herhalingsles 2.3 & 2.4 (23-10-'23)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Naleven regels...

- Plaatsnemen volgens plattegrond

- telefoons in telefoontas op nummer (gebruik=lesverwijdering!)

- Stappenplan:

  1: naam op bord

  2: streepje erachter = strafwerk

  3: 2-de streepje = lesverwijdering + uur nakomen

- Grensoverschrijdens gedrag? --> direct lesverwijdering!

Planning

--> herhalingsles 2.3 & 2.4

- samen opdrachten 2.3 & 2.4 bespreken

- quizzz

BS 2.3: veranderingen in de puberteit

Geslachtskenmerken

• Primaire geslachtskenmerken: vanaf het begin aanwezig.
  
• Secundaire geslachtskenmerken: later pas aanwezig.
  

Mannen

Primair: balzak en penis

Secundair: groei van de penis, gespierder, lage stem, gezichtshaar, lichaamshaar, aanmaak zaadcellen

Vrouwen

Primair: vagina, schaamlippen

Secundair: groei van de borsten, rondere vormen, bredere heupen, rijping van eicellen, menstruaties

Secundair bij beide: groeispurt, okselhaar, schaamhaar, beenhaar, meer talg- en zweetklieren

Hormonen

• Deze geslachtskenmerken ontwikkelen door hormonen
• Hormonen worden gemaakt in hormoonklieren
• Hormonen werken specifiek, dus alleen op de organen die daar voor gevoelig zijn.
  

Mannelijk geslachtshormoon: testosteron

Vrouwelijk geslachtshormoon: oestrogenen

Maakt oestrogeen

Maakt hormonen die aanmaak progesteron en testosteron regelen

Maakt testosteron

De hypofyse stuurt de eierstokken of teelballen aan om hormonen te gaan maken

Testosteron

• In teelballen
• Zorgt voor productie zaadcellen
  
• Zorgt voor secundaire geslachtskenmerken
  

Oestrogenen

• In eierstokken
• Zorgt voor rijping eicellen
• Zorgt voor secundaire geslachtskenmerken

Menstruatie cyclus:

Begint op de eerste dag van de menstruatie

1. Eerste twee weken: menstruatie en follikelrijping in de eierstokken
2. Halverwege: ovulatie
3. Na de ovulatie, gele lichaam ontstaat:

• Geen bevruchting van de eicel: menstruatie start opnieuw
  
• Wel bevruchting van eicel: zwanger

Huiswerkopdrachten 2.3bespreken

opdrachten 1, 2, 3, 5, 6 en 7

Bevruchting

• Een eicel blijft na de ovulatie maar 12 tot 24 uur in leven
• Een zaadcel kan in het lichaam van de vrouw 3 dagen in leven blijven

Zoek de verschillen!

Embryonale ontwikkeling

1. Embryo neemt zuurstof en voedingsstoffen op uit baarmoederslijmvlies
2. Placenta wordt gevormd
3. Navelstreng wordt aangelegd
4. Vruchtvliezen en vruchtwater wordt gevormd

Placenta

• Ontwikkelt zich in de baarmoeder, op de plek waar het klompje cellen zich heeft ingenesteld.
• Placenta maakt hormonen die de hypofyse remmen --> geen hormonen meer voor de rijping van follikels en geen eisprong
• Dus bloed van baby en moeder mengen niet

 

Baby in de buik

Tot 3 maanden: embryo

Na 3 maanden: foetus

Bloed van de moeder stroomt NIET door baby

Navelstreng, placenta, vruchtwater, vruchtvliezen en embryo zijn ontstaan uit de bevruchte eicel

Navelstreng

Navelstrengader: vervoert zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen van de placenta naar het embryo

Navelstrengslagaders: vervoeren zuurstofarm bloed en afvalstoffen van het embryo naar de placenta

Vruchtvliezen en -water

Zorgt voor bescherming tegen stoten, temperatuur-schommeling en uitdroging.

In het vruchtwater kan het embryo zich makkelijk bewegen!

Eeneiige tweeling: ontstaan uit één eicel, beide kinderen hebben precies dezelfde chromosomen dus zien er vaak bijna hetzelfde uit. 2 jongens óf 2 meisjes!

Twee-eiige tweeling: ontstaan uit twee eicellen, beide kinderen hebben andere chromosomen dus zien er niet hetzelfde uit. Kan een jongen en een meisje zijn.

Huiswerkopdrachten bespreken

BS 2.4: opdrachten 1, 2, 3, 5, 6, 7 en 8

Wat is geen secundair geslachtskenmerk bij een vrouw?

1. Schaamhaar
2. Vagina
3. Borsten
4. Brede heupen

Wat is geen secundair geslachtskenmerk bij de man?

1. Schaamhaar
2. Zwaardere stem
3. Borsthaar
4. Teelballen

Hoe heten de mannelijke en vrouwelijke geslachtshormonen?

1. Mannelijk: insuline Vrouwelijk: testosteron
2. Mannelijk: testosteron Vrouwelijk: insuline
3. Mannelijk: oestrogenen Vrouwelijk: testosteron
4. Mannelijk: testosteron Vrouwelijk: oestrogenen

Wat is een ander woord voor eisprong?

1. Ovulatie
2. Orgasme
3. Endometrium
4. Follikel

Door hoeveel zaadcellen kunnen eicellen maximaal bevrucht worden?

1. 1
2. 2
3. 23
4. 46

Waardoor deelt een bevruchte eicel zich in meerdere cellen?

1. Meiose
2. Mitose
3. Reductiedeling
4. Gewone celdeling

Hoeveel chromosomen hebben deze cellen?

1. 23
2. 46
3. 46 chromosoomparen
4. Geen

Waardoor blijft het baarmoederslijmvlies heel na bevruchting?

1. Doordat het klompje cellen het heel houdt
2. Doordat de placenta aangemaakt wordt
3. Doordat er hormonen aangemaakt worden bij de vrouw
4. Doordat de embryo hormonen maakt

Waar is de placenta mee verbonden?

1. Bloed van de baby
2. Bloed van de moeder
3. Navelstreng
4. Longen van de baby

Een kind in de buik heet tot 3 maanden een ...(1)... en daarna heet het een ...(2)...

1. 1. foetus 2. embryo
2. 1. foetus 2. baby
3. 1. embryo 2. baby
4. 1. embryo 2. foetus

Hoe krijgt een baby in de buik zuurstof?

1. Door te ademen
2. De navelstreng is een soort rietje naar buiten
3. Via de aders in de navelstreng
4. Een ongeboren baby heeft geen zuurstof nodig

Wat is/zijn functie(s) van de vruchtvliezen en vruchtwater?

1. Bescherming tegen uitdroging
2. Bescherming tegen stoten
3. Gaat temperatuur-schommelingen tegen
4. Allemaal

Welke stelling over eeneiige tweelingen is niet waar?

1. Komen uit twee eicellen en twee zaadcellen
2. Hebben dezelfde chromosomen
3. Zijn altijd hetzelfde geslacht
4. Zitten samen in de vruchtvliezen