: y-as

Wat je weet = onafhankelijke variabele

Wat je meet = afhankelijke variabele

3.2 Gegevens verzamelen en vastleggen

• Beschrijvend onderzoek <---> Experimenteel onderzoek
  
  
• Kwantitatief onderzoek <---> Kwalitatief onderzoek

Experimenteel onderzoek

• Er wordt een hypothese getest door een experiment.
• Eén variabele wordt veranderd en het effect daarvan wordt gemeten.
• Conclusie wordt getrokken uit waarnemingen (resultaten).

Voorbeeld: osmotische effecten in aardappelcellen

 Beschrijvend onderzoek

• Registreren van waarnemingen, zonder te variëren met een onafhankelijke variabele.
• Hieruit probeer je een algemene regel te vinden.

Voorbeeld: het aantal broedparen van de Grauwe Gans

Kwalitatief onderzoek:

• Het resultaat is een uitspraak en wordt niet uitgedrukt in cijfers.
  
• Bijv. '“Planten groeien sneller wanneer ze voldoende zonlicht krijgen.”

Kwantitatief onderzoek:

• Het resultaat wordt in cijfers uitgedrukt.
• Bijv. “Een menselijk hart klopt gemiddeld ongeveer 70 keer per minuut in rust.”

Leerlingen uit 2e klas scoren tijdens een proefwerk gemiddeld 0,3 punten hoger dan 1e klas leerlingen.

1. Kwalitatief
2. Kwantitatief

Bevat een aardappel de voedingsstof zetmeel?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

Welke planten komen voor in het natuurgebied 'de Veldkamp' langs de Regge?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

Wat is het effect van temperatuur op het % tuinkerszaden dat ontkiemt?

1. kwantitatief en experimenteel
2. kwantitatief en beschrijvend
3. kwalitatief en experimenteel
4. kwalitatief en beschrijvend

Verwerken 3.2

Lees par 3.2

Maak opdracht 11, 12, 14, 15, 18

3.3 gegevens presenteren

Diagrammen

Soorten grafieken

• lijndiagram - bron 8 (continue reeks, toe- of afname)
• staafdiagram - bron 10 (geen continue reeks)
• histogram - bron 11 (continue reeks, indeling in klassen)
• strooidiagram - bron 12 (correlatie, geen oorzaak-gevolg)
• stapeldiagram - bron 13 (percentages)
• cirkeldiagram - bron 14 (percentages)

Normale verdeling

Veel metingen zijn ongeveer gelijk aan het gemiddelde en steeds minder metingen zitten verder van het midden af.

Dit histogram heeft de normale verdeling en de "breedte" daarvan blijkt makkelijk te beschrijven met de standaarddeviatie.

De standaardafwijking wordt veel gebruikt bij normale verdelingen:

Gemiddelde/ Mediaan /Modus

‘Een centrummaat zegt iets over het centrum/midden van een aantal gegevens’

Spreidingsbreedte / Standaarddeviatie / Variatiecoëfficiënt

‘Een spreidingsmaat zegt iets over de opbouw van gegevens rond het centrum’  

Variatiecoefficient

Variatie coefficient

Spreidingsstreepjes

Kunnen verschillende dingen aangeven:

- standaarddeviatie

- minimale en maximale waarde

- meetonnauwkeurigheid 

Wat hoort bij elkaar?

Staafdiagram

histogram

Strooidiagram

Lijndiagram

Wat hoort bij elkaar?

Verband tussen een afhankelijke en onafhankelijke variabele; beide zijn een continue reeks getallen.

Geen continue reeks van de onafhankelijke variabele

Aantallen of percentages van de onafhankelijke variabele per groep weergeven.

Twee metingen aan 1 object, waarbij geen sprake is van een afhankelijke en onafhankelijke variabele.

Staafdiagram

Lijndiagram

Strooidiagram

Histogram

Lezen 3.3, Maken: 3.3

• Opdracht 19, 20, 21, 22, 23, 27, 28, 30, 31
• Klaar? Examentraining 'Benzodiazepinen' blz 101