NW Z - Z-route - Van cel tot organisme + bouw en werking van de cel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Human Body

Human Body

Week 1 - Van cel tot organisme

Week 2 - Ademhaling

Week 3 - Spijsvertering

Week 4 - Uitscheiding

Week 5 -> Bloedsomloop + samenhang tussen alle stelsels

Week 6 -> Toets 

Week 7 ->  Jury

Overzicht van de inhouden = verkennen van de leerstof in dit project.

Week 1 - MC 1 - Van cel tot organisme

Projectsite

Vaksite

Hier doorklikken naar de projectsite en de opdrachten kort overlopen. Let op de tijd!

Vaksite ook tonen + bookmark laten maken door de leerlingen.

Succescriteria

- Ik herken en benoem de verschillende organisatieniveaus van een organisme.

- Ik ken de onderdelen van een cel en hun functie.

- Ik kan uitleggen waarom de cel als basiseenheid van een organisme wordt aanzien.

Wanneer ontstond het eerste leven?

1. 3,5 miljard jaar geleden
2. 600 miljoen jaar geleden
3. 50 miljoen jaar geleden
4. 300 000 jaar geleden

eencellige

- altijd eencellig

- leven in water

- geen skelet

Deze foto's om te kaderen hoe leven geëvolueerd is en welke functie de orgaanstelsels eigenlijk hebben. Alle stelsels zijn gericht op het voorzien van voedingsstoffen voor de cellen en afvoeren van afvalstoffen. 

Eventueel actief laten doen: 1 leerling neemt een verpakte koek van een tafel, eet die op en legt het papiertje terug. 

Vervolgens 1 leerling met een cirkel van leerlingen errond wil ook een koek en moet ook het papiertje terug leggen. Wat gebeurt er? De andere leerlingen moeten helpen! 

holte dieren

600 000 miljoen jaar geleden

gewervelden

50 miljoen jaar geleden

homo sapiens

200 000 jaar geleden

01:38

Wat heb je nodig om cellen te kunnen zien?

1. Een telescoop
2. Een microscoop
3. Een vergrootglas
4. Een loeppotje

03:03

Noteer zoveel mogelijk organen

Organisme

Levend wezen dat kan functioneren door samenwerking van verschillende orgaanstelsels.

Orgaanstelsel

Groep van organen die samen werken aan een overkoepelende taak.

Organen

Onderdeel van een organisme met een speciale taak dat uit  verschillende soorten weefsels bestaat.

Weefsel

Groep cellen met dezelfde functie en opbouw.

Cel

Kleinste levende bouwsteen van een organisme.

Sleep de plaatjes van groot naar klein (links met het grootste beginnen)

Van organisme tot cel

Cel 

Weefsel

Organisme 

Orgaanstelsel

Orgaan

Een groep organen van een organisme met een eigen taak.

Een groep cellen met dezelfde taak

Een levend wezen 

Een deel van een organisme met dezelfde taak

Bouwsteen van elk organisme

De cel

Wat is een cel?
Bekijk het goede antwoord!

Elk organisme bestaat uit minstens 1 cel.

Bacterie

Plantencellen

Zaadcel en eicel

Hersencellen

microscopische opnames van cellen. Met de klok mee: linksboven een bacterie, dan plantencellen, hersencellen van mens en linksonder een zaadcel met eicel

rode bloedcel

Vorm: rond

Kan makkelijk door bloedvat

zenuwcel

Vorm: met lange uitlopers

Kan makkelijk contact maken met verschillende cellen

Soorten cellen

Botcel

Spiercel

Alle soorten cellen ontstaan vanuit stamcellen.

Delen van een cel

Cellen zijn opgebouwd uit verschillende onderdelen met een eigen functie. Die noemen we organellen

Dierlijke cel

• Celmembraan: dun laagje rondom de cel, security die bepaalt wat er in en uit de cel gaat.
• Cytoplasma: vloeistof in de cel waarin alle celorganellen liggen.
• Celkern: controlecentrum, regelt alle processen in de cel.
• Mitochondriën: energiefabriekjes, zorgen voor energie in de cel.

De cel is vergelijkbaar met een boterhamzakje. Het zakje stelt dan de celmembraan voor en het water het cytoplasma

De celkern zorgt voor zelfregulatie en zelforganisatie in de cel. De celkern wordt omgeven door een kernmembraan.

nummer 1 is ...

1. kernplasma
2. cytoplasma
3. kernmembraan
4. celmembraan

nummer 2 is ...

1. kernplasma
2. cytoplasma
3. kernmembraan
4. celmembraan

nummer 3 is ...

1. celwand
2. celmembraan
3. cytoplasma
4. kernmembraan

Andere celorganellen

Mitochondriën

• Motor van de cel
• Maken energie

Celkern

Mitochondriën

Cytoplasma

Celmembraan

Mitochondrien

Glucose wordt in de mitochondriën omgezet in energie.

Dit gebeurt door de verbranding van 

glucose.

Verbranding

• Niet alleen dieren doen aan verbranding. 
• Planten, bacteriën en schimmels doen allemaal aan verbranding. 
• Planten verbruiken dus ook glucose die ze zelf hebben gemaakt.