§3 Leven in de stad, deel 2

De tijd van steden en staten. 
K: hoofdstuk 4, paragraaf 3, deel 2
Z: hoofdstuk 4, paragraaf 3 (tm vraag 20)

1 / 23
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo b, kLeerjaar 1

This lesson contains 23 slides, with text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

De tijd van steden en staten. 
K: hoofdstuk 4, paragraaf 3, deel 2
Z: hoofdstuk 4, paragraaf 3 (tm vraag 20)

Slide 1 - Slide

Vorige keer...
  • Ik weet hoe het leven in een middeleeuwse stad eruit zag. 

  • Ik kan uitleggen wat een ambachtsman doet. 

Slide 2 - Slide

Koggeschip
Dit is een koggeschip. Hiermee vervoerden Hanzesteden hun handelswaar (spullen). Zo'n schip was 30 meter lang (3 x een klaslokaal) en kon wel 200.000 kilogram vervoeren. 

Of het gewicht van 35 Afrikaanse olifanten. 

Slide 3 - Slide


Werken in een gilde
  • Omdat de oogst groter wordt, hoeft niet iedereen meer boer te zijn: er ontstaan andere beroepen: ambachten
  • Mensen met hetzelfde ambacht zitten in een gilde.
  • Het gilde controleerde ook de kwaliteit van de producten en stelde de verkoopprijs vast.
  • Bij ziekte en overlijden kreeg het gezin hulp van het gilde.
De meeste gilden hadden een prachtig gildehuis. Hier werden, behalve vergaderingen, ook feesten gehouden. Heel het leven draaide om het gilde.
Voorbeelden van ambachten in een middeleeuwse stad:
- smid
- bakker
- timmerman
- meubelmaker
- brouwer
- kleermaker

Slide 4 - Slide

Van leerling 
tot meester
  • Je mag alleen een eigen bedrijf hebben, als je lid van een gilde bent.

  • Hiervoor moet je eerst meester worden:
  1. Je begon al erg jong als leerling;
  2. Daarna werd je gezel;
  3. En pas als je meesterproef had gedaan kon je meester worden. Je was dan vaak al ver boven de 30 jaar!
Middeleeuwse ambachtslieden aan het werk.

Slide 5 - Slide

meester
Ik ben goed in dit ambacht. Om dit vak te leren ga je bij mij 'in de leer'. Dan leer ik je dit vak. 

Je gaat niet naar school maar je werkt. Regelmatig moet je een proef maken, tot je examen doet. Ben je geslaagd dan ben je net zo goed als ik in dit ambacht. 

Schilders, dokters, bakkers en slagers hadden allemaal gildes. 
leerling
Ik let goed op en doe goed mijn best. Ik ga toch niet naar school. 

Als ik het goed doe, ben ik over 10 jaar misschien wel geslaagd! 
Hoezee!

Slide 6 - Slide







Een voorbeeld van een meesterproef.

Om meester te worden moest een poort worden gemetseld.

Slide 7 - Slide

Deze keer...
  • Ik kan beschrijven wat mensen aten en dronken.

  • Ik kan uitleggen wat de gevolgen van de pest waren.

Slide 8 - Slide

Rijk...
  • Vlees
  • Wijn

Slide 9 - Slide

... en arm
  • Vis
  • Brood
  • Bier
  • Pap

Slide 10 - Slide

En als je het kon betalen, specerijen!
  • Peper
  • Kruidnagel
  • Kaneel

Slide 11 - Slide

De stad was vies

Slide 12 - Slide


Een dodelijke ziekte...
  • De pestbacterie bestond al eeuwen in meren in China
  • De bacterie leeft in het bloed van de zwarte rat
  • Vlooien leven van het bloed van de rat en worden besmet met de pest
  • De pest zorgt ervoor dat vlooien niets binnenkrijgen, waardoor ze honger houden en op zoek naar nieuw voedsel gaan: het bloed van mensen.
  • Een besmette vlo brengt zo de pest over op mensen.
De pestbacterie, Yersinia pestis, 2000x vergroot.

Slide 13 - Slide


De pest in Europa
  • In 1347 komt de pest aan in Europa: via de Krim naar Italië
  • Via de handel verspreidt de ziekte zich razendsnel door Europa
  • De viezigheid en het ongedierte in de middeleeuwse steden helpen ook mee in het ontstaan van de grote pestepidemie van 1347 tot 1351
  • Uiteindelijk sterft 1/3 van de Europese bevolking, ongeveer 20 miljoen mensen.
De pest door de ogen van schilder Pieter Brueghel de Oude (1562). Voor veel mensen moet de pest zo zijn ervaren: overal dode mensen en complete steden die zijn verlaten.

Slide 14 - Slide

De verspreiding van de pest tussen 1347-1351
1347
midden 1348
begin 1349
eind 1349
1350
1351
kleine uitbraak van de pest

Slide 15 - Slide


Straf van God!
  • De oorzaken van de pest zijn pas in de 19e eeuw bekend geworden
  • Voor de mensen in de Middeleeuwen was de ziekte een straf van God
  • De mensen dachten dat God hen ging straffen, omdat ze niet goed en zondig hadden geleefd.
Flagellanten sloegen zichzelf om zo aan God te laten zien dat zij spijt hadden van hun zonden. De naam Flagellant komt van het Latijnse woord voor zweep: flagellum. Aan het eind van de leren riempjes zitten spijkers.

Slide 16 - Slide

Video
De Zwarte Dood

Slide 17 - Slide

0

Slide 18 - Video

Video
Clipphanger: De Pest

Slide 19 - Slide

0

Slide 20 - Video

Deze keer...
  • Ik kan beschrijven wat mensen aten en dronken.

  • Ik kan uitleggen wat de gevolgen van de pest waren.

Slide 21 - Slide

De tijd van steden en staten. 
K: hoofdstuk 4, paragraaf 3, deel 2
Z: hoofdstuk 4, paragraaf 3 (tm vraag 20)

timer
1:00

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video